TELECOM

Eind november 1998, elf maanden na de vrijmaking van de Europese markt voor spraaktelefonie, telde de Europese Commissie al 218 operatoren met een nationale licentie. Driehonderd mochten internationale spraakdiensten aanbieden en meer dan 500 baatten lokale netwerken uit.

Met zo’n instroom van concurrenten komen de overlevingskansen van vele operatoren aan een zijden draadje te hangen, betoogt de Britse marktonderzoeker Analysys in zijn jongste studie New Network Operators in Western Europe. Vooral omdat de markt voor vaste netwerkdiensten in 1998, volgens een schatting van de Commissie, een veel bescheidener 13,7% groeide tot 4840 miljard frank. “Momenteel meten we succes af aan de groei van het aantal abonnees,” zeggen auteurs Simon Sherrington en Michael Denmead. “Maar in de toekomst moeten we oordelen op basis van return on investment.”

De trend van de marktprijzen is een cruciaal element van het financiële gezondheidsbulletin en die ziet er niet goed uit, meent Analysys. De meeste operatoren hadden in hun bedrijfsplannen gerekend op regelmatig afkalvende prijzen, naar het voorbeeld van de eerst vrijgemaakte markten, zoals Groot-Brittannië of de VS. Maar in die markten bestond er een sterke prijsdiscipline onder een kleine groep operatoren. Niet zo in een aantal West-Europese sleutelmarkten nu, zegt Analysys. Het pure volume van het aantal nieuwkomers ondermijnt het mechanisme van prijssignalering dat essentieel is voor marktdiscipline. Bovendien zijn vele regulatoren er op uit om de prijsdalingen te versnellen. En eenmaal de discipline in een concurrentiële telecommarkt verloren is gegaan, is het uiterst onwaarschijnlijk dat ze kan worden hersteld. Integendeel, ze zal zich verspreiden naar verwante markten, betogen de auteurs. Daarbij komt nog dat de prijsdalingen moeilijk gecompenseerd worden door wat Analysys het “evenwichtsherstel” van de prijzen noemt: de noodzaak om de abonnementsgelden en de lokale tarieven te verhogen om ze in lijn te brengen met de onderliggende kosten en om de daling van de langeafstandsprijzen te compenseren. “Groot-Brittannië illustreert hoe die abonnementsgelden en lokale tarieven in reële termen zijn gedaald in de veertien jaar sinds de liberalisering,” zegt Analysys. Vooral de dominerende operatoren – maar eigenlijk iedereen – zullen onder die zwakke herbalancering lijden.

Welk profiel moeten de operatoren hebben om te kunnen overleven? Het bureau ziet drie types van survivers:

de financieel sterke vaste dienstenaanbieders met een mobiele dimensie: innovatieve vast-mobiele diensten krijgen een premie en mobiele telefonie zal hogere prijzen blijven halen;

carriers met hoge volumes en zeer lage overheadkosten. Verkeer verzamelen en een merknaam creëren zijn hier de sleutel;

financieel sterke spraak- en dataoperatoren die goed zijn in “oplossingen”: datanetwerken en systeemintegratie.

Simon Sherrington en Michael Denmead, Analysys Publications, New Network Operators in Western Europe, 1998, 550 blz., 1295 pond. Bevat 50 profielen.

Info: Analysys, Tel. (00-44) 1223.341.300.