TELEWERKEN DOMOCOMM. Werken in de woestijn ?

Op 9 november start de Europese telewerkweek. Dat nieuwe arbeidsfenomeen is in België nog niet wijd verspreid. DomoComm klimt op de barrikaden.

Het Leuvense ABB Verzekeringen telt er 4, textielbedrijf Sofinal uit Waregem 7, Janssen-Pharmaceutica 1 en IBM 500. “Telewerkers” zijn een zeldzame soort in België, maar er zijn uitzonderingen. “De kosten-batenanalyse oogt voor ons positief, ” vertelt bijvoorbeeld Jos Goffin, van IBM België. “Begin volgend jaar zullen hier 700 tot 800 werknemers in het shared office-systeem meedraaien : dit is 50 à 60 % van ons totale personeelsaantal. ” Hiermee speelt IBM België op Europees niveau de voortrekkersrol.

Het systeem werkt als volgt. Wie als verkoper, systeemingenieur of projektmedewerker bij IBM werkt, heeft al of krijgt één kans op twee een Thinkpad-laptop in de schoot geduwd en een telefoonlijn thuis geïnstalleerd. Gratis. Indien gewenst, levert IBM zelfs kantoormeubilair. Een flink deel van zijn arbeidstijd brengt de werknemer dan buiten het bedrijf door bij klanten, onderweg of thuis. En doet hij het kantoor aan, dan werkt hij in een gemeenschappelijk telewerklokaal. “De huurkost in kantooroppervlak daalde en de flexibiliteit van onze werknemers ging fors de hoogte in, ” konstateert Jos Goffin.

MOBIEL.

Ook Peter Sabbe, organizatie-direkteur bij Sofinal, is entoesiast over zijn telewerkprojekt. Zegt hij : “Op 2 januari hebben we letterlijk het bureau van vier van onze verkoopmanagers weggepakt. Zij kregen een Apple-Powerbook, met GSM-verbinding, in de handen gestopt en thuis een faxlijn naar het bedrijf geïnstalleerd : pakweg een investering van 250.000 frank per persoon. Door die moderne kommunikatie zijn ze nu kompleet mobiel geworden en is de afstand tussen klant en leverancier merkelijk korter. Vroeger verloor elke verkoper twee dagen per week op het bedrijf voor offertebehandeling en administratie. Vandaag hebben we dit tijdverlies teruggeschroefd tot één halve dag. ” Sterker nog : “Door die verkopers buiten te duwen, is het niveau van onze interne klantendienst danig verbeterd, ” stelt Sabbe vast. “De medewerkers en zelfs de sekretaressen durven er nu zelf hun verantwoordelijkheid opnemen. Via beeldschermen worden ze gedetailleerd over de stand van zaken ingelicht, zodat ze de klant in een minimum van tijd antwoord kunnen geven. ” Sofinal wil op korte termijn 12 verkoopmanagers in dit telewerkstatuut laten meedraaien.

Maar bedrijven zoals Sofinal en IBM blijven witte raven. Waarom ? “Het systeem heeft zijn voor- en nadelen, ” nuanceerde Jos Daniëls, algemeen direkteur van ABB Verzekeringen, reeds in ’93 toen zijn bedrijf een jaartje telewerkexperiment met vier vertaalsters achter de rug had. De ABB-case kreeg ruime mediabelangstelling, maar bleef al bij al erg marginaal. Adjunkt commercieel direkteur Marc Van Seghbroeck somt hiervoor twee redenen op : “De eerstelijnschefs zijn nog te veel op de klassieke tijds- en visuele kontrole van de werknemer ingesteld. En niet zomaar elk dokument kan bij ons geëlektronizeerd worden. “

SKEPTISCH.

Ook Stefaan Mechelmans van de personeelsdienst van Janssen Pharmaceutica, dat in ’91 aan drie vertaalsters de kans gaf om thuis te werken, is skeptisch : “Volledig telewerken verzwakt de sociale band met het bedrijf. Twee van onze telewerksters hadden hier veel moeite mee. ” Zijn konklusie : “Thuisarbeid is op dit ogenblik geen ideaal arbeidsplatform voor Janssen Pharmaceutica. Maar de wereld staat niet stil. We blijven, anno ’95, onderhevig aan maatschappelijke evoluties. “

Eén ervan is bijvoorbeeld het delikate dossier woon-werkverkeer. Janssen Pharma telt vandaag 3000 werknemers in België. “Praktisch 70 % van de arbeiders en bedienden woont op een afstand van 10 à 15 kilometer van het bedrijf, ” zegt Mechelmans. “Maar onder onze 700 kaderleden zijn er toch heel wat die een dagelijkse verplaatsing moeten maken van 60 tot 70 kilometer. ” Tijdens de spitsuren, wel te verstaan.

“In de VS is het stropzittende verkeer nu al de aanleiding voor meer telewerk, ” merken Geert Jacobs (34 j.) en Isabelle Bacro (26 j.) op. Beiden specializeerden zich in de materie en richten zich, via hun adviesbureau DomoComm, naar de bedrijfswereld. “De Clean Air Act wil het pendelverkeer in de States terugdringen met 25 %. Ook hier zal het ooit zover komen, ” zijn ze ervan overtuigd. “Belgische ondernemers reageren eerder terughoudend op de geboden kansen van telewerk. Maar echte fundamentele argumenten ontbreken. Gebrek aan kennis, vooroordelen en de angst om het oude vertrouwde in vraag te stellen vormen hét grote struikelblok, ” aldus Geert Jacobs.

Ook Xavier Darmstaedter, één van de stichtende leden van de Belgian Teleworking Association (BTA) vandaag precies 1 jaar jong is hiervan overtuigd. “Je kan inderdaad beweren : het is maar een marginaal fenomeen. Want in België zijn op dit ogenblik minder dan 50 bedrijven in telewerking aktief. Maar dit fenomeen gaat groeien, daar ben ik van overtuigd, uit pure noodzaak. Vandaag een objektieve foto nemen van het gebeuren, heeft nog geen zin. Maar kom over een jaartje eens terug. “

PDP

ISABELLE BACRO EN GEERT JACOBS (DOMOCOMM) “Gebrek aan kennis, vooroordelen en verniewingsangst zijn struikelblokken voor telewerk. “