SHORT SEA SHIPPING. Allemaal de boot in

Kan Short Sea Shipping het Europees wegvervoer ontlasten ? Onderzoekers zeggen volmondig “ja”, de Europese Kommissie komt binnenkort met beleidsaanbevelingen op basis van een Antwerpse studie. Een belangrijk advies aan onze havens : vorm een “port pair”.

Short sea shipping verschijnt voor het eerst op de politieke agenda. Een studie van het Antwerpse bureau Policy Research Corporation (PRC), gespecializeerd in ekonomisch en beleidsondersteunend onderzoek, vestigt de aandacht van de Europese Kommissie op deze transportmodus. In het rapport Analysis of The Competitive Position of Short Sea Shipping stellen onderzoekers beleidsmaatregelen voor om de sektor te stimuleren.

Short sea shipping betreft het maritieme vervoer op relatief korte afstand waarbij géén oceanen worden gedwarst. Het is dus een ruimer begrip dan louter kustvaart. In Europa kan short sea een uitstekend alternatief vormen voor een aantal trafieken die traditioneel door het wegvervoer verzorgd worden.

“Deze studie, gefinancierd door de Europese Kommissie, is een uitvloeisel van de Short Sea-konferenties van Delft (1992) en Athene (1994), ” vertelt professor Chris Peeters die als transportekonoom aan de Antwerpse universiteit (RUCA) verbonden is en mee het initiatief tot deze konferenties nam editie nummer drie volgt in 1996 in het Noorse Bergen. Peeters is trouwens eveneens als bestuurder bij PRC betrokken en is mede-auteur van deze studie. PRC verwacht nu binnen een maand een tekst met beleidsaanbevelingen van de Europese Kommissie op basis van deze studie.

Vanwaar deze toch ongewoon snelle, politieke reaktie op akademisch studiewerk ? Peeters : “Short sea is minder controversieel dan de binnenvaart met zijn toerbeurtsysteem. Bovendien is het een zaak van alle Europese landen, in tegenstelling tot de binnenvaart. “

Short sea is echter een onbekende, die meestal als een onderdeeltje of een aanhangsel van het maritiem transport wordt beschouwd. “Verder zijn de meeste marktspelers kleine rederijen, vaak ook schippers-eigenaars, ” zegt Peeters. “Die atomizering hindert snelle technologische en ekonomische veranderingen. En vooral : een gezamenlijk promotie- en marketingbeleid ligt hier zo niet voor de hand. “

INTERN MEMOOTJE.

Kan short sea shipping het wegvervoer ook écht ontlasten ? “Wij hebben een aantal konkrete trafieken bekeken. In veel gevallen is short sea kompetitief ten opzichte van het wegtransport, maar wordt deze modus niet gebruikt. In andere gevallen is short sea op het eerste gezicht duurder, maar dat is dan enkel omdat niet alle externe kosten (tijdverlies door files, luchtverontreiniging) aan het wegvervoer worden toegerekend, ” meent Chris Peeters. “En veel verladers zijn het nu eenmaal gewoon om vrachtwagens in te huren. Je kan zelfs stellen dat er een psychologische (en praktische) barrière bestaat om in een bedrijf van het vertrouwde wegvervoer over te stappen op een nieuwe transportmodus zoals short sea shipping. Zo’n hindernis overwin je niet met een intern memootje. “

De studie houdt een pleidooi voor beperkte tussenkomsten van de Europese Kommissie. “Vaak kan je met kleine ingrepen heel wat bereiken, ” stelt Peeters. “Zo moet er per beloftevolle trafiek een haalbaarheidsstudie worden uitgevoerd. Dat ligt vaak buiten het bereik van een kleine rederij of haven en hier kan een Europese financiering helpen. “

Een ander probleem is de relatieve inefficiëntie van een aantal Zuideuropese havens. Een greep uit het Cohesion Fund bedoeld om blinde vlekken in de Europese transportinfrastruktuur uit te vlakken biedt een oplossing. “Short sea kan immers, net als de binnenvaart, just-in-time werken. Maar dan moet je natuurlijk over een aangepaste en moderne infrastruktuur kunnen beschikken, ” vindt Peeters nog. “Tevens valt er nog heel wat te doen op het vlak van de uitbouw van elektronische informatie uitwisseling (EDI), van de bouw van snellere schepen (tot 60 km/uur tegenover 25 km/uur nu), van zelflossende en -ladende schepen, van multimodale inland port terminals en van sea-river ships, schepen die zowel op de binnenvaart als op zee kunnen ingezet worden. Ook moet er een promotie-orgaan voor de short sea shipping komen. Op al deze terreinen kan Europa impulsen geven. “

L.V.L.

CHRIS PEETERS (RUCA/PRC) “De uitbouw van port pairs moet de short sea shipping meer kansen geven. “