Rendabiliteitsplannen op dertig jaar

Met Jean-Pierre Berghmans staat de vierde generatie aan het roer van Lhoist. Het 118 jaar oude Waalse kalkbedrijf startte in 1889 onder Hyppolite Dumont (zie stamboom). In 2005 stond hij in de Trends top vijftig van meest markante figuren van de Belgische economie.

In 1926 begon het kalkbedrijf onder schoonzoon Léon Lhoist aan zijn internationale expansie (zie ook wereldkaart). Het deed zijn eerste buitenlandse stappen in het noorden van Frankrijk, in Dugny. De Verenigde Staten staan sinds de jaren tachtig op de lijst en in het voorbije decennium kwamen daar Duitsland en Oost-Europa bij. De jongste stap, in 2004, gebeurde in Brazilië. Het grootste land van Zuid-Amerika is politiek-economisch misschien niet het meest stabiele land. Maar Lhoist is zeker van de beschikbaarheid van de grondstoffen en van contracten voor de lange duur met staalbedrijven.

Een investering in een nieuwe ontginning is een proces dat al gauw tien jaar aansleept. Het bedrijf wil absolute zekerheid over de bodemeigendom. Het koopt trouwens meteen grond, die pas enkele decennia later wordt ontgonnen. Het leidde de voorbije decennia tot grootse grondeigendommen. Trends noteerde dat zeven Belgische vennootschappen in het Nijvelse handelsregister, een totale oppervlakte van bijna 1700 hectare bezitten, uitsluitend in België. In Andenne, Marche-en-Famenne en Rochefort bezit het bedrijf honderden hectare grond. De grondbeschrijvingen geven een les in lokale topografie en in dialectkunde, met namen als Trixhe Joire, Marchibechette, of Fond al Beole.

De exploitatie van een mijn duurt vijftig tot honderd jaar. De zaakvoerder die een beslissing neemt, weet dat deze de volgende drie generaties zal beïnvloeden. Vandaar de nadruk van Lhoist op zijn familiale karakter. Een beursgang lijkt uitgesloten voor een bedrijf dat rendabiliteitsplannen over een termijn van dertig jaar uitdoktert. Die langetermijninvesteringen vormen geen hindernis bij de zoektocht naar vreemd geld. Een Belgische topbankier benadrukt de uitstekende relaties tussen Lhoist en de banken.

Een gewezen personeelsdirecteur noemt Lhoist nog steeds “een prachtig bedrijf om voor te werken. De werknemers zijn zeer loyaal. Ze zijn fier er te werken, ook al gaat het vaak om repetitief werk. Men heeft er nog veel respect voor le saint patron wallon.”

WITTER DAN WIT

De langetermijnplanning houdt prognoses in over de verschuiving van afzetmarkten. In de jaren zeventig van de vorige eeuw was de staalsector goed voor 90 % van de omzet bij Lhoist. Vandaag zorgt staal voor minder dan een derde van de omzet. Kalk wordt bij het gietproces van staal gebruikt voor het zuiveren van chemische stoffen als fosfor en zwavel. Daarom liggen kalksteengroeven in de nabijheid van staalbedrijven.

De kalkgroeve van Dumont-Wautier levert aan het enkele kilometers stroomopwaarts aan de Maas gelegen Cockerill/Mittal. Vanuit de steengroeve in Jemelle gaat de kalk via de spoorweg naar Luxemburg (Arbed/Mittal). Het maakt scenario’s over delokalisering weinig relevant. Kalk is zwaar. Transport is bovendien delicaat, want kalk reageert op water. De investering in ovens geldt voor tientallen jaren. Maar bovenal is er nood aan kwalitatieve groeven. De Waalse kalkondergrond vormde zich meer dan 300 miljoen jaar geleden en heet van uitstekende kwaliteit te zijn. Kalk moet immers een heel zuiver product zijn, want het absorbeert vervuilende stoffen.

De zuiverende werking van kalk verklaart het toenemende belang van de milieusector – 20 % van de omzet. Kalk zuivert onder meer de uitstoot van dioxines van verbrandingsovens. Kalk maakt water drinkbaar, reinigt vervuilde bodems.

Lhoist haalt een andere vijfde van zijn omzet uit bouw en grote infrastructuurwerken. Als plamuurmateriaal, in bakstenen. Kalk verhardt bodems: de spoorlijn voor de hogesnelheidstrein was een belangrijke klant.

Hoewel er bij de eindconsument geen reclame voor wordt gemaakt, vind je kalk overal: in wit suiker, geneesmiddelen, kauwgom, tandpasta, papier, de krijtlijnen van uw favoriete voetbalclub. Kalk verlaagt de zuurgraad in de land- en bosbouw. Hij krijgt terecht het etiket van meest veelzijdig chemieproduct ter wereld.