STIERENZAAD

Spermamarkt vleesvee ingestort

Enkele maanden terug schreef Trends dat er, ondanks de problemen met de dollekoeienziekte (consumentenwantrouwen, importbeperkingen…) best nog een lucratieve hoek te vinden was in de veesector : de verkoop van stierensperma (zie Trends van 18 april ’96). Daar hoorde één forse nuancering bij : het gaat om sperma van melkvee-stieren. De verkoop en de prijs van hun sperma had weining te lijden, want gesubsidieerde melkquota en rendabele zuivelprijzen houden de vraag naar melkveezaad op peil. De Belgische “productie” van sperma van melkveestieren is in handen van de Vlaamse vzw VRV (Vlaamse Rundveeteelt Vereniging) die een alliantie sloot met het Nederlandse Holland Genetics.

De markt voor sperma van vleesvee daarentegen is ingestort, en de Belgische productie van dit soort zaad is een Waalse zaak. Eric Dernelle, directeur van Haliba in Bergen, zit met de handen in het haar. Haliba is een vzw met vooral veeboeren in de algemene vergadering en raad van beheer en produceert sperma van het witblauw vleesras, de fameuze dikbil. “Onze vzw moest zijn inkomsten halen uit de export,” zegt Dernelle. “Sedert begin ’96 is die export met de helft gedaald. En zonder inkomsten kunnen we niets uitkeren aan onze partners.” Die partners zijn de Franse “spermafirma” Gènes Diffusion, veeteeltverenigingen van Waals-Brabant en Henegouwen, en ook de VRV die op die manier een vinger in de pap van de spermamarkt van vleesvee wil houden.

Haliba haalt een omzet van 40 miljoen met de verkoop van sperma van het witblauw ras, waarvan 10 % voor de export bestemd is. De binnenlandse vraag is sedert begin ’96 met 10 % gedaald. Dernelle probeert uit alle macht de prijs van het sperma gelijk te houden. “Anders kan ik mijn loonkosten niet meer dekken.” Naargelang de kwaliteit van de stier, schommelt de prijs tussen de 100 à 500 frank per dosis (een dosis ligt ergens tussen de 0,25 en 0,5 milliliter).

Eigenlijk zit de klad al jaren in de markt van het vleesveesperma. Volgens Dernelle ligt dat aan de daling van de consumptie van het “eindproduct”, het vlees. “Sedert het vallen van de Muur in ’89 is de prijs van dikbil gedaald van 140 frank per kg tot 115 frank vorig jaar, te wijten aan goedkope invoer uit het Oostblok en de onrust rond de hormonen,” aldus Dernelle. “Door de hetze rond de dollekoeienziekte kreeg de prijs dit jaar de genadeslag en zakte tot 80 frank per kg.” Van de binnenlandse vraag moet volgens Dernelle geen heil verwacht worden, tenzij we allemaal dubbel zoveel vlees zouden gaan eten. In rundvlees haalt België immers een zelfvoorzieningsgraad van 180 %.

Misschien er is toch een sprankeltje hoop voor de Waalse spermaproducent : als gevolg van de dollekoeienziekte moeten de Britten massaal rundvee afslachten en zullen ze dus voor de heropbouw van de veestapel sperma nodig hebben. Zelf heeft Groot-Brittannië geen spermaproductie van betekenis. Het voert in. Vanuit België bijvoorbeeld. “De Britten hebben een heuse fokkersvereniging die zich toelegt op het Waalse witblauw ras”, zegt Anne Malliet, inspecteur-dierenarts van het ministerie van Landbouw. “Het is nog te vroeg om te zeggen of dat zal leiden tot een verhoogde Belgische sperma-uitvoer naar Groot-Brittannië. De Britse veeboeren wachten af.”

DE WAALSE DIKBILSTIER De dollekoeienziekte deed de export van zijn sperma met de helft dalen.