“Schuif het gedoogbeleid opzij”

Jules Theeuwes merkt dat de ‘economie van het genoeg’ ook in Nederland veld wint. Daarom wil de economisch adviseur van premier Balkenende het kostenplaatje van die keuze in kaart brengen.

“Ik heb de indruk dat de Nederlandse economie vrij goed reageert op negatieve schokken, maar we zijn niet zo goed in het nemen van risico’s. Dat heeft allicht te maken met de hoge graad van sociale bescherming. De overheid zorgt wel voor je als er je iets overkomt. Ondernemer worden om den brode hoeft niet meteen. De samenleving hoeft niet meer het onderste uit de kan te halen. Zeven op tien volstaat, waarom dan streven naar een acht? We zijn ook steeds minder bestand tegen stress. De economie van het genoeg maakt hier nog altijd opgang,” zegt Jules Theeuwes, die nu een jaar zetelt in het zevenkoppige gezelschap van hoogleraren dat de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid ( WRR) vormt. De WRR is een Nederlandse publieke denktank die de regering- Balkenende adviseert in maatschappelijke en economische vraagstukken.

De van origine Belgische econoom Theeuwes werkt aan een rapport dat een antwoord zoekt op het vraagstuk rond de ondermaatse groei door het aanpassingsvermogen van de Nederlandse economie in te schatten. Theeuwes: “We moeten investeren in datgene waarin we goed zijn. Anders gaat de welvaart onherroepelijk achteruit. Ik wil wijzen op de kosten van de maatschappelijke keuze voor economische groei die onder de maat blijft.”

Lacht Theeuwes: “Ik heb wel eens zin om creatieve dingen te verkondigen, maar mijn stellingen moeten wetenschappelijk onderbouwd zijn. De raad wil invloed hebben op het maatschappelijke debat en moet dus geloofwaardig zijn.” Dat lukte aardig met het advies onder de titel Waarden, normen en de last van het gedrag. Uitgangspunt is de vraag: moet de overheid haar bevolking opvoeden? “Uiteraard heeft de overheid geen taak als opvoeder,” meent Theeuwes. “Maar de overheid kan wel de eigen wetten en regels afdwingen, en dus het gedoogbeleid opzij schuiven. Dat levert meteen een meer beschaafde bevolking op. In Amsterdam rijdt geen enkele fietser nog met licht als het donker is. Tolerantiebeleid begint met kleine dingen, maar geleidelijk aan vervagen waarden en normen. De overheid moet niet de tien geboden van welvoeglijk gedrag opstellen, maar als ze haar eigen wetten en regels doet naleven, levert dat meteen een behaaglijker klimaat op. In een multiculturele samenleving als de Nederlandse zijn er verschillende waardepatronen en waarden kan je niet opleggen. Maar de wetgeving delen we allemaal en die moet je afdwingen.”

D.K.

“In een multiculturele samenleving als de Nederlandse zijn er verschillende waardepatronen en waarden kan je niet opleggen. Maar de wetgeving delen we allemaal en die moet je afdwingen.”