Reinig u gezond

Jaarlijks eten we ongeveer zes kilo chemische stoffen zoals conserveermiddelen en resten van landbouwchemicaliën. Het is volgens herboristen dan ook geen overbodige luxe om ons lichaam geregeld van binnenuit te reinigen of te ontslakken.

Het begrip herborisme zegt u misschien niet veel. Maar wie kent er niet het gebruik om ‘s winters boven een bak heet water met kamille te hangen om zo de slijmvliezen te verlichten? Het is een bekend herboristentrucje.

Een herborist houdt zich bezig met de geneeskrachtige werking van planten en zorgt voor kruidenbereidingen. Gezondheid en ziekte is voor de herborist geen zwartwittegenstelling. “Het is beter een kaars te branden dan te klagen dat het donker is,” lezen we in het handboek van de Duitse herboristen Barbara en PeterTheiss.

Herborisme is een onderdeel van de complementaire gezondheidszorg, een nieuwe term voor het verouderde begrip alternatievegeneeskunde. Complementair betekent ook aanvullend: herboristen proberen altijd naast de reguliere gezondheidszorg te staan. Binnen de huidige complementaire gezondheidszorg gaat alle aandacht naar de persoon die om hulp vraagt. Er wordt van uitgegaan dat de genezende kracht in ieder mens aanwezig is. Daarom houden herboristen zich ook bezig met kruidenadviezen die de gezondheid en levensvreugde op peil houden. De herborist kan hulpzoekende mensen de weg naar de natuur wijzen door hen te begeleiden tijdens kruidenwandelingen of door mensen op een creatieve en inventieve wijze de diepere betekenis van de kruiden bij te brengen.

Ontslakking van het lichaam

Voor de herborist is de eerste stap op weg naar een voortdurend goede gezondheid, reiniging of ontslakking van het lichaam. De meeste mensen zijn zich er goed van bewust dat ze eigenlijk te veel koffie drinken, dat hun rookgewoonte allesbehalve gezond is en dat ze te weinig ontspannen en bewegen. Het idee om het lichaam eens te reinigen klinkt dan ook aantrekkelijk. Wie ontslakt, begint toxinen af te voeren uit het lichaam. Dit kan via relatief eenvoudige veranderingen in het voedingspatroon. Het lichaam rekent – via de lever, de nieren, de darmen, de longen, de zweetklieren en de huid – zelf wel af met deze gifstoffen, maar onze westerse levenswijze maakt het ons lichaam extra moeilijk. Westerlingen worden immers elke dag blootgesteld aan talloze schadelijke chemische stoffen die afkomstig zijn uit voeding en medicijnen.

“Men schat dat westerse volwassenen per jaar zes kilo levensmiddelenadditieven binnenkrijgen,” schrijft de Engelse arts SarahBrewer in haar populaire ‘Het grote ontgiftingsboek’. Het gaat om stoffen die het voedsel laten glanzen, geuren en kleuren, maar die slechts zelden voedingswaarde hebben. Onze organen kunnen niet anders dan nog een tandje bijsteken om al deze overbodige zaken af te voeren.

Hoe pak je zo’n ontslakking aan? Van de ene op de andere dag zeer streng vasten is niet zo’n goed idee. Het kan zelfs schadelijk zijn omdat er zo te snel veel toxinen vrijkomen. Beter is het om gedurende een langere periode eenvoudiger en gezonder te eten. Een klassiek voorbeeld is een regime met veel vers fruit, groenten, peulvruchten, volkorenproducten en bioyoghurt. Zo’n regime kan een voorbereiding zijn op een echte sapkuur, maar kan ook doel op zich zijn. In het ideale geval wordt geregeld ontslakken een manier van leven.

Wie toch graag vast, kan een sapkuur overwegen van groente- of fruitsappen. Die zijn te koop in de natuurwinkel, maar je kan natuurlijk ook zelf sappen maken met een sapcentrifuge. Overigens is het niet aan te raden om langer dan drie dagen te (sap)vasten, tenzij er begeleiding is van een voedseldeskundige of een arts.

Kruiden helpen ontgiften

Het proces van reiniging wordt door herboristen ondersteund met kruiden die de afvoer van gifstoffen positief bevorderen. Herborist CarolineTant studeert deze zomer af aan de EuropeseAcademievoorComplementaireGezondheidszorg en legt uit dat we bij het kuren typische voorjaarskruiden uit onze streken kunnen gebruiken.

“Brandnetel en paardebloem groeien overal. Dat lijken heel gewone planten, maar hun werking is heel veelzijdig. De brandnetel is het sterkste bloedzuiverende kruid dat we kennen. Het kruid zit vol vitaminen en mineralen zoals kalk, fosfor, ijzer en vitamine B en zelfs vitamine D. Dat is vrij zeldzaam in de plantenwereld.” Bovendien reinigt brandnetelthee van verse of gedroogde kruiden de spijsverteringsorganen en activeert het ook het afweermechanisme.

De paardebloem moet nauwelijks onderdoen voor de brandnetel, maar wordt bij voorkeur wel vers genuttigd omdat de kracht dan optimaal is. Van de bladeren kan bijvoorbeeld een salade worden gemaakt. Van de wortels en de bloem kan ook thee worden gemaakt, maar die smaakt niet zo lekker.

“Het leuke is dat men de brandnetel en de paardebloem zelf kan gaan plukken,” zegt Caroline Tant. Natuurlijk alleen daar waar het goed groeit en niet beschadigd is. Als je daar geen tijd voor hebt of liever ineens aan de slag gaat met een goede kruidenbereiding, kan je voor deze kruiden ook terecht in de apotheek of natuurwinkel.

Marlies Klooster

Van de ene op de andere dag zeer streng vasten is niet zo’n goed idee. Het kan zelfs schadelijk zijn omdat er zo te snel veel toxinen vrijkomen