Mensen hebben er geen flauw idee van hoe slim computers aan het worden zijn. Volgens de Nieuw-Zeelandse internetondernemer Sean Gourley (35) moeten zelfs juristen en dokters voor hun job vrezen door de opkomst van artificiële intelligentie.
Waarom is de hemel blauw?” Als kind werd Sean Gourley voortdurend met zulke vragen bestookt door zijn vader tijdens lange roadtrips door Nieuw-Zeeland. Gourley senior wilde de nieuwsgierigheid van zijn zoon aanwakkeren. Sean Gourley was inderdaad zo vastbesloten uit te vissen hoe de wereld in elkaar zat, dat hij fysica ging studeren. Hij liet er zelfs een beloftevolle carrière in de tienkamp voor schieten. Na zijn studies in Nieuw-Zeeland trok hij naar de prestigieuze universiteit van Oxford om er te doctoreren. Hij behaalde zijn doctoraat met atypisch onderzoek, naar oorlogen en andere conflicten. Gourley is ervan overtuigd dat in alle conflicten universele patronen zitten, zoals in natuurfenomenen. Om die theorie aan de praktijk te toetsen, trok hij naar Irak, een beruchte conflictzone. “Ik ben er zeker van dat oorlog en geweld in een wiskundig model te vatten zijn”, zegt Gourley die onlangs te gast was in Brussel op de Disruption Day-conferentie en op een debat van de expatvereniging Full Circle, telkens voor een select publiek van managers en beleidsmakers. “Het is zelfs mogelijk te voorspellen waar ergens geweld zal uitbreken.”
Is dat wel realistisch, verdrinken die signalen niet in de chaos?
SEAN GOURLEY. “Kijk naar weersvoorspellingen. Die worden almaar beter, grotendeels dankzij betere software en meer gegevens. Er is al een goed en wereldwijd netwerk om het weer te monitoren. Waarom is een globaal systeem dan niet mogelijk dat potentiële conflicthaarden in kaart brengt, met hulp van geavanceerde data-analyse en artificiële intelligentie? Daar droom ik van, om oorlogen en ander geweld in de kiem te smoren.”
Dat is uw hobbyproject, want na uw doctoraat richtte u Quid mee op, een internetbedrijf met een andere missie.
GOURLEY. “Er zijn veel gelijkenissen. Bij Quid gaat het ook om artificiële intelligentie en geavanceerde data-analyse. We hebben een platform ontwikkeld waarmee klanten hun eigen informatie aan andere publieke databases kunnen koppelen. Software die denkt zoals een mens neemt die berg gegevens in een oogwenk door en legt zo verborgen trends en patronen bloot. Een van onze eerste investeerders is Peter Thiel, de eerste externe geldschieter van Facebook.”
Thiel is ook medeoprichter van Palantir Technologies, eveneens gespecialiseerd in big data.
GOURLEY. “De gemiddelde instapprijs bij Palantir ligt boven 100.000 dollar. Quid vraagt slechts 25.000 dollar per maand en richt zich vooral op klanten die geen vertrouwelijke informatie verwerken. In tegenstelling tot Palantir draait onze software in de cloud en de data worden over het internet verstuurd. We beveiligen die trafiek natuurlijk zeer sterk, maar ik kan me voorstellen dat sommige organisaties liever geen risico’s nemen.”
Men verwacht veel van big data, is dat gerechtvaardigd?
GOURLEY. “Ja, al zullen er tijdelijke negatieve gevolgen zijn. Artificiële intelligentie zal de arbeidsmarkt ontwrichten. Niet alleen omdat computers daardoor bijvoorbeeld verbanden leggen en redeneren zoals mensen. Het is vooral de hoge snelheid waarmee de software verbetert. Straks worden nog meer mensen werkloos wier job beter en sneller door een computer kan worden gedaan.”
“Mensen denken dan spontaan aan bandwerk of andere industriële jobs, maar er zullen bijvoorbeeld ook minder advocaten en dokters nodig zijn. Advocaten, zeker die onder aan de ladder, besteden het gros van hun tijd aan het opzoeken van informatie, verbanden leggen en samenvatten. Een arts besteedt veel tijd aan het oplijsten van en verbanden leggen tussen symptomen. Het is een kwestie van tijd eer een computer ook in die zaken bijna foutloos wordt. Daarom kan ik het moeilijk vatten dat het twee zeer populaire opleidingen blijven. Gezien de opkomst van artificiële intelligentie is dat een gigantische verspilling van geld en talent.”
Toen de eerste weefmachines de klassieke weefgetouwen vervingen, vreesde men ook massaal jobverlies. Er werden net meer jobs gecreëerd.
GOURLEY. “Nogmaals, men onderschat hoe snel artificiële intelligentie verbetert. Mensen hebben nieuwe vaardigheden nodig om mee te kunnen in een arbeidsmarkt waar computers voor veel meer taken worden ingezet. Daarom zou leren programmeren bij iedereen met stip bovenaan moeten staan. Dan leert men echt te werken met een computer in plaats van ermee te concurreren. Dat is ook de basisfilosofie van Quid. Computers en mensen kunnen afzonderlijk heel veel, maar samen kunnen ze nog veel meer. In plaats van artificiële intelligentie moeten we streven naar augmented intelligence, waarbij computers ons veel sneller en slimmer doen werken.”
Zijn er nog andere voordelen?
GOURLEY. “Veel zaken zullen sneller en gemakkelijker gaan. Maar eigenlijk zal dat klein bier zijn in vergelijking met de revolutie die artificiële intelligentie en data-analyse in de geneeskunde teweegbrengen. Op middellange termijn zal het een enorme positieve impact hebben op het onderzoek naar kanker en andere complexe ziektes.”
Die software heeft basisgegevens nodig en die moeten vooral komen van fundamenteel onderzoek, waar overal op wordt bespaard.
GOURLEY. “Er zullen wellicht landen zijn die te veel besparen op fundamenteel onderzoek, maar ik zou niet wanhopen. Globaal gezien wordt er voldoende geïnvesteerd. Fundamenteel onderzoek is inderdaad broodnodig omdat het de enige manier is om tot meer praktische innovaties te komen. Een van de doelen van Quid is wetenschappelijke kennis beter te ontsluiten met de hulp van artificiële intelligentie. Onze software heeft toegang tot bijna elke databank met wetenschappelijke publicaties. Wij zien daardoor voortdurend dat de mensheid fundamenteel onderzoek te weinig valoriseert. Eigenlijk zijn er meer dan voldoende wetenschappelijke ontdekkingen die om een commerciële toepassing schreeuwen. De focus ligt beter daar.”
Waarom trok u naar Silicon Valley? De concurrentie moet minder groot zijn in Nieuw-Zeeland.
GOURLEY. “Een internetondernemer moet gewoonweg naar Silicon Valley trekken. Het is een soort initiatieritueel waardoor men terechtkomt in een netwerk van gelijkgestemde ondernemers en investeerders. Nergens anders ter wereld kan men zo snel en zo veel leren over hoe een start-up uit te bouwen tot een potentieel miljardenbedrijf. Als die leerschool achter de rug is, hoef je niet per se te blijven. Het is mogelijk om elders een succesvol internetbedrijf op te richten, maar het gaat zo veel gemakkelijker bij ondernemers die eerst hun sporen in Silicon Valley hebben verdiend.”
Maar ondernemers blijven er wel vaak plakken, omdat de mentaliteit zo open en vooruitstrevend is.
GOURLEY. “De buitenwereld stelt het zich allemaal te rooskleurig voor. Mensen hebben hier een open geest en daardoor is de regio een goede voedingsbodem voor innovatieve bedrijven. Maar zo moreel verheven zijn die ondernemingen niet. Internetondernemers zijn niet per se beter dan bankiers. Ook bij ons zijn er veel slechteriken. Dat ik er zo sceptisch tegenaan kijk, komt misschien door mijn afkomst. Nieuw-Zeelanders zijn nuchter.”
Dat houdt jullie niet tegen om massaal te kijken of het gras groener is aan de overkant.
GOURLEY. “Ik heb onlangs gelezen dat Nieuw-Zeeland in verhouding met zijn bevolking het meeste onderdanen in andere landen heeft wonen. We zijn een klein land en gezien de verre ligging, kunnen Nieuw-Zeelanders moeilijk pendelen naar andere landen. Dus emigreren we vaker. Maar dat is altijd met de bedoeling om later terug te keren. Elke Nieuw-Zeelander heeft een sterke band met zijn land, ook de expats.”
“Sinds Peter Jackson (ook geboren in Nieuw-Zeeland, nvdr) de The Lord of the Rings-boeken in Nieuw-Zeeland verfilmde, weet de hele wereld hoe mooi het land is. Door de films boomt het toerisme. Maar tegelijk hebben de films ook de kenniseconomie een enorme duw in de rug gegeven. Jackson heeft zijn bedrijf voor special effects Weta Digital dankzij The Lord of the Rings kunnen uitbouwen tot een wereldspeler. De bekende regisseur James Cameron verhuisde zelfs naar Nieuw-Zeeland om er de opvolger van Avatar, de meest succesvolle film aller tijden, af te werken.
“Weta, en daardoor ook Nieuw-Zeeland, is een magneet voor design- en technologisch talent. Onze economie doet het misschien niet zo goed als Australië met al zijn grondstoffen. Maar we zijn zeer optimistisch.”
STIJN FOCKEDEY
“Leren programmeren zou bij iedereen met stip bovenaan moeten staan”
“Artificiële intelligentie zal een enorme positieve impact hebben op het onderzoek naar kanker en andere complexe ziektes”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier