Terug naar de natuur

Een groene jongen die zakenman wordt? Toen François Lemarchand tien jaar geleden zijn eerste Nature et Découvertes-winkel opende, gaven weinigen hem ook maar enige overlevingskans. En toch staat hij vandaag aan het hoofd van een internationale winkelketen die jaarlijks zo’n 3,7 miljard frank omzet.

Rustige muziek, exotische geuren en veel hout: dat zijn de ingrediënten van Nature et Découvertes, de winkelketen van de Fransman François Lemarchand.

De levensloop van deze glimlachende vijftiger, half ecoloog en half manager, is niet alledaags. In 1988 verkoopt hij Pier Import, een winkelketen met exotische producten, aan zijn werknemers. Lemarchand, die een diploma bedrijfsbeheer op zak heeft en een MBA behaalde aan Harvard, heeft dan een kapitaal van 920 miljoen frank in handen. Hij vertrekt naar de Verenigde Staten waar de idee rijpt om met een Nature Company te starten, een keten met natuurlijke producten gecreëerd door een professor van Berkeley.

Nature et Découvertes ziet het levenslicht in 1990. Het credo van de winkel? “Stadsmensen op een ludieke manier laten kennismaken met de natuur,” legt hij uit. In de winkels kan men zo’n 3000 producten vinden – van nestkastjes tot GPS-systemen -, waarvan meer dan de helft ambachtelijk is gemaakt. Ze zijn onderverdeeld in vier thema’s: openlucht, wetenschap, tuinieren en wonen/decoratie.

Onverwacht succes.

Bij de lancering gaven sceptici niet hoog op over Nature et Découvertes. Het bedrijf ging van start in volle economische crisis en vond het zelfs niet nodig om een marktstudie te laten uitvoeren.

De twijfelaars kregen ongelijk: vandaag zijn er zo’n vijftig winkels van Nature et Découvertes, sinds eind 1998 ook in Brussel en Antwerpen (in België en Nederland onder de naam Nature & Discoveries). En misschien komt er binnenkort ook eentje in het winkelcentrum van Wijnegem.

In 1998 haalde Nature et Découvertes een omzet van zo’n 3,7 miljard frank en een nettowinst van 172 miljoen frank. De groei in 1999 zou rond 15% liggen, dankzij de opening van zes nieuwe winkels in Frankrijk en de groei in de Benelux. Het voorbije jaar werd de omzet van de Belgische winkels geschat op 150 miljoen frank. François Lemarchand, die 70% van de aandelen in handen heeft, zit er dus warmpjes bij. Nog eens 18% van de koek hoort toe aan de werknemers en de rest is voor de banken. Toch lijken de prioriteiten van Lemarchand niet bij de onmiddellijke return te liggen. Dat blijkt ook uit de ‘ecologische managementmethode’ die hij toepast.

Ethische marketing.

De meeste werknemers (ongeveer 350) zijn niet commercieel georiënteerd. In de winkels vindt men meer specialisten in de geologie, astronomie of plantkunde dan verkopers. Ze worden gidsen genoemd en volgen geregeld opleidingen aan de natuurschool van Nature et Découvertes. In het weekend zijn ze de vriendelijke animatoren die met de klanten op ontdekkingstocht gaan in bossen en velden, sterren observeren, workshops voor kinderen organiseren enzovoort.

“We geven één keer per jaar een catalogus uit. Maar dat is het dan. Voor de rest spenderen we geen frank aan reclame,” beklemtoont François Lemarchand. We besteden dit geld liever aan pedagogische activiteiten.” Die zijn waarschijnlijk ook veel doeltreffender om een cliëntèle te binden dat uit gemoedelijke gezinnen bestaat. In dezelfde geest besteedt Nature et Découvertes 10% van zijn jaarlijkse winst aan zijn stichting voor natuurbescherming en -onderzoek, opgericht in 1994. In België zal in de toekomst 7% van de winst aan het Wereldnatuurfonds en de vzw Natuurreservaten worden geschonken. Deze organisaties beschikken al over winkelruimte om hun producten aan de man te brengen.

j.-f. s.