Democraten halen hun voordeel uit het einde van Roe vs Wade.
De uitholling van de reproductieve rechten van vrouwen in Amerika zat er al jaren aan te komen. In het zuiden en de Midwest van de Verenigde Staten zagen abortusklinieken zich door de strenge voorschriften gedwongen hun deuren te sluiten. Daardoor moesten vrouwen die een zwangerschap wensten te beëindigen, steeds verder reizen. Toen in juni het Hooggerechtshof Roe vs Wade nietig verklaarde, een historische uitspraak uit 1973 waardoor abortus een grondwettelijk recht was geworden, werd dat proces nog meer op de spits gedreven.
Elke staat mag nu weer zelf beslissen over de abortuswetgeving. Tegen eind juli hadden elf staten in de meeste gevallen abortus al verboden. In 2023 zal die trend doorzetten. Volgens de verwachtingen zal de helft van de Amerikaanse staten abortus illegaal verklaren of slechts bij hoge uitzondering toelaten.
De gevolgen zullen vooral voelbaar zijn bij vrouwen met een laag inkomen. Door hun beperkte toegang tot de gezondheidszorg maken zij meer kans op een ongewenste zwangerschap. Een abortus regelen op honderden kilometers afstand is duur en tijdrovend. Daardoor zullen meer abortussen later in de zwangerschap plaatsvinden, waardoor ze duurder worden. Zo worden de vrouwen nog dieper in de armoede geduwd. Omdat meer vrouwen met een medische aandoening, die misschien een abortus nodig hebben, die niet op tijd zullen krijgen, kan het sterftecijfer bij Amerikaanse moeders stijgen.
Desalniettemin kunnen activisten voor het recht op abortus in 2023 nog wat terrein heroveren. Na de afschaffing van Roe vs Wade is een overvloed van rechtszaken opgestart, nadat talloze pogingen om abortusvoorzieningen op te heffen werden aangevochten. Sommige rechtbanken houden het verbod tegen, al is het maar tijdelijk. Federale en progressieve lokale overheden voeren een beleid waardoor anticonceptie makkelijker te verkrijgen is. De FDA overweegt in 2023 de anticonceptiepil zonder doktersvoorschrift beschikbaar te maken. Ze zou ook een aantal beperkingen op het gebruik van medicijnen voor zwangerschapsafbreking kunnen opheffen, waardoor vrouwen die makkelijker thuis kunnen uitvoeren.
De helft van de Amerikaanse staten zal abortus illegaal verklaren of slechts bij hoge uitzondering toelaten.
Brede kloof
De politieke gevolgen zouden de anti-abortuswetgeving kunnen afremmen. De Democraten voelen zich aangevuurd door de afschaffing van Roe vs Wade. Enkele dagen na de uitspraak is het aantal vrouwen dat zich geregistreerd heeft om te stemmen van iets minder dan 50 procent gestegen naar meer dan 55 procent. Onder meer om die reden hebben sommige Republikeinen hun extreme antiabortushouding laten varen. Er zouden er nog meer kunnen volgen, gezien de povere resultaten van de Republikeinen in de tussentijdse verkiezingen.
In sommige staten zullen wetgevers mensen uit andere staten die hulp verlenen bij een abortus, proberen te straffen. Dat zal tot conflicten leiden met progressieve staten. Sommige willen wetten indienen om hun burgers te beschermen tegen zulke maatregelen. De kloof tussen conservatieve en progressieve staten, die nu al breed is, zal er niet kleiner op worden.
De auteur is correspondent sociale zaken van The Economist
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier