“Revaluatie reduceert internationale onevenwichten”

China overweegt een opwaardering van de yuan, maar laat zich niet opjagen. Een herwaardering van de Chinese munt is economisch zinvol en kan oververhitting van de groei voorkomen.

De Chinese beleidsmakers lieten de yuan in 2005 voor het eerst toe om in waarde toe te nemen. Die revaluatie van de Chinese munt stuurde een schokgolf door de financiële markten. Een herhaling van dat scenario zou ervoor kunnen zorgen dat zowel andere Aziatische munten als de grondstoffenprijzen een duw in de rug krijgen. Of de munt momenteel ondergewaardeerd is, hangt volgens Ivan Van de Cloot van Itinera af van de meetlat die men hanteert. “Enkel het handelsoverschot van China is niet voldoende als bewijs dat de yuan ondergewaardeerd is”, zegt hij. “Dat China echter intern zoveel moet ingrijpen om de economie af te remmen, wijst al meer op een onderwaardering.” Luc Aben van Van Lanschot Bankiers vindt de yuan ook ondergewaardeerd. “Afhankelijk van de gebruikte methodologie kan die onderwaardering worden geschat tussen 10 en 50 %”, vertelt hij. “De onderwaardering is significant en ligt volgens mij eerder aan de bovenkant van die vork.”

Een land zoals China, met onder meer een riant handels- en betalingsoverschot, uitstekende economische groei, succesvolle uitvoer enzovoort moet volgens Frank Lierman van Dexia normaal een sterkere munt hebben dan nu het geval is. “De huidige koppeling aan een land (red.: de Verenigde Staten) dat torenhoge schulden heeft en een zware financiële crisis en een economische recessie heeft gehad, is op termijn onhoudbaar”, zo luidt het. “Het is echter als het ware een win-winsituatie. De handelsstromen tussen China en de VS zijn daardoor vrij van wisselkoersperikelen en China kan zonder wisselkoersrisico in Amerikaans staatspapier beleggen. Het concurrentiekrachtvoordeel is niet te onderschatten. China is wel kwetsbaar voor ingevoerde inflatie, maar die is beperkt zolang de grondstoffenprijzen in Amerikaanse dollar worden uitgedrukt.”

Revaluatie

De jongste tijd gaan er bij een aantal internationale instellingen steeds meer stemmen op voor een appre-ciatie van de Chinese munt. “Ik denk dat een herwaardering van de yuan op korte termijn denkbaar is. We zien de laatste weken toch kleine aanpassingen daarover in de toespraken van de Chinese beleidsmakers”, zegt Etienne de Callataÿ van Bank Degroof. “Ik ben er wel van overtuigd dat ze de appreciatie van hun munt in een eerste waarderingsgolf heel gradueel zullen doen.” Een appreciatie is ook niet meer dan logisch als we de bestaande onevenwichtigheden wereldwijd onder de loep nemen. Volgens Luc Aben van Van Lanschot Bankiers wordt dat standpunt echter veeleer door een westerse bril bekeken. “China is op het vlak van economische grootte misschien naar de wereldwijde top opgeklommen, maar in termen van bnp per capita situeert het zich nog niet in de hogere regionen”, zegt hij. “Het bnp per capita bedraagt ongeveer 8 % van het Amerikaanse en meer dan de helft van de bevolking leeft nog in landelijke gebieden. Het op de rails zetten van een economie die een significante middenklasse aflevert, is een werk van decennia.”

Aben vraagt zich bovendien af of de fixatie op de wisselkoers en op de ontwikkeling van de Chinese consumptie wel terecht is. “Een land met een laag bnp per capita omvormen naar een land met een hoog bnp per capita, kan slechts structureel en duurzaam via massale investeringen. In de VS maakt consumptie meer dan 60 % van het bbp uit, in China nog geen 30 %. Daaruit besluiten dat China massaal de focus moet leggen op consumptie, is te kort door de bocht”, luidt het.

Gevolgenvoor China

Een opwaardering van de Chinese munt heeft natuurlijk wel een impact op de Chinese economie. “Een sterke yuan mag dan in de eerste plaats misschien slecht zijn voor de Chinese export, het is een positieve ontwikkeling voor de import van onder meer kapitaalgoederen en grondstoffen”, zegt Luc Aben. Ook Ivan Van de Cloot gaat ervan uit dat de herwaardering van de yuan aan de Chinese kant de exportgroei kan afremmen. “De revaluatie kan echter een nuttig instrument zijn om de inflatoire druk af te remmen. Bovendien is het intelligent om de risico’s te beperken, want door de gigantische blootstelling aan de Amerikaanse dollar hangt China als een Siamese tweeling vast aan zijn zogenaamde ideologische tegenstander”, voegt Van de Cloot eraan toe. “Een revaluatie is bovendien economisch zinvol. Een sterke economie vertaalt zich in een sterke munt. Dat zorgt voor een automatische correctie van de oververhitting en reduceert internationale onevenwichten. Daarenboven zal de Chinees meer koopkracht krijgen en zal de politieke druk op het land afnemen. De Chinese leiders voeren een meesterlijk beheer van de economie en hebben een mooi cv. Dat zal ervoor zorgen dat de revaluatie van de yuan niet tot een destabilisatie van het land zal leiden.”

Etienne de Callataÿ is er niet van overtuigd dat een appreciatie van de munt daadwerkelijk een negatieve impact op China zal hebben, toch niet op korte termijn. “Een eerste reactie zou doen vermoeden dat de Chinese economie minder competitief wordt, maar een appre-ciatie zou ook voordelen meebrengen, in het bijzonder qua koopkracht”, verduidelijkt hij. “Indien er geen substitutie-effect is, kan de waarde van de uitvoer vanuit China stijgen. Dat is het geval wanneer de gemiddelde prijs van een uitvoereenheid stijgt en de hoeveelheid er slechts beperkt op achteruitgaat. Dan krijgen we op korte termijn een verbetering van de lopende balans voor we overgaan tot een daling. Een verhoging van de Chinese yuan zou voor China eerder een verlies aan competitiviteit betekenen ten opzichte van andere opkomende markten zoals Vietnam en Bangladesh.”

Gevolgen voor de VS

Een herwaardering van de yuan heeft natuurlijk niet alleen voor China gevolgen. Heel wat specialisten gaan ervan uit dat een sterkere yuan een oplossing biedt voor het handelstekort in de Verenigde Staten, maar dat is volgens de Callataÿ niet noodzakelijk het geval. “Een herwaardering van de yuan maakt in de eerste plaats dat de Verenigde Staten meer zullen betalen voor invoer. Ik stel me echter de vraag of de industrie in de VS wel competitief genoeg is om import door een lokale productie te vervangen”, bevestigt de econoom. “De productie in de Verenigde Staten blijft te duur en daardoor zou het tekort er zelfs kunnen stijgen als de elasticiteit van de in- en uitvoer laag is. Een duurdere invoer zou kunnen leiden tot een groter tekort.”

Ook Frank Lierman is niet overtuigd van de voordelen van een revaluatie van de yuan voor de VS. “Een revaluatie van de yuan is niet bepaald goed nieuws voor de Amerikaanse consument. De consument kan nu goedkope producten kopen, maar die zullen in de toekomst duurder worden. Een duurdere yuan maakt uitvoer minder aantrekkelijk, maar verhoogt de koopkracht om buitenlandse producten te verwerven”, legt hij uit. “Daardoor kan het externe overschot krimpen, wat op termijn de financiering van het Amerikaanse tekort zou kunnen bemoeilijken. Een duurdere yuan zal ook het prestige van China verhogen. Een verdere versteviging van de positie van China in de Wereldbank en het IMF is onvermijdelijk. Of de VS meer investeringen zullen kunnen doen in China, moet nog worden afgewacht. Waarschijnlijk zal China van de Amerikaanse overheid ook een hogere rente eisen voor het overheidspapier koopt, want de dollar zal worden beschouwd als een zwakkere munt van een land met een groot te financieren tekort.” (C)

Door Ken Van Weyenberg

“Een revaluatie van de yuan remt misschien wel de Chinese export af, maar is positief voor de import van kapitaalgoederen en grondstoffen.”

Luc Aben, Van Lanschot Bankiers