Rendez-vous op 14 juni 2009

Een daadkrachtig sociaaleconomisch en budgettair beleid krijgen we zo goed als zeker niet in 2008. Een staatshervorming misschien wel. We starten het jaar met een interim-regering en zullen eindigen met verkiezingsvoorbereidingen.

Voorspellingen maken over de Belgische politiek is een bijzonder hachelijke bezigheid sinds de jongste parlementsverkiezingen, op 10 juni 2007. Maar goed, de politieke bollebozen hebben afgesproken dat interim-premier Guy Verhofstadt (Open VLD) op 23 maart de sleutels van de Wetstraat 16 overhandigt aan CD&V-kopstuk Yves Leterme. Dat is, gerekend vanaf 1 januari, 83 dagen ver – 83 politieke lichtjaren ver.

De interim-regering, een nieuwigheid, moet de dringende kwesties aanpakken en de winkel openhouden tot het begin van de geplande Belgische verbouwingswerken. Althans, dat is de bedoeling. Of het zover komt, is niet zeker. De partners in de blauwe bloedsinaasappel – een combinatie van Vlaamse en Franstalige liberalen, Vlaamse christendemocraten, Vlaamse nationalisten, Franstalige humanisten en Franstalige socialisten – wantrouwen elkaar als de pest. De persoonlijke aversies zijn bovendien torenhoog. Wie dus denkt dat de beperkte regeerploeg Verhofstadt III nagels met koppen zal slaan, heeft niet goed opgelet de jongste weken en moet bovendien het abc van de Belgische politiek herlezen.

Onze gekozenen moeten immers op 14 juni 2009 alweer een electoraal deelstaatexamen afleggen. Het laat zich raden dat ze in die context geen beslissingen zullen nemen die de verkiezingsjury – wij dus – tegen de haren in strijken. Ze stellen belastingverlagingen en verhogingen van de uitkeringen in het vooruitzicht. Hun speerpunten in de strijd tegen de stijgende levensduurte. De waarheid is dat de politieke wereld over bijzonder weinig wapens beschikt om de inflatie te bekampen. Niet getreurd, de leveranciers van al dat lekkers hopen alvast dat we hen daarvoor zullen belonen in juni 2009.

Maar wat met de lange termijn? Met de begroting? Met de kosten van de vergrijzing? Paars hield het budget met spuug en plakwerk ogenschijnlijk in evenwicht. Iemand zal uiteindelijk de rekening moeten betalen. De berichten over begrotingslijken die uit de kast zullen vallen, zijn onheilspellend. België snakt in elk geval naar begrotingsadem en dat brengt ons terug bij de staatshervorming, die soelaas kan brengen voor de amechtige federatie. Ze valt in twee grote delen uiteen: alles wat kan bijdragen tot een beter bestuur en het gedoe in het centrum van het land met de splitsing van de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde en de gemeenten met taalfaciliteiten in de rand van Vlaams-Brabant rond Brussel.

Een sociaaleconomisch beleid dat aangepast is aan de economische toestand, die bergafwaarts gaat, zullen we niet krijgen in 2008. Een staatshervorming die een beter en zuiniger bestuur mogelijk maakt, kan die pil vergulden. Het kartel CD&V/N-VA, die de staatkundige verandering het meeste wil, kan met opgeheven hoofd naar de kiezer als het zover komt. In het andere geval kan het nog altijd een federale regeringscrisis organiseren en de bevolking tegemoet treden met: we hebben niet geplooid en volgende keer, beloofd, moet het er met ons echt van komen.

Hoe dan ook, de politiek volgend jaar zal op een datum gefocust zijn: verkiezingsdag 14 juni 2009. Dat is het kompas van het politieke reilen en zeilen in 2008. Het rendez-vous ligt vast.

Door Boudewijn Vanpeteghem