The Insider

Michael Mann giet zijn verhaal over twee mannen die tegen de machinaties van de tabaksindustrie en de media opboksen, in een meesterlijk geregisseerde en intense thriller.

De protagonisten in de films van Michael Mann zijn verbeten workaholics. De perfectionistische ingesteldheid van de personages uit onder meer Thief, Manhunter, The last of the Mohicans en Heat maakt deze obsessieve professionelen uniek, maar isoleert hen tegelijk van hun omgeving.

Lowell Bergman (rol van een ingetogen Al Pacino) in The Insider maakt hierop geen uitzondering. Als journalist van het CBS-nieuwsprogramma 60 Minutes, bijt hij zich met de koppigheid van een pitbull vast in zijn onderwerp. Zijn journalistieke integriteit wordt op de proef gesteld als Lowell met de getuigenis van Jeffrey Wigand (geweldig knappe vertolking van Russell Crowe) onder druk komt te staan van zijn directie, die op haar beurt de hete adem van de tabaksindustrie in de nek voelt.

De op ware feiten gebaseerde plot van The Insider draait rond Jeffrey Wigand, de gewezen vorser van de afdeling Research and Development van de tabaksgigant Brown and Williamson. Zijn aangekondigde onthullingen over het verwerken van carcinogene substanties in de sigaret om het verslavende effect van nicotine te verhogen, maken hem het slachtoffer van doodsbedreigingen, lastercampagnes, rechtszaken en een echtscheiding.

Het complexe gegeven van zijn verhaal, waarin zowel de gewetenswroeging van de twee protagonisten als de touwtrekkerijen van de tabaksindiustrie en CBS centraal staan, wordt door Mann niet gesimplifieerd tot de stereotypen van goed en kwaad. Mann is genuanceerd en haarscherp in zijn briljante dissectie van gecorrumpeerde politici en media. Zijn genialiteit bestaat erin om van een drie uur durend drama dat hoofdzakelijk uit dialogen bestaat, een claustrofobische thriller te maken. Manns camera zit voortdurend op de huid van de personages. Het veelvuldig gebruik van close-ups en glazen oppervlakken beklemtonen het isolement van Michael Manns taaie eenzaten. Mann haalt actie uit de gezichtsuitdrukkingen en fysieke bewogenheid van zijn personages terwijl ze aan het discussiëren zijn. Hoe oogverblindend en virtuoos Manns uiterst gecontroleerde en koele beeldregie ook mag zijn, de emotionele getormenteerdheid van zijn protagonisten bekruipt langzaam maar zeker ook de toeschouwer.

The Insider (vanaf volgende week in de zalen) werd met zeven Oscar-nominaties bedacht. De film is magistraal, maar rekening houdend met de behoudsgezindheid van de Amerikaanse filmindustrie zou het verwonderlijk zijn mocht hij er een krijgen.

piet goethals