Theater der Illusies

De draaideuren tollen bij Suez, Electrabel, Tractebel, Distrigas en Fabricom. Herverkaveling, marktherschikking, beslaglegging op de cashflow van de Belgen zijn het parool. Deze ommekeer speelt in een Theater der Illusies.

Als ondernemer is u blij. Uw energierekening is een belangrijke kostenpost. Over die kostenpost wordt minder trammelant gemaakt dan over de prijs van de Belgische arbeid. Ten onrechte. U hoort met regelmaat over de liberalisering van de energiemarkt en de lagere prijzen die uw deel zullen zijn. Electrabel is de monopolist van België en zet alles op haren en snaren om zeer veel in de melk te blijven brokkelen bij de nieuwe netbeheerder (een sleutel voor de invoer van goedkope elektriciteit) (zie Trends, 5 oktober 2000).

Electricité de France (EdF) blijft de feitelijke monopolist van Frankrijk, Enel idem in Italië enzovoort. Achter de mooie retoriek manoeuvreren de Europese monopoliehouders om de macht en de hoge prijzen indien mogelijk te behouden. Nieuwelingen worden weggelobbyd, gepest op de hoogspanningslijnen. De landelijke stroommonopolisten herpoppen tot continentale oligopolisten (een oligopolie is een markt beheerst door enkelen). Wat heeft bijvoorbeeld de Belgische mededingingsautoriteit te melden over de vrijage tussen Electrabel en Distrigas en de belangenconflicten tussen de afnemer (Electrabel) en de leverancier van gas?

Ze waren koppig, hadden professioneel een rotkarakter, maar wisten wat ze wilden. De PDG’s Bodson van Tractebel (zie ook Briefing, blz. 28) ) en Rolin van Fabricom ontvouwden een strategie en wilden macht. Hun opvolgers verklaren blijgemoed hoe goed Suez het voor heeft. Als Suez niet als bron gemeld wordt, valt losjes en bijdetijds de naam van een consultant. Electrabel wordt Europees, Tractebel overzees. Suez vervangt de alliantiestrategie door een tussentijds (?) plan.

Suez is slap bij kas en Electrabel vormt een cashcow. Het vraagstuk van Gérard Mestrallet (Suez) luidde: hoe behoud en vergroot ik de cash van de Belgen zonder hen te machtig te maken en zonder dat het me geld kost? Antwoord: Electrabel koopt onder meer activa van Tractebel tegen een gunstige prijs (voor Suez) en de operationele en de cashflow-controle van Electrabel en Distrigas vallen samen zonder dat langs de Brusselse beurs dient gepasseerd te worden om hetzelfde te bereiken voor veel geld. Weg dus de opiumdroom van een megafusie van Tractebel, Electrabel en Distrigas.

Men mag vermoeden dat Suez, Electrabel, het staatsbedrijf Electricité de France (EdF) en de Franse energiestrategen samen pingpongen. EdF, met zijn goedkope elektriciteit wegens de ver afgeschreven kerncentrales, veronachtzaamt de stroomverkoop bij de grote Belgische bedrijven (die kunnen shoppen). Toeval? Bij Electrabel/Tractebel heet het naar EdF toe al jarenlang: on ne va pas se faire mal.

Is het volgende scenario verbeelding? Door de liberalisering zal Frankrijk iets moeten doen en de regering zal dat iets liefst symbolisch houden. De mode onder de oligopolisten is de ruil van productie-activa ( asset swapping). Als EdF productie zou moeten afstoten, dan is een akkoord met Suez over asset swapping verstandig. EdF verwerft bijvoorbeeld de eigendom over 1000 MW van de Belgische centrales en Electrabel 1000 MW van de Franse centrales. In het Theater der Illusies is er dan een diversificatie van het Franse en het Belgische aanbod, maar de consument wordt bediend door de energiebonzen van altijd.

frans crols