Rechter maakte machtsgreep bij Euphony mogelijk

Begin 2010 werd het telecombedrijf Euphony Benelux overgenomen door het management. De vroegere eigenaar Giles Redpath werd net voor deze operatie volledig van zijn bestuursbevoegdheden gestript door de voorzitter van de rechtbank. Een blik achter de schermen van een juridische thriller, made in Vlaanderen.

Begin dit jaar werd het Antwerpse telecombedrijf Euphony Benelux via een managementbuy-out losgekoppeld van zijn vroe-gere eigenaar Giles Redpath. Tot vandaag was weinig bekend dat aan die overname een bitse juridische strijd voorafging. Tijdens de onderhandelingen met Frank Van De Wege en andere managers verloren de aandeelhouders immers de zeggenschap over hun eigen bedrijf. “Onvoorstelbaar”, zucht France Wilmet (Simmons & Simmons), de toenmalige advocaat van Euphony, nog altijd wat aangeslagen. “Het personeel stapte naar de rechter en die zette de eigenaar aan de kant. Een zuivere machtsgreep, met steun van het Antwerpse gerecht.”

“Neem me niet kwalijk”, repliceert Erik Monard (Monard-D’Hulst), de advocaat die optrad voor het management. “Hadden we niet ingegrepen, dan was Euphony waarschijnlijk failliet.”

Frank Van De Wege richtte Euphony Benelux in opdracht (en met de centen) van de Amerikaan Dan Robinson op in 2000. Die was in het VK al met Euphony actief in de verkoop van internationale belminuten. Na een moeizame start werd Euphony Benelux een succesvol telecombedrijf. Met de steun van Penta Capital en Investec Growth Finance nam de Brit Giles Redpath het in 2004 over voor 20 miljoen dollar. Frank Van De Wege werd marketingdirecteur van de groep.

Redpath breidde de groep uit tot acht Europese vestigingen. Enkel de Benelux-poot had echter een positieve cashflow. Die hield de rest van de groep overeind. “Tot zover geen probleem”, zegt Van De Wege. “Het is normaal dat een bedrijf zijn sterke poot gebruikt als hefboom voor de oprichting van andere filialen. Niet dat we dat altijd even prettig vonden, maar zo werkt het nu eenmaal.”

Belgische bezwaren

Toen de Britten in november 2007 het voorstel deden om met de Benelux-kasopbrengsten een cashpool – lees: een intern financieringssysteem voor de groep – op te richten, stemden Belgische bestuurders tegen. In 2008 – toen het een omzet haalde van 72,7 miljoen en 2,6 miljoen winst – werd Euphony Benelux ook verplicht de Ierse zustermaatschappij over te nemen voor 11 miljoen. Omdat de vraagprijs werd betwist, gebeurde dat ook onder protest van de Belgen.

Begin 2009 begon Van De Wege de onderhandelingen met Redpath over een managementbuy-out. Hij werd geadviseerd door Monard-D’Hulst. De gesprekken verliepen met horten en stoten. Van De Wege en de andere mana-gers kregen de indruk dat ze aan het lijntje werden gehouden. De vrees groeide dat de geldkoe Euphony Benelux niet alleen gemolken zou worden, maar ook geslacht door de transfers naar zusterbedrijven.

Monard vroeg (achter de rug van Redpath) aan de voorzitter van de rechtbank van koophandel van Antwerpen de aanstelling van een ‘expert-bewaarnemer’. Die zou een vetorecht moeten krijgen op de beslissingen van de raad van bestuur van Euphony Benelux. De voltallige directie, op een pas benoemde persoon na, ondertekende het verzoekschrift. “Zij liepen dus een enorm risico als de rechtbank er negatief op zou reageren”, benadrukt Van De Wege. “Anderzijds was het een signaal dat er een en ander grondig misliep.”

Een accountant berekende dat Euphony Benelux in 2004-2009 in totaal 20 miljoen euro had doorgesluisd naar de groep. In een mail van begin juli vroegen de Engelse aandeelhouders nog eens 2 miljoen euro. Leveranciers van de Belgische nv werden slechts mondjesmaat betaald.

In een korte beschikking geeft de voorzitter het management van Euphony Benelux op 24 juli 2009 over de hele lijn gelijk. Hij benoemt bedrijfsrevisor Edward Bertels tot expert-bewaarnemer met vetorecht. De voorzitter beroept zich daarbij op artikel 584 van het gerechtelijk wetboek (zie kader Praetoriaans recht).

Professor vennootschapsrecht Herman Braeckmans reageert niet verbaasd: “De raad van bestuur van een vennootschap kan volledig buitenspel worden gezet. Deze beschikking is verregaand, maar ligt in de lijn van de praeto-riaanse rechtspraak, waarbij magistraten zich steeds meer inmengen met de gang van zaken bij ondernemingen.”

“We werden volkomen verrast”, zegt France Wilmet, toen advocaat van Euphony. “Normaal komt de rechtbank immers enkel tussenbeide bij zware moeilijkheden tussen de aandeelhouders en de raad van bestuur, of tussen aandeelhouders onderling. Dat was hier niet het geval. De raad van bestuur werd buitenspel gezet terwijl er volop onderhandelingen bezig waren over een buy-out. We kregen weliswaar de kans om later in kort geding tegenargumenten aan te voeren. Volgens ons handelden de bestuurders wel degelijk correct tegenover de Belgische nv. Maar het duurde tot september eer we dat konden pleiten, omdat de rechtbank met vakantie ging. Ondertussen was de raad van bestuur lamgelegd.”

Euphony deed nog een poging om de muitende managers aan de deur te zetten, maar de expert-bewaarnemer stak daar een stokje voor. Ook verdachte betalingen werden geblokkeerd. In september ging de rechtbank nog een stap verder. Het vetorecht van de expert-bewaarnemer werd uitgebreid tot de mogelijkheid “in het belang van de vennootschap” alle rechtshandelingen te stellen of betalingen uit te voeren. Volgens de voorzitter opdat “de raad van bestuur geen druk zou kunnen uitoefenen om gelden te transfereren die mogelijk niet kunnen worden verantwoord en de continuïteit in gevaar brengen”. Een andere bedrijfsrevisor moest de rechtbank adviseren over de cash drain.

Overname volgt snel

“Euphony Benelux was gered”, aldus een opgeluchte Van De Wege. Drie maanden later werd de verkoop getekend. Van De Wege, marketingdirecteur Frédéric Michils en operationeel direc-teur Dirk Van Den Bossche – gesteund door de Nederlandse investeerder Koos De Vink en Barclays Bank – betalen 25,7 miljoen euro voor Euphony Benelux. Ze namen daarvoor het IT-park van de groep en de merknaam over. “Voor alle duidelijkheid: de prijs kwam overeen met het bedrag dat bij de start van de onderhandelingen op tafel lag. We hebben de rechtbank dus niet misbruikt om de prijs te drukken. Achteraf gezien, ben ik nog steeds stomverbaasd over die juridische actie. Het weze een signaal voor managers die vaststellen dat hun bedrijf wordt leeggepompt en zo failliet dreigt te gaan. Stap zo snel mogelijk naar je advocaat.”

Giles Redpath wenst geen commentaar te geven.

Door Hans Brockmans

“Hadden we niet ingegrepen, dan was Euphony vandaag waarschijnlijk failliet”