Red de overheidsfinanciën

Een harde recessie gevolgd door de herleving van de groei in de wereld, of een lange stagnatie van de markt? Vorige week werd er aangekondigd dat de Verenigde Staten, Frankrijk en Duitsland al in het derde kwartaal uit de recessie zouden treden.

Het karakter van de recessie is nog niet duidelijk gedefi-nieerd. De financiële crisis heeft een normale conjuncturele crisis fors verslechterd. Dit heeft tot een diepe val van de economie geleid. De herstructureringsmaatregelen die vele bedrijven genomen hebben, zullen hun negatieve uitwerking op de arbeidsmarkt pas in de komende maanden laten voelen. Nochtans lijkt de markt een bodem bereikt te hebben.

Het Federaal Planbureau is onlangs met enkele prognoses uitgekomen over de staat van de Belgische economie. “In 2009 zou de economische activiteit in België met bijna 4 procent dalen, wat de grootste daling is in meer dan 60 jaar. In 2010 zou het geleidelijke herstel leiden tot een nulgroei van de Belgische economie. Vanaf 2011 zou het groeiritme van het bbp weer zijn historische trend benaderen van gemiddeld 2,3 procent per jaar. Ondanks de sterke daling van de internationale energieprijzen, zou het lopende tekort nog groter worden in 2009, aangezien de uitvoergerichte bedrijfstakken sterk zouden lijden onder het mondiale economisch klimaat. De Belgische inflatie zou bijna nul bedragen in 2009, vervolgens weer stijgen, maar wel lager dan 2 procent blijven.”

Ik raad iedereen aan het rapport over de economische vooruitzichten 2009-2014 van het Federaal Planbureau te lezen. Hoewel de meesten dat niet geloven, is het wel boeiende lectuur. Bij ongewijzigd beleid boeken de overheidsfinanciën een tekort van bijna 6 procent van het bbp op middellange termijn en neemt de overheidsschuld fors toe, van 85 procent van het bbp naar 130 procent in 2014.

Ik ben een lid van de door Wilfried Martens opgeofferde generatie die al twintig jaar de opgebouwde schulden tijdens zijn tienjarig beleid (van 1000 miljard Belgische frank naar 12.000 miljard Belgische frank) of 135 procent van het bbp heb mogen terugbetalen. In die periode hebben wij deficits gekend van bijna 15 procent van het bbp in één jaar. Het is met verstomming dat ik heb mogen vernemen dat het Federaal Planbureau eenzelfde recept heeft voorzien voor onze kinderen.

Als bedrijfsleider was ik verrast te lezen dat een reële groei van de sociale zekerheid van 4,5 procent per jaar op lange termijn bedongen zou geweest zijn. Een aberratie! Dit in ruil voor een notionele-interestaftrek die de bedrijfsbelastingen, vergeleken met onze buurlanden, op een artificieel hoog niveau (34 procent nominaal) blijft houden.

Met een halvering van de verwachte groei voor de komende vijf jaar staat België voor een aantal grote uitdagingen. De Belgen betalen vandaag bijna de hoogste belastingen op arbeid ter wereld. Ook de belastingen op vastgoed via re-gistratierechten (10 procent tot 12,5 procent tegenover 4 tot 5 procent gemiddeld in het buitenland). De belastingen op de consumptie (21 procent btw) inclusief de horeca en de kosten van energie, water, telefoon en andere voorzieningen wegen zwaar door. Er is duidelijk weinig ruimte voor nieuwe inkomens voor de staat. L’impôt tue l’impôt.

Niettegenstaande het mismanagement van onze compromisseneconomie is de productieve Belgische burger nog in staat geweest enig evenwicht te houden in de rekeningen van het land. Volgens het Federaal Planbureau zal dat duidelijk niet meer het geval zijn in de komende jaren.

Het is mijn hoop dat het Federaal Planbureau te pessimistisch is, maar het is wel mijn vrees dat de explosie van de monetaire massa in de OESO-landen resulteert in een nakende inflatie, die de schuld zal reduceren, maar wel zal leiden tot de reële verarming van een deel van onze bevolking.

Tot nu toe is er op federaal niveau geen antwoord gegeven op de komende budgettaire onevenwichten. Een duidelijke stellingname, met een duidelijk plan voor herstel van de overheidsfinanciën, is dringend nodig.

DE AUTEUR IS CEO van Ackermans & van Haaren.

Luc Bertrand

Ik vrees dat een nakende inflatie de staatsschuld reduceert, maar ook leidt tot een verarming van een deel van de bevolking.