sociaal beleid

7. De kwaliteit van het leven moet omhoog, onder meer door de creatie van goede huisvesting en leefbaarheid van de steden.

8. De zorgverzekering wordt de grootste prioriteit van het sociaal beleid, en daarvoor moeten de nodige budgetten vrijgemaakt worden.De zorgverzekering werd voor de Vlaamse regering een zorgenkind. De zorgverzekering komt tussenbeide voor niet-medische kosten van zorgbehoevenden. De nieuwe sociale verzekering ging op 1 januari 2002 van start, met twee jaar vertraging. Alle Vlamingen vanaf 25 jaar werden verplicht jaarlijks tien euro te betalen. Brusselaars waren vrij om toe te treden tot het systeem. Al in het startjaar werd beslist om de bijdrage te verhogen naar 25 euro, en om de uitgaven beheersbaar te houden, werden forfaitaire uitkeringen ingevoerd.

De constitutionele problemen waren nog groter. De Franstalige gemeenschapsregering stapte naar het Arbitragehof om de zorgverzekering te doen vernietigen, maar dat lukte niet. Dan kwam de Europese Commissie, die vond dat de zorgverzekering inbreuk pleegde op het vrije verkeer van personen: iedere werknemer in Vlaanderen en niet alleen Vlamingen moesten ervan kunnen genieten. Maar indien bevoegd minister Mieke Vogels ( Groen!) de zorgverzekering werkgebonden zou maken, dan werd ze een onderdeel van de federale sociale zekerheid. De zorgverzekering bleef dus woonplaatsgebonden, maar met twee uitzonderingen: Vlamingen die in Vlaanderen wonen maar er niet werken, hoeven geen premie te betalen; niet-Vlamingen die niet in Vlaanderen wonen maar er wel werken, moeten wel de premie betalen. In april van dit jaar werden die aanpassingen goedgekeurd door de Vlaamse regering, maar of Europa hier vrede mee neemt, is nog niet bekend.

Voor het stedelijk beleid is de huisvesting een cruciaal dossier. Het werd een turbulent dossier waar vijf ministers de revue passeerden. In de periode 1997-2001 zijn de verkoopprijzen van woningen gestegen met 32 %, terwijl de index met 8 % steeg. 300.000 woningen zijn van slechte kwaliteit, vooral bij de huurwoningen. In de sociale huisvesting blijft er een wachtlijst van (eind 2003) 72.826 mensen. De wachttijd bedraagt gemiddeld twee jaar. De 15.000 door de Vlaamse regering beloofde extra sociale woningen kunnen dit probleem niet oplossen. De 15.000 sociale woningen werden wel gehaald (als je woningen in aanbesteding en ontwerp meerekent), maar dat zijn er geen 15.000 extra. Het investeringsvolume werd wel stevig opgetrokken van 74,4 miljoen euro naar 227 miljoen. Maar de publiek-private samenwerkingen kwamen niet van de grond. Bovendien zitten bijna alle socialehuisvestingsmaatschappijen in zeer slechte financiële papieren, en werd de Vlaamse Huisvestingsmaatschappij ontregeld door allerlei al of niet vermeende schandalen met een bestuurstop die ontslagen werd en nu weer mag terugkeren.

Guido Muelenaer