Televoting voor China, made in Sint-Niklaas

Bij de ‘Flandrien’ onder de Vlaamse technologiebedrijven klimt een nieuwe generatie in het zadel. Newtec uit Sint-Niklaas, specialist in satellietcommunicatie, bereidt zich voor op een beursgang.

Twintig jaar lang was het Sint-Niklase satellietcommunicatiebedrijf Newtec een familiezaak, met alle spreekwoordelijke opportunisme, passie, flexibiliteit en korte communicatielijnen vandien. Stichters Jean-Marie Maes en Dirk Breynaert, ex-Bell-ITT, koppelden briljante engineering aan commerciële flair. Met stevig resultaat. Newtec is kind aan huis bij zo ongeveer alle satellietuitbaters (Intelsat, SES Astra, Eutelsat…), bij een tros broadcasters (BBC en Sky, maar ook Al Jazeera), bij telecomoperatoren van Belgacom tot China Telecom en bij integratoren als Thales, Viasat en Hughes Networks. “Als onze apparatuur zou uitvallen, zouden zo’n 2 miljard mensen dat merken,” schat voorzitter Dirk Breynaert.

Vandaag heeft Newtec vier research- en ontwikkelingscentra, een fabriek in Erpe-Mere en acht commerciële kantoren in evenveel landen, het jongste in Zuid-Afrika. Alles samen werken er nu 200 mensen. De parking staat vol, de accommodatie in Sint-Niklaas wordt te klein, een volgend gebouw staat op de tekentafel.

Gele trui voor satelliet

Vergeleken met optische vezel, is satelliet zeer efficiënt in broadcasting. Dat is het kopiëren van informatie vanaf één punt naar een groot aantal locaties over grote afstanden. De moeilijkheid zit in de terugweg, het opsturen van signalen van op talrijke plaatsen naar die ene flessenhals in de ruimte. Logisch dat Newtec zijn commerciële successen eerst in broadcasting boekte en pas later toastte op contracten in interactieve satelliettoepassingen.

Newtec werkte tien jaar voor de Europese ruimtevaartorganisatie ESA vooraleer het zijn eerste commerciële product uitbracht, een modulator voor digital video broadcasting via satelliet (DVB-S). De timing was perfect. Satellietuitbaters schakelden massaal om naar digitale technologie, die de capaciteit van hun dure juweeltjes met een factor acht verhoogde. Newtec spurtte in het gat en heeft nooit meer omgekeken. Broadcasting is vandaag een rijpe markt, maar de huidige omschakeling naar een nog eens 40 à 50 procent efficiëntere standaard, DVB-S2, doet Newtec vandaag opnieuw in de prijzen vallen.

“De EBU (European Broadcasting Union) heeft bij ons direct een contract voor al hun leden geplaatst. In DVB worden we nog altijd bij de besten van de wereld gerekend,” glundert Dirk Breynaert.

Het nieuwe gamma kan ook profiteren van de lancering van de nieuwe hdtv-satellieten in de VS, met hun 2000 kanalen, dit najaar. En van aldoor nieuwe toepassingen. Satelliet is heel efficiënt om de zendmasten van de nieuwe digitale ethertelevisie (DVB-T) met programma’s te bevoorraden. In Frankrijk is marktleider TDF een klant van Newtec. Een gelijkaardig verhaal voor televisie voor mobieltjes – DVB-H – waar Newtec de 87 masten van Crown Castle in New York belevert. Of nog, elektronische reclamepanelen die hun updates krijgen via satelliet, zoals Newtecklant Arqiva Communications in Groot-Brittannië doet.

Newtec is intussen niet alleen meer een bouwer van modulatoren, maar een leverancier van volledige systemen voor broadcasters, zowel in de uplink (het sturen van signalen naar de satelliet) als in de downlink (het ontvangen van signalen door de grondstations van de kabelmaatschappijen), als in de uitwisseling van tv-programma’s tussen broadcasters onderling. Om daarvoor ook de cruciale beveiligingstechnologie in eigen handen te hebben, namen de Newtecaandeelhouders in februari de ‘Professional Broadcast’-activiteiten van hun Belgische leverancier Octalis uit Louvain-la-Neuve over.

Een aanvaller pur sang

Zijn screensaver toont hem op de Mont Ventoux, terwijl hij Woestijnvistopman Wouter Vandenhaute uit het wiel probeert te rijden. Dirk Breynaert gaat in zijn passie voor de koers even diep als in al de rest. Hij deed windtunneltests om de positie van Davitamonrenners Tom Steels en Bert Roesems op de fiets te verbeteren en is de coach van Tom Steels. Hij heeft er zelfs een bvba’tje voor opgericht, Powertec.

Het is die complexloze drive, die nieuwsgierigheid, die wil om te winnen, die Newtec rond de eeuwwisseling een totaal nieuwe kant uitstuurde: tweewegscommunicatie via satelliet op basis van een nieuwe standaard – DVB-RCS ( return channel via satellite). Satelliet met terugweg bestond al jaren op basis van niet-standaardmateriaal van grote jongens als Gilat uit Israël of het Amerikaanse Hughes Network Systems.

De nieuwe standaard gebruikte een goedkope, open apparatuur, met antennes die nauwelijks groter waren dan een tv-schotel. In Brugge, in juni 2001, sloot Newtec met ESA een contract van ettelijke miljoenen euro af voor de ontwikkeling van een beheerssysteem voor dergelijke interactieve satellietdiensten. ESA droeg de helft van de ontwikkelingskosten.

Het was de tijd dat Iridium 5 miljard dollar verloor aan zijn 66 satellieten en dat de miljardenprojecten Globalstar en Teledesic op de lange baan werden geschoven. Toch had Newtec in 2001 een lanceerklant. De Nederlandse holding Aramiska vond geld bij Whitney & Co, een van de oudste Amerikaanse lefgeldverschaffers, om internet via satelliet aan te bieden. Aramiska bood hogere snelheden dan de meeste Europese vastelijnoperatoren. Het businessplan van chief executive officer en medeoprichter Philippe Bodart, een Kempenzoon uit Beerse, voorzag honderdduizenden gebruikers. Newtec tekende een contract voor de levering van 15.000 interactieve satellietterminals en was hoofdaannemer. Belgacom zorgde voor de satellietcapaciteit.

De Waaslanders pakten de zaken grondig aan. De Newtecaandeelhouders namen de ‘productie voor derden’ bij hun leverancier Cable Print in Erpe-Mere, waar al de modulatoren werden gemaakt, zelf in handen. Hun nieuwe productiebedrijf, Teamtec NV, kreeg een gloednieuwe fabriekshal op enkele honderden meters van Cable Print. “Een schone fabriek, zeer flexibel. Ze laat ons toe om binnen twee weken apparatuur te shippen,” zegt Breynaert.

Met Teamtec hield het niet op. In 2003 kwam een andere leverancier van Newtec en Aramiska, Skyware in Krefeld, te koop. Skyware, 100 werknemers, ex-filiaal van Philips Microwave Systems, ontwierp en fabriceerde de zogenaamde low noise block converters (LNB’s). Dat zijn de doosjes aan de arm van tv-schotelantennes die het digitale signaal ontvangen en versterken.

Het was een ambitieuze zet. Skyware was de enige overgebleven Europese producent van LNB’s. Serge Van Herck, een voormalig senior manager bij Accenture, werd erop uitgestuurd om het bedrijf te saneren. “Wij hebben de productie van de LNB’s in Duitsland afgebouwd en naar China verhuisd om het bedrijf opnieuw rendabel te krijgen,” zegt Van Herck (37), die sinds 1 maart Newtec leidt als chief executive officer. De overname in Duitsland werd voor Newtec de piste naar China.

De prijzen worden in China uitgedeeld

Juni 2005 was nog hectischer dan gewoonlijk voor de Newtectop. In het Chinese parlement in Beijing tekende Jean-Marie Maes, in het bijzijn van Koning Albert II en de Chinese president Hu Jintao, een plechtige intentieverklaring met Sinosat, de operator-in-spe van de eerste direct-to-home televisiesatelliet in China. Binnen het jaar zou Newtec voor Sinosat een testinstallatie bouwen om zijn nieuwste interactieve technologie en toepassingen te demonstreren, met uitzicht op een bestelling van 1 miljoen interactieve LNB’s en satellietterminals en bijbehorende managementsystemen.

Terug in België, vier dagen later, vierde Newtec zijn twintigjarig bestaan op kasteel Diepensteyn in Steenhuffel. Onder de eregasten een Chinese delegatie onder leiding van Philip Cheng, de stichter en president van Diamond Electronics HongKong Company Ltd, de fabriek in Guangdong waaraan Skyware de productie van zijn LNB’s had uitbesteed. Philip Cheng is ook de partner waarmee Newtec de Chinese markt bewerkt.

Tegenslagen horen bij de koers

Het contract met Sinosat hielp het moreel hoog houden. Want er was ook minder goed nieuws. Aramiska, de verkoper van interactieve satelliettoegang, zat in slechte papieren. De firma raakte nooit boven 3500 abonnees. Er waren tal van kinderziekten, zoals het crashen van de harde schijven in de twee pc’s die elke Aramiskaklant geïnstalleerd kreeg. Even leek het of Eutelsat Aramiska nog zou kopen, maar uiteindelijk kneep financier Whitney & Co begin dit jaar de remmen dicht. Aramiska had naar schatting 75 miljoen euro verbrand.

De zaak woog op de omzet van Newtec, die vorig boekjaar niet steeg, maar terugviel van bijna 30 tot bijna 28 miljoen euro. “Het klopt dat we veel hebben geïnvesteerd in het systeem voor Aramiska en niet zoveel verdiend hebben als verwacht. Maar uiteindelijk is het een break-evenoefening geworden,” nuanceert Van Herck. Verschillende andere satellite access providers, zoals NewSkies Satellites in Hongkong en INTV in Tsjechië, gebruiken DVB-RCS-systemen van Newtec. Het bedrijf heeft ook een veel performantere generatie klaar.

Nichespeler wordt massasporter

“Wij ontwikkelen eerst voor de professionele markt, met hogere winstmarges en kleine aantallen. Stilletjes schuiven we dan op naar de consumentenmarkt,” legt Dirk Breynaert zijn strategie uit. Interactieve satellietterminals, waarmee je kan televoten zoals met kabel of dsl, zijn een geweldige opportuniteit nu kabel- en satellietoperatoren tegen elkaar opbieden.

Breynaert: “Sky heeft in Groot-Brittannië 8 miljoen abonnees. Hun satellietterminals zijn interactief, maar via de telefoonlijn. Wat als iemand alleen gsm wil? Voor een eenmalige extra kost van 50 euro leveren wij een interactieve satellietterminal. Het probleem is dat al die andere terminals daar al staan. Een bestaand netwerk veranderen, is niet eenvoudig. Wij kunnen veel gemakkelijker met nieuwe spelers beginnen,” vertelt Dirk Breynaert.

Vandaar dat Newtec zo geïnteresseerd is in China, India en Rusland, landen waar direct-to-home satelliettelevisie nog moet starten of pas in de kinderschoenen staat. Een kantoor in India en Rusland staat nog op de takenlijst. In China gingen de onderhandelingen met Diamond Electronics over Skyware al gauw niet alleen over productie-outsourcing, maar ook over toegang tot de Chinese markt.

Dat werd Newtec Diamond Satellite Communications (HK) Co, een 66/34 joint venture met Diamond Electronics waarvan Philip Cheng president is. “China heeft ons met open armen ontvangen. We brengen toptechnologie en we zijn een alternatief voor de Amerikanen,” zegt Serge Van Herck, die als toenmalig business development manager Azië van Newtec direct betrokken was bij de oprichting van de joint venture in maart 2005. De acht personeelsleden – waarvan drie verkopers en drie ingenieurs – zijn allemaal Chinees. Competence China van Inge De Mey in Sjanghai rekruteerde de algemeen directeur.

Zelf reist Van Herck elke twee maand gedurende een week naar China voor een raad van bestuur en klantenbezoeken. “Je moet een evenwicht vinden tussen vertrouwen en controle. Onze grootste garantie is dat Diamond zelf cash ingebracht heeft in de joint venture,” zegt Van Herck, die twee zoontjes heeft en niet zo lang geleden piano is beginnen studeren.

“Twee grote contracten”

Met de lancering na de zomer van de eerste Chinese direct-to-home (DTH) satelliet, Sinosat-2, slaat het uur van de waarheid op de Chinese markt. Potentieel wachten 260 miljoen gezinnen om hun tv aan te sluiten op een interactieve tv-satellietterminal. De overige 100 miljoen hebben al kabel. Volgens het vakblad Satnews kunnen er tegen 2008, met de Olympische Spelen, al 30 miljoen DTH-abonnees in China zijn.

“We hebben net twee grote contracten afgesloten voor DVB-RCS-achtige systemen, maar het is te vroeg om daarover iets te zeggen,” zegt Serge Van Herck geheimzinnig. Of het om de Sinosatpiste gaat, laat hij in het midden.

Skyware is uiteindelijk, in februari 2006, aan de Amerikaanse antennepartner Andrew Corporation verkocht. Heeft hij zijn rennersbroek niet gescheurd aan het Skywareavontuur? “Wij waren geen vragende partij. En ons Sonja is content,” zegt Dirk Breynaert over de verkoopprijs. “Sonja” is financieel en administratief directeur Sonja De Pinnewaert, die bij Newtec twintig jaar geleden als het derde personeelslid begon en nog altijd de kas bewaakt.

* * *

En wat met de screensaver? Heeft de Flandrien Dirk Breynaert mediacoryfee Wouter Vandenhaute er afgereden? Breynaert, die negen jaar ouder is dan Vandenhaute: “Twee kilometer verder kreeg ik het spek aan mijn been. Ik kon hem niet meer houden.” En met typisch onversaagbaar temperament: “Maar ik kom terug.”

Bruno Leijnse n