The Thin Red Line

In “The Thin Red Line” mediteert schrijver-regisseur Terrence Malick over de verwoesting van onze paradijselijke natuur door de onstuitbare vernietigingsdrang van de mens.

Na twintig jaar afwezigheid komt Terrence Malick (maker van Badlands (1973) en Days of Heaven (1978)) terug met een losse adaptatie van James Jones‘ gelijknamige bestseller. In zijn grandioze openingsshot van een krokodil die zich een weg baant door een modderpoel, vat Terrence Malick de essentie samen van zijn drie uur durende oorlogsfilm over de Amerikaanse aanval op het door de Japanners bezette Guadalcanal, anno 1942-1943. De shot symboliseert de brutale verkrachting van de natuur door de mens. Malick plaatst voortdurend de schoonheid van een ongerepte natuur tegenover de bloederige slachtpartijen van het oorlogsgeweld.

Verwacht u echter aan geen doorsnee-oorlogsfilm. The Thin Red Line is eerder een abstracte benadering van het genre. Malick lapt elke commerciële regel wat betreft narratieve structuur en drama aan zijn laars. Hevige confrontaties en climaxen worden abrupt afgebroken om plaats te maken voor filosofische beschouwingen in voice-over van één van de personages. Malick geeft de toeschouwer noch een structurele houvast om zich aan vast te klampen, noch een personage om zich in te leven.

Een coherente vertelling maakte ook niet het sterkste punt uit van Malicks twee cultklassiekers. Zijn perfectionisme was evenwel legendarisch. Eenzelfde perfectionisme vinden we terug in de mise-en-scène van The Thin Red Line. Visueel is de film verbluffend. De scènes waarin de soldaten door het hoge gras sluipen om een heuvel te bestormen, krijgen via het gebruik van close-ups een onnatuurlijke schoonheid. Door zijn personages net binnen de fragiliteit van enkele grassprietjes in close-up te kadreren, roept Malick de angst, de paranoia en de claustrofobie op, die het individu reduceren tot een nummer in de algemene waanzin van de oorlogsvoering.

De krachtige esthetiek van The Thin Red Line krijgt een lyrisch karakter door de manier waarop Malick geluidseffecten, voice-over, bruuske stiltes en muziek (de soundtrack van Hans Zimmer is subliem) aanwendt om zijn bedenkingen over natuur en geweld, opoffering en dood, kracht bij te zetten. Hoewel het gefilosofeer over de absurditeit van het menselijk abattoir soms naïef overkomt en de logge structuur niet direct de doorsnee bioscoopbezoeker zal aanspreken, is The Thin Red Line meesterlijke cinema zoals hij nog zelden gemaakt wordt.

Piet Goethals