PUBLIEKE VENNOOTSCHAPPEN. MEER RECHTSZEKERHEID. Aanpassing statuten noodzakelijk

Tot nu toe had men in de Vennootschappenwet geen omschrijving van wat men onder een “vennootschap die een publiek beroep op het spaarwezen doet of heeft gedaan” (hierna genoemd “publieke vennootschap(pen)”) moet verstaan. De wet van 13 april 1995 tot wijziging van de wet op de handelsvennootschappen heft deze lacune op.

Het gewijzigde artikel 26 van de Vennootschappenwet omschrijft de publieke vennootschap als volgt : “Een naamloze vennootschap wordt geacht een publiek beroep op het spaarwezen te doen of gedaan te hebben wanneer zij een publiek beroep heeft gedaan op het spaarwezen in België of in het buitenland via een openbaar aanbod tot inschrijving, een openbaar aanbod tot verkoop, een openbaar aanbod tot omruiling of via een opneming in de notering van een effektenbeurs van obligaties of effekten die al dan niet het kapitaal vertegenwoordigen en al dan niet stemrecht verlenen, alsook van effekten die recht geven op inschrijving op of verwerving van dergelijke effekten of op omzetting van dergelijke effekten. “

Toepassing.

Heeft uw onderneming ooit een openbaar aanbod tot inschrijving, of tot verkoop of tot omruiling gedaan, of heeft u een onderneming die in een EU-lidstaat beursgenoteerd is, en zijn de effekten (aandelen, obligaties, warrants…) dus doelbewust door de onderneming onder het publiek verspreid, dan is uw onderneming een publieke vennootschap.

Uw onderneming is geen publieke vennootschap volgens de Vennootschappenwet indien de effekten door toeval onder het publiek verspreid zijn, namelijk door erfopvolging of door onderhandse overdrachten van aandelen door de aandeelhouders zelf. Het aanbod tot inschrijving, tot verkoop of tot omruiling wordt onweerlegbaar geacht openbaar te zijn zodra er reklamemiddelen worden aangewend, er een beroep wordt gedaan op een bemiddelaar die geen beursvennootschap of kredietinstelling is, of er meer dan 50 personen worden gesolliciteerd.

De omschrijving van publieke vennootschap in artikel 26 van de Vennootschappenwet geldt enkel voor de toepassing van de Vennootschappenwet zelf. Ook het koninklijk besluit op de openbare overname-aanbiedingen en de wijzigingen in de kontrole op de vennootschappen (hierna Overname-KB) omvat een omschrijving van publieke vennootschappen welke ruimer is dan deze die moet gebruikt worden voor de toepassing van de Vennootschappenwet. Uit de omschrijving in de Vennootschappenwet blijkt dat alleen naamloze vennootschappen, en mutatis mutandis commanditaire vennootschappen op aandelen, kunnen aangemerkt worden als publieke vennootschappen in de zin van de Vennootschappenwet. Dit is logisch daar zij de enige echte kapitaalvennootschappen zijn. Hieruit volgt dat wanneer bijvoorbeeld een koöperatieve vennootschap is overgegaan tot een openbaar bod tot inschrijving, tot verkoop of tot omruiling van haar effekten, of haar effekten ter beurze heeft genoteerd, zij volgens de Vennootschappenwet niet als een publieke vennootschap zal worden beschouwd maar wel volgens het Overname-KB.

Statutenwijziging.

Is uw onderneming een publieke vennootschap, dan moet er een biezondere algemene vergadering worden bijeengeroepen om de statuten aan te passen. De statuten moeten uitdrukkelijk vermelden dat de onderneming een vennootschap is “die een publiek beroep op het spaarwezen doet of heeft gedaan”. Bestaande vennootschappen en vennootschappen die voor 1 juli 1996 zullen worden opgericht, hebben tot 1 juli 1997 de tijd om hun statuten aan te passen. Ook wanneer uw onderneming voornemens is om voor de eerste maal een publiek beroep op het spaarwezen te doen, moet zij eerst haar statuten wijzigen. Zo nodig moeten de statuten ook aangepast worden aan de voor deze vennootschappen geldende wettelijke en verordeningsbepalingen.

Indien uw onderneming opnieuw een besloten vennootschap wordt, (1) hetzij na afloop van een uitkoopbod iedere natuurlijke persoon of rechtspersoon, die alleen of gezamenlijk 95 % van de stemrechtverlenende effekten van een naamloze vennootschap bezit, kan het geheel van de effekten van deze vennootschap verkrijgen en voor zover de effekten niet langer onder het publiek verspreid zijn, (2) hetzij wanneer de onderneming bewijst dat alle obligaties of effekten waarmee het openbaar bod tot inschrijving, tot verkoop of tot omruiling werd gedaan niet langer onder het publiek zijn verspreid, moeten de statuten opnieuw gewijzigd worden en de hoedanigheid van publieke vennootschap geschrapt worden. Ook zou een vennootschap, die gedurende de afgelopen dertig jaar geen publiek beroep op het spaarwezen heeft gedaan, in principe, haar statuut van publieke vennootschap verliezen. Spijtig genoeg heeft de wetgever hier niet geopteerd voor een algemene verjaringsregeling.

Elke publieke vennootschap moet ingeschreven worden op de lijst van de publieke vennootschappen die wordt bijgehouden door de Kommissie voor Bank- en Financiewezen (KBF). Deze lijst en alle wijzigingen die er tijdens het jaar in worden aangebracht, worden bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad. Indien uw onderneming niet langer een publieke vennootschap is, moet deze van de lijst geschrapt worden. Bestaande publieke vennootschappen hebben tot 1 juli 1997 om zich bij KBF in te schrijven.

De niet-naleving van de verplichtingen tot aanpassing van statuten en inschrijving bij de KBF wordt bestraft met gevangenisstraffen van 1 maand tot 1 jaar en/of met een geldboete van vijftig frank tot tienduizend frank (x 200).

Besluit.

Door de omschrijving van een publieke vennootschap te bepalen voor de toepassing van de Vennootschappenwet in funktie van de handelingen eigen aan de vennootschap en niet eigen aan de effektenhouders ontstaat er meer rechtszekerheid. Nochtans is het te betreuren dat er nog steeds een verschillende omschrijving van een publieke vennootschap blijft bestaan voor de toepassing enerzijds van de reglementering inzake het Overname-KB en voor de toepassing anderzijds van de Vennootschappenwet.

JEAN-PAUL TIMMERMANS

CATY GRIJSEELS

Jean-Paul Timmermans en Caty Grijseels zijn juridische raadgevers bij Price Waterhouse.