‘Revolutie op de Europese fondsenmarkt’
MiFID2 zal de manier waarop fondsen in Europa worden verdeeld, fundamenteel veranderen. “Binnen tien jaar zal het fondsenlandschap er helemaal anders uitzien.”
De departementen van de fondsenbeheerders die nieuwe Europese richtlijnen moeten invoeren, hebben hun personeelsbestand snel zien stijgen de afgelopen jaren. De belangrijkste nieuwe richtlijn is MiFID2, die de manier waarop fondsen in Europa worden verdeeld, fundamenteel zal veranderen. Vroeger was het gebruikelijk dat private bankers en makelaars elk jaar een deel van de beheersvergoeding opstreken voor de fondsen van derden die ze aan hun cliënteel hadden verdeeld. Daardoor bestond het risico dat klanten in de richting werden gestuurd van producten waarvan de retrocessies aantrekkelijker waren. Maar met die retrocessies konden de private bankers ook de kosten beperken die ze aanrekenden.
“MiFID2 zal verandering brengen in de manier waarop bankiers fondsen aanbevelen en verdelen”, bevestigt Maximilian Seufert, director advisory services van PricewaterhouseCoopers. “Ook de aard van de diensten wordt anders. De richtlijn zal de kosten transparanter maken. De vraag is of cliënten bereid zijn te betalen voor de adviezen die ze gratis kregen.” Doordat de retrocessies wegvallen, zullen de bankiers minder winst maken, waardoor hun klanten een grote portefeuille moeten hebben om advies te blijven ontvangen. “De cliënten die niet meer worden bediend, zullen overstappen naar digitale of geautomatiseerde diensten. Binnen tien jaar zal het landschap er helemaal anders uitzien”, weet Seufert.
Het risico is dat er een advieslacuneontstaat, aangezien een groot deel van de cliënten geen professioneel advies zullen krijgen. Dat kan problematisch worden voor beleggers die niet over voldoende financiële kennis beschikken om het geld waarmee ze de rest van hun leven moeten rondkomen goed te beleggen. “Dat is nochtans cruciaal in een wereld waarin mensen steeds langer leven, de wettelijke pensioenen niet volstaan om een behoorlijke levensstandaard aan te houden, en klassieke beleggingen geen alternatief meer zijn om nog een rendement van 4 procent per jaar te verdienen”, voegt Christian Pellis, global head of distribution van Amundi Asset Management, eraan toe.
Betalen of niet
“De cliënten moeten beslissen of ze bereid zijn te betalen voor de adviezen van de bankier”, bevestigt Pellis. “De nieuwe richtlijn zal leiden tot de opkomst van financiële technologiebedrijven (fintechs) die beleggingsfondsen distribueren. Een voorbeeld daarvan is een bedrijf als Nutmeg in het Verenigd Koninkrijk: op basis van een onlinevragenlijst stelt die website een activaverdeling op, die wordt uitgevoerd met behulp van ETF’s.”
Terwijl de volledige afschaffing van retrocessies nog altijd mogelijk blijft, zoals het geval was in Nederland en het Verenigd Koninkrijk, zullen we wellicht veeleer evolueren naar een tussenoplossing met onafhankelijk advies voor cliënten die bereid zijn aan hun bankier de echte prijs voor hun bemiddeling te betalen. Retrocessies blijven toegelaten als onderdeel van discretionair beheer. “In dat marktsegment zijn de kosten van fondsbeheerders inbegrepen bij de service die de private banker aanbiedt”, onderstreept Maximilian Seufert.
“Wij zijn klaar om fondsen te lanceren met zeer lage kosten, om te beantwoorden aan die nieuwe wetgeving,” onderstreept Christian Pellis. “Maar we zullen dat pas doen als de nieuwe richtlijnen van kracht zijn.”
Afschaffing
De afschaffing van retrocessies in Groot-Brittannië en Nederland heeft een aantal negatieve effecten gehad. Cliënten weigerden vaak een commissie te betalen aan hun bankier voor hun advies en werden van de ene op de andere dag niet meer begeleid. Daardoor stegen de bedragen die werden belegd in indextrackers (ETF’s) fors en daalde het aantal onafhankelijke makelaars.
“Het is moeilijk te voorspellen in welke richting de markt zal evolueren”, zegt Seufert. “Temeer omdat elke nationale regelgever de richtlijn anders kan implementeren. We mogen er echter van uitgaan dat het adviesbeheer zal afnemen ten voordele van het discretionaire beheer, met een toename van indexproducten.”
Fintechs
Maximilian Seufert gelooft niet dat fintechs een onmiddellijke bedreiging zijn, maar verwacht wel dat hun technologieaanbod vroeg of laat een marktverschuiving teweegbrengt. “Veel banken en fondsbeheerders kijken aandachtig naar wat er gebeurt in de fintechs, om te begrijpen hoe de markt zal evolueren. Ze moeten zich aanpassen aan een nieuwe generatie cliënten die met het internet is opgegroeid, hoge eisen stelt op het gebied van technologie en mobiliteit, en minder trouw is dan de vorige generatie. Ik ben niet zeker dat de traditionele distributiesegmenten zijn aangepast aan die nieuwe cliënten.”
De nieuwe wetgeving kan ook leiden tot nieuwe inspanningen om het aantal gecommercialiseerde fondsen te verlagen. “Toch zal die beweging waarschijnlijk beperkt blijven, omdat er veel verschillende producten zijn gelanceerd om te beantwoorden aan specifieke aspecten van de lokale regelgeving”, zegt Christian Pellis. “Het is waarschijnlijker dat de consolidatiebeweging versterkt, omdat de situatie snel onhoudbaar zal worden voor kleine of middelgrote beheerders die niet over goede fondsen beschikken.”
Frédéric Dineur
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier