TELEKOM. BESCHERMENGEL VAN BELGACOM ?

Op 31 maart jongstleden overhandigde het regelgevende BIPT (Belgisch Instituut voor Postdiensten en Telekommunikatie) een nota aan de regering waarin het scenario van de liberalizering van de Belgische telekomsektor tegen ’98 stapje per stapje wordt uitgestippeld. Het dokument wil wel het Europese ritme volgen, maar legt nuances. Telenet Vlaanderen dat zich profileert als dé konkurrent-in-spe van Belgacom vreest voor vertragingsmaneuvers en stelt het onafhankelijk statuut van het instituut in vraag. We polsten de administrateur-generaal van het BIPT, Eric Van Heesvelde.

– TRENDS. De Europese Unie stelt dat niet-gereserveerde diensten (zoals groene nummers, dataverkeer, infokiosk…) vanaf 1 januari ’96 ook op alternatieve netten, zoals b.v. de kabel, moeten kunnen. Gaat het BIPT daarmee akkoord ?

– ERIC VAN HEESVELDE. Ja en neen. De Europese kommissie is dat van plan, maar er is nog geen richtlijn. Het is zelfs niet zeker of die richtlijn er wel komt vóór 1 januari ’96. De kabelmaatschappijen hebben nog een heel pak investeringen voor de boeg. Zelfs als de kommissie haar zin krijgt, is het niet zeker of alles technisch-commercieel operationeel zal zijn tegen die datum. Ik heb het er trouwens moeilijk mee dat zo’n maatregel een land als België reeds in ’96 verplicht om zijn markt te openen voor konkurrentie die de publieke netwerkoperator ernstige schade kan toebrengen. Bij ons is 95 % van de huizen aangesloten op de kabel. België torent daarmee ver boven het buitenland uit. Dus dreigt men Belgacom dat een kleine operator is en het zeer moeilijk zal hebben onder een veel grotere druk te plaatsen dan zijn Franse of Duitse broers.

– Zet u nu niet het welslagen van Telenet Vlaanderen op losse schroeven ?

– In onze nota staat dat er vanaf ’96 openingen kunnen worden gecreëerd voor piloot- of proefprojekten. Dergelijke projekten lopen al her en der in het land. Zo is er in Kortrijk een experiment voor telebewaking van ouderlingen via de kabel, het BIPT heeft hiervoor zijn goedkeuring gegeven.

– Dus in principe kan Telenet al dít jaar met proefprojekten van start gaan ?

– In Kortrijk gaat het om een Europees RACE-projekt. Trouwens, mijns insziens is een proefprojekt een experiment dat zich nog in het O&O-stadium bevindt en niet in de commercializeringsfaze. We moeten voorzichtig zijn. Vooraleer je liberalizeert, moeten een aantal fundamentele zaken opgelost worden of we dreigen te verzeilen in totale wanorde zéker in een sektor zoals de telekommunikatie. In België staat de regelgeving nergens. De wet van ’91 (nvdr op de autonomie van de overheidsbedrijven) regelde het statuut van Belgacom door te vertrekken vanuit de publieke operator en daarrond een aantal zaken te liberalizeren. Vanaf ’98 vertrekken we van een totaal ander koncept : een sektor waar de vrije konkurrentie van diensten en infrastrukturen het gegeven is en waar een goede regulering cruciaal zal zijn. Dat betekent konkreet dat je het knelpunt van de financiering van de universele dienstverlening (nvdr elke gebruiker heeft recht op een betaalbare toegang tot een aantal basisdiensten), het probleem van het local acces deficit (nvdr het leveren van lokale telefonie onder de kostprijs), de interkonnektieregels en een niet-konkurrentievervalsend nummeringsplan in goede banen moet leiden.

– Het BIPT lijkt wel de beschermengel van Belgacom. Gaat het hiermee zijn boekje niet te buiten ?

– De regering vroeg ons in maart een rapport over het toekomstig reglementair kader in de telekomsektor, in het licht van de strategische konsolidatie van Belgacom. Hieruit is verkeerdelijk de indruk ontstaan dat het onze strategie is om Belgacom te beschermen. Onze opdracht is ontwikkelingskansen te creëren voor de telekomsektor in z’n geheel. Maar tot nader orde is Belgacom de belangrijkste speler omdat het, primo, als enige in België over de know-how en het netwerk beschikt en, secundo, hiervoor een aantal verplichtingen van de overheid opgelegd kreeg. Niemand is erbij gebaat dat Belgacom genekt wordt. Stel dat wij in de tussenperiode naar ’98 toe zeer laks zouden zijn in de toekenning van een aantal vergunningen, weinig kontrole uitoefenen, dat Belgacom zware verliezen begint te lijden en dat Telenet Vlaanderen, samen met anderen, de meest interessante niches van de markt inpalmt. Wie gaat dan nog telekomdiensten in afgelegen gebieden of aan bepaalde bevolkingsgroepen aanbieden ?

– U kan Telenet Vlaanderen gelijkaardige verplichtingen opleggen.

– Dat is één mogelijkheid, ja. Een andere mogelijkheid en naar verluidt zien de mensen van Telenet daar weinig graten in bestaat erin de tweede operator te laten bijdragen in de cofinanciering van Belgacom. Dit is conform de Europese regels. Maar dan moet Belgacom precies kunnen aantonen wat de reële kostprijs is van zijn universele dienstverlening en het local acces deficit.

– Telenet Vlaanderen vreest vertragingsmaneuvers.

– Ik weet alleen dat de regering zich akkoord heeft verklaard met ons rapport en daarin wordt uitdrukkelijk gesteld dat het Europese ritme moet worden gevolgd.

– Zal België tegen 1 januari ’98 een geliberalizeerde telefonie kennen ?

– De geliberalizeerde telefonie komt er. Maar wat betreft de volledige liberalizering van de infrastruktuur (d.w.z. telekommunikatie op om het even welk netwerk nvdr) is het eerst wachten op meer duidelijkheid vanwege de Europese kommissie.

– Telenet Vlaanderen hangt dus aan een zijden draadje ?

– Neen. Vóór ’98 zullen er zeker alternatieve infrastrukturen vrijkomen voor de niet-gereserveerde diensten. Maar voorzichtigheid blijft geboden. De eerste ontwerpversie van het studierapport van Telenet Vlaanderen ging ervan uit dat de netwerken al op 1 januari ’95 moesten geliberalizeerd worden. Hiermee hadden we de Belgische markt wagenwijd opengezet voor een buitenlandse invasie.

– Dezelfde minister die het BIPT onder zich heeft, is ook bevoegd voor Belgacom. Ondermijnt dat niet uw onafhankelijkheid ?

– Dat de relaties tussen het BIPT en Belgacom of De Post niet altijd even schitterend waren, bewijst de facto het tegendeel. Zelfs in het dossier van de Gouden Gids heeft niemand het BIPT er van beschuldigd niet objektief genoeg te zijn. Ik kan begrijpen dat sommigen pleiten voor de loskoppeling van het BIPT en de voogdijminister. Maar dit zou de aandacht wegtrekken van dé hoofdopdracht : de hervorming van het regelgevende kader in België.

PIET DEPUYDT

ERIC VAN HEESVELDE (BIPT) “Telenet Vlaanderen zou kunnen bijdragen in de cofinanciering van Belgacom. “