Rugwind voor zeldzame metalen

De Europese Commissie stelde vorig jaar een lijst van 34 strategische producten op waarvoor de Europese Unie te afhankelijk is van buitenlandse leveranciers. Op die lijst stonden behalve verschillende grondstoffen voor batterijen ook zeldzame aardmetalen (REE). Dat zijn zeventien mineralen zoals praseodymium, dysprosium, yttrium, terbium en neodymium. Ze zijn een klein, maar essentieel onderdeel van elektromotoren, batterijen, vliegtuigmotoren, drones, windturbines en fotovoltaïsche panelen.

De vrees voor tekorten komt niet uit de lucht vallen. Het aandeel van China in de productie van zeldzame aardmetalen bedraagt 83 procent, op ruime afstand gevolgd door Australië (8%) en de Verenigde Staten (3%). China beschikt bovendien over ongeveer twee derde van de reserves. Die concentratie bezorgt het land een belangrijk geostrategisch voordeel en de facto prijscontrole. Behalve in zeldzame aardmetalen dreigen ook tekorten aan strategische metalen als lithium, kobalt, tungsten, mangaan, grafiet, vanadium en molybdeen.

De ambitieuze plannen van de westerse landen om de koolstofuitstoot terug te dringen contrasteert scherp met hun gebrek aan bereidheid om vergunningen af te leveren voor mijnbouwprojecten. Zo werd het Jadar-lithiumproject in Servië in de slotfase van het vergunningsproces nog afgeschoten. Er zit op korte termijn geen beterschap aan te komen. Regeringen zetten in op een betere samenwerking met grond- stoffenlanden als Australië en Canada en meer recyclage. Maar er is schaarste, wat hoge prijzen in de hand werkt.

Investeren via ETF

De Amerikaanse Van Eck Rare Earth and Strategic Metals ETF noteert nu ook op de Duitse Xetra met tickersymbool VVMX GY en ISIN-code IE0002PG6CA6. Het product beheert meer dan 100 miljoen dollar en schaduwt de MVIS Global Rare Earth/Strategic Metals-index, waar op dit moment 20 bedrijven deel van uitmaken. Australië is het sterkst vertegenwoordigd met een aandeel van 40 procent in de index, gevolgd door China (31%) en de Verenigde Staten en Canada (samen 19%). Een bekende naam is die van Advanced Metallurgical Group (AMG) die op Euronext Amsterdam noteert (5,4% in de index). Deze ETF is een fysieke tracker en de jaarlijkse beheersvergoeding bedraagt 0,59 procent. De liquiditeit is lager dan die van de Amerikaanse variant (ticker REMX), maar nog voldoende voor particuliere investeerders.