“Studie over maffia-infiltratie is beschamend”

Op basis van universitair onderzoek kopten de kranten dat de Antwerpse diamantsector kwetsbaar is voor infiltratie door de maffia. “Voor zulke banaliteit hadden we geen studie nodig,” reageert Peter Meeus van de Hoge Raad voor Diamant.

In de voorbije vier jaar gingen 1400 jobs verloren omdat de Antwerpse diamantsector voor 275 miljoen dollar minder steentjes kreeg van het mijnconcern De Beers. Die afkalvende werkgelegenheid maakt de diamantairs nerveus. “Krantenkoppen als ‘Hoge Raad voor Diamant blundert met uitgelekt maffiaonderzoek’ kunnen we missen als kiespijn,” zegt Peter Meeus, algemeen directeur van de Hoge Raad voor Diamant ( HRD).

Nadat slordige VN-rapporten over conflictdiamanten de reputatie van Antwerpen aantastten, neemt hij het niet dat Vlaamse wetenschappers met hun studie ‘Het meten van de kwetsbaarheid van de legale economische sectoren voor georganiseerde criminaliteit: casestudy diamantsector’ in zijn ogen geen ernstig werk afleverden. “We hebben het resultaat nu ook openbaar gemaakt. Er is geen sprake van een doofpotoperatie. De methodologie was alleen beschamend.” De betrokken wetenschappers, onder wie Brice De Ruyver, veiligheidsadviseur van premier GuyVerhofstadt ( VLD), reageren furieus op die uitlatingen.

TRENDS. Wat zijn uw fundamentele bezwaren?

PETER MEEUS (HRD). “In bijna 300 bladzijden staat niets nieuws. Eens te meer wordt de sector besmeurd. De HRD is in de Verenigde Staten al uitleg moeten gaan geven over die vermeende maffiatoestanden. Men is grotendeels te werk gegaan als de toenmalige VN-ambassadeur Robert Fowler in zijn VN-rapport van 2000: vanuit vooroordelen. We hadden na de internationale commotie geen zin in een zoveelste sensatieverhaal, dat ons nu met een wetenschappelijk sausje wordt opgediend. Wat ons wel relevant leek, was een oefening om de Belgische diamantsector te vergelijken met de situatie in het buitenland. Dan zou de situatie geëvalueerd kunnen worden. Dat is niet gebeurd. Nochtans was het de bedoeling dat uit deze studie nuttige beleidsadviezen zouden komen. De afgesproken confidentialiteit was een garantie voor de kwaliteit van het onderzoek.”

De onderzoekers stellen vast dat de georganiseerde misdaad een ernstige bedreiging vormt voor de diamantsector. Is dat niet zo?

MEEUS. “Er was geen studie van 130.000 euro nodig om te weten dat elke economische activiteit waarin veel geld omgaat, die een groot handelsverkeer kent en te maken heeft met kleine, waardevolle goederen ook de interesse van de misdaad wekt. Dat is niet anders voor de bank- of oliesector, de kunst- of goudhandel of de effectenmarkt.”

Belastings fraude zou volgens de onderzoekers alomtegenwoordig zijn en de legale wereld verweven met de onderwereld.

MEEUS. “Het is angstaanjagend dat in een wetenschappelijke studie dergelijke conclusies worden getrokken op basis van geruchten of verklaringen van belanghebbenden. De onderzoekers moeten hun huiswerk overdoen. Hun theoretisch model werkt gewoon niet.”

E.B.

“De HRD is in de Verenigde Staten al uitleg moeten gaan geven over die vermeende maffiatoestanden.”