Het Art & Design Atomium Museum in Brussel toont hoe belangrijk grafiek was voor de Russische avant-garde tussen de twee wereldoorlogen.
Honderd jaar na de Russische Revolutie in 1917 zijn heel wat tentoonstellingen opgezet rond de artistieke context van die turbulente periode. De omverwerping van het tsaristisch regime zorgde niet alleen politiek, ideologisch, economisch en sociaal voor een aardverschuiving. Het bevrijdde ook de toenmalige avant-gardekunstenaars in Rusland aan de vooravond van de Eerste Wereldoorlog.
Niet zelden waren er crossmediale samenwerkingen tussen kunstenaars en kunstdisciplines met als hoger doel van de wereld een totaalkunstwerk maken, toegankelijk voor iedereen. Het was een utopie. Maar de poging was revolutionair en de invloed ervan was gigantisch op het modernisme rond de twee wereldoorlogen. Ook voor de grafische kunst was het postrevolutionaire tijdperk een bloeiperiode. Op die ‘papieren revolutie’ zoomt een tentoonstelling in het Art & Design Atomium Museum in Brussel in. De focus ligt op de jaren twintig en dertig, toen de prille Sovjet-Unie naar een visuele identiteit zocht. Die vond ze in het suprematisme en het constructivisme: een herkenbare, grafische vormentaal met primaire kleuren, sterke typografie, collages en dynamische composities. De propaganda voor de Sovjet-staat verliep via de geijkte massamedia: kranten, boekcovers, affiches, prentbriefkaarten en magazines. Een mooi ensemble daarvan is verzameld in Brussel, in samenwerking met het in 2012 opgerichte Moscow Design Museum.
De propagandagrafiek uit Rusland was vernieuwend. Vanaf de jaren twintig ondersteunden niet alleen letters en tekeningen, maar ook fotomontages de composities. Die beelden droegen bij tot het iconische, herkenbare karakter van constructivistisch design in die periode. De invloed op de Europese kunstenaars van De Stijl, het kubisme en het expressionisme is onuitwisbaar.
The Paper Revolution, tot 8 oktober in het Art & Design Atomium Museum in Brussel
Thijs Demeulemeester
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier