Terugkeer naar de goede oude tijd

De Chinese economie van 2021 zal ons merkwaardig bekend voorkomen. De groei bereikt weer die van de gouden jaren.

De economie van China zal in 2021 ongeveer zo groot zijn als in 2019 werd verwacht. Laat die uitspraak even bezinken. Ze komt erop neer dat de economische productie van China even groot zal zijn als ze zou zijn geweest zonder coronapandemie. Dat is zelfs niet zo’n heel gedurfde voorspelling. Ze zit maar een klein beetje boven de algemene opinie. Maar dat maakt haar niet minder indrukwekkend.

Iedereen verwacht dat China’s groei in 2021 ongewoon snel zal gaan. Een groei van 8 procent zou niemand verbazen. Enkele gerespecteerde economen denken dat 9 procent kan worden overtroffen. Die snelle terugkeer naar de groeipercentages uit vroegere tijden is op zich niet zo opmerkelijk. De meeste economieën die in 2021 herstellen van de covid-19-pandemie zullen dat waarschijnlijk in een ongewoon hoog tempo doen, na de nooit geziene snelle krimp van het jaar daarvoor. China verschilt daarin doordat het erin slaagt ook in 2020 te groeien, zij het bescheiden.

Dat snelle herstel betekent dat China’s bruto binnenlands product (bbp) voor 2021 niet ver zal zitten van het peil dat voor de pandemie was voorspeld. In december 2019 voorzag The Economist Intelligence Unit dat het bbp van China in 2021 15,8 biljoen dollar (13 biljoen euro) zou bedragen. Nu verwacht ze dat dat een beetje meer zal zijn, deels dankzij de zwakkere dollar.

Geen enkele andere grote economie zal zo grondig herstellen, ook niet diegene die covid-19 relatief goed hebben aangepakt. Japan zal achterblijven, net als Duitsland. Sterker nog: de Chinese economie kan het gezamenlijke bbp van de Europese Unie inhalen in 2021.

Ook kopzorgen

Het Chinese herstel was niet erg evenwichtig of gelijk verdeeld. Het werd gesteund door de export, die een recordaandeel op de wereldmarkt heeft veroverd. Tot de goed lopende producten behoren mondmaskers en handgel om te voldoen aan de wereldwijde vraag naar persoonlijke bescherming, en televisies en consumentenelektronica om tegemoet te komen aan de wereldwijde vraag naar persoonlijk vermaak.

Investeringen, met name in infrastructuur en vastgoed, hebben ook bijgedragen, ondersteund door een krachtige kredietgroei. In augustus 2020 zeiden de Chinese Staatsspoorwegen dat ze elke stad met minstens een half miljoen inwoners zouden aansluiten op het hogesnelheidstraject, waardoor dat tegen 2035 bijna dubbel zo uitgestrekt zal zijn. De gezinsuitgaven hebben daarentegen gas teruggenomen. De privéconsumptie zal in 2020 en 2021 een kleinere bijdrage leveren aan de Chinese groei dan de investeringen. De laatste keer dat dat gebeurde, was in 2015.

Een onevenwichtig herstel is beter dan helemaal geen herstel. Maar het Chinese groeipatroon zal de beleidsmakers van het land in 2021 toch kopzorgen baren. Het betekent een stap terug voor hun geleidelijke pogingen om het land minder afhankelijk te maken van investeringsuitgaven. En het heeft een deel van de vooruitgang teruggedraaid in de afbouw van de schulden. Die campagne is er in korte tijd in geslaagd de Chinese schuld te stabiliseren op een peil dat bij zijn economie paste.

Toen de schuldafbouwcampagne in 2016 van start ging, werd de logica ervan uitgelegd door een lid van de Communistische Partij, die door de partijkrant Het Volksdagblad werd omschreven als een “gezaghebbende bron”. Het partijlid klaagde erover dat de stabiliteit van China berustte op de “oude methode” van investeringsstimulansen. Als rechtvaardiging van China’s streven naar een beknotting van de schulden wees hij erop dat “een boom niet tot in de hemel kan groeien zonder dat er verrotte takken naar beneden vallen”. U moet er niet raar van opkijken als die gezaghebbende bron in 2021 nog eens opduikt. De Chinese beleidsmakers moeten weer leren hoe ze de economie in evenwicht moeten brengen en de schulden kunnen afbouwen zonder de groei af te remmen.

Dilemma’s

Voor de meeste economieën heeft de pandemie de deur geopend naar een experimentele nieuwe wereld gekenmerkt door een fragiel herstel, een onbeproefd beleid en vage zakelijke modellen. In China staan de zaken er anders voor. Het virus heeft de economie teruggevoerd naar een vertrouwde beleidskeuze. Net zoals je niet zou schrikken van het bbp-cijfer voor 2021 als je het afgelopen jaar had geslapen, zou je ook niet opkijken van de beleidsdilemma’s waar China voor staat, als je de afgelopen vijf jaar had geslapen.