Plezierboten zijn booming business: ‘De tweedehandsmarkt is zo goed als leeggevist’

© Emy Elleboog
Wolfgang Riepl
Wolfgang Riepl redacteur bij Trends

De sector van de plezierboten vaart wel bij de coronapandemie. De verkoop is nooit gezien, klinkt het in het wereldje.

Een lauw zonnetje breekt door boven Portus Ganda, een van de vele vaardokken in Gent. De temperatuur stijgt met moeite boven 20 graden Celsius. Willy Mens, de voorzitter van de toervaartafdeling van de vzw Verbond van Vlaamse Watersportverenigingen Recrea (VVW), is al weken onderweg met de Angy, zijn 41 jaar oude boot. Tijdens de jongste vaart, van Oudenaarde naar Gent op de Schelde, kreeg hij te maken met weinig zomers aandoende windstoten. “Het water heeft bovendien veel meer stroming, een gevolg van de zware regenval en de overstromingen in Wallonië”, zegt Mens. “De rivieren zijn bovendien veel vuiler dan normaal, met veel drijvende takken en bomen.”

De markt van de plezierboten doet het goed in coronatijden. “Na de bankencrisis van 2008 ging de verkoop jaren achteruit. De prijzen daalden. Nu verkopen plezierboten weer als zoete broodjes”, weet Willy Mens. “De tweedehandsmarkt is zo goed als leeggevist.”

Nog geen zotte prijzen

“De voorbije jaren lagen de jachthavens vol onverkochte boten. Vandaag wisselen enkel de echt verloren gevallen niet meer van eigenaar”, bevestigt Maarten Carron. De zaakvoerder van bvba Carron Marine in Zelzate verkoopt onder meer scheepsmotoren van Volvo Group en doet herstelwerken aan diverse boottypes. Zijn gezonde, winstgevende bvba is met haar balanstotaal van bijna 3 miljoen euro in 2020 een van de grotere bedrijven in het versnipperde wereldje van de plezierbootvaart. “Een makelaar kwam onlangs onze showroom binnen. Hij wilde tot elke prijs een bepaald type boot. Wij stallen boten in onze dokken voor klanten. Een eigenaar verkocht zijn boot aan die makelaar met een mooie meerwaarde. Maar ik hoor voorlopig weinig van echt zotte prijzen.”

ARLETTE CASTERS
ARLETTE CASTERS “Wie vandaag een nieuwe boot bestelt, moet wachten tot 2023.”

Jef Goossens, de bestuurder van Rupel Yacht Club in Bornem, spreekt over de beste tijden ooit voor tweedehandse boten. “We hebben meer aanvragen dan we aanlegplaatsen hebben in onze Rupel Yacht Club”, stelt hij. Aan de duurste aangemeerde boot hangt een prijskaartje van 400.000 euro.

“Er is niets meer te koop”, bevestigt Ludo Janssens, de algemeen secretaris van Nautibel, de Belgische vereniging van ongeveer 80 bedrijven met activiteiten in de watersport. “We zouden in oktober een botenshow houden, maar die is geannuleerd. Er is gewoon geen aanbod.”

Coronabubbel op het water

Net zoals de sector van de mobilhomes vaart dus ook de sector van de plezierboten wel bij de coronapandemie. De gezinnen willen vakantie in hun bubbel en creëren hun eigen beschermde omgeving. Op de Vlaamse binnenwateren, kanalen en rivieren voelen de toeristen zich veilig afgezonderd. “De klanten zijn nu vaak nieuwkomers op het water”, merkt Maarten Carron. “Jonge gezinnen die voor de pandemie nooit een boot gekocht zouden hebben, hebben nu de vaarmicrobe te pakken. Maar ik vrees een beetje dat over twee jaar, als corona vergeten is, een overaanbod kan ontstaan. Mensen beginnen er vol enthousiasme aan, maar merken dan dat een boot veel onderhoud vergt.”

Luc Carael maakt zich minder zorgen over de markt na de pandemie. Hij is onder meer de zaakvoerder van bvba Blackton LC Producties, dat aanlegsteigers maakt voor jachthavens en particulieren met een huis aan het water. “De kopers van boten zijn jonger, dertig tot veertig jaar. Voordien waren het vooral zestigplussers. Die gepensioneerden hebben vrije tijd zat om lange tochten te maken met hun boot. Jongeren hebben niet zoveel tijd. Maar ik zie de helft van die nieuwe klanten toch blijven. Ze starten met een kleine boot en kopen later een groter exemplaar. Zoiets vergt dus tijd. Je spreekt al gauw over een investeringscyclus van vijf tot tien jaar.”

Lange levertijden

Steven Vanlancker, redacteur van het vakblad Varen, ziet de levertermijnen van nieuwe boten oplopen. “Wie vandaag een nieuwe plezierboot koopt, krijgt die pas eind 2022 geleverd. Maar dat leidt vooralsnog niet tot uitgesproken prijsstijgingen. Ook niet op de tweedehandse markt. Ik heb de voorbije twintig jaar nooit sterk schommelende prijzen meegemaakt.”

Aqua Libra gewaagt wel van een prijsstijging. De bvba in Kinrooi in Noord-Limburg is de invoerder van het Nederlandse merk Linssen, een van de marktleiders in de sector. “De prijzen van onze boten stijgen dit jaar met 5 procent”, zegt zaakvoerster Arlette Casters. “Ik ben sinds 2008 actief in deze sector. Een toestand zoals nu heb ik nog nooit meegemaakt. Wie vandaag een boot van Linssen bestelt, moet geduld hebben tot in 2023. Vóór de pandemie moest een klant negen maanden tot maximaal anderhalf jaar wachten.”

Het aanbod verbreedt

De producenten van plezierboten spelen in op de veranderende vraag, weet Stefan Vennekens, die in Boom met zijn broer de laatste scheepswerf voor plezierboten leidt. “Jongeren hebben minder tijd en willen niet alleen maar met hun bootje op reis gaan. Daarom brachten de producenten kleinere boottypes op de markt”, zegt hij. “Vergelijk het met de kleinere modellen van de Duitse premiummerken Audi, BMW en Mercedes. Het aanbod is het voorbije decennium verbreed. Dat is een markt met toekomst. Volgens een studie van de Nederlandse ondernemersvereniging voor de watersport Hiswa-Recron is maar liefst 82 procent van de consumenten ouder dan 65 jaar.”

Net als andere industriële bedrijven kampt ook Linssen met een tekort aan onderdelen: elektronica, koelkasten, ramen, hout en staal. Toch verwacht Arlette Casters dat de prijsstijgingen niet aanhouden. Na de pandemie zullen de toeristen alternatieven zoeken voor hun plezierboot. Aqua Libra maakt investeren in een boot nu al makkelijker. In een charterformule kunnen klanten samen een vaartuig kopen, dat ze om de beurt gebruiken en dat Aqua Libra desgewenst ook aan derden verhuurt. De verhuur voor een korte periode is de hoofdactiviteit van Aqua Libra, dat elf boten heeft.

Dure hobby

Maar wat kost zo’n boot nu? Gemiddeld zijn boten voor de pleziervaart tot 15 meter lang. “Een degelijk instapmodel kost tweedehands 25.000 euro, een behoorlijk exemplaar rond 100.000 euro”, rekent Willy Mens voor. De verkoopprijs van een nieuwe boot van het Nederlandse merk Linssen schommelt bij Aqua Libra tussen 300.000 en 1,5 miljoen euro.

Maar daarmee start het avontuur pas. “Koop een boot en werk u dood”, grinnikt Willy Mens. “Het onderhoud vergt behoorlijk wat tijd. En hoe meer je de boot laat verkommeren, hoe kostelijker de herstellingen worden.” Eigenaars van plezierboten zijn doorgaans niet handig, zo blijkt. Stefan Vennekens, de zaakvoerder van de gelijknamige scheepswerf in Boom, ziet een andere tendens: “Het aantal grondige renovaties stijgt sterk. Na de bankencrisis hield de consument de portemonnee dicht. Vandaag krijgen wij vragen voor nieuwe motoren, de volledige renovatie van het interieur, gps-systemen. Dat kan gaan om tienduizenden euro’s.”

Anders dan oldtimers stijgen boten niet in waarde naarmate ze ouder worden. Jef Goossens: “De prijs zakt de eerste jaren en blijft daarna stabiel.”

Meer verkochte boten, minder stuurbrevetten

Wie wil varen in Vlaanderen, heeft een vaarbewijs nodig en betaalt voor het gebruik van de infrastructuur. Het vaarbewijs (een stuurbrevet) wordt uitgereikt door de federale overheidsdienst Mobiliteit. De digitale waterwegenvergunning is een zaak van nv De Vlaamse Waterweg, die het verkeer op de Vlaamse waterwegen beheert.

Merkwaardig genoeg zien beide instanties de cijfers dalen. Terwijl de botenverkoop bloeit, stijgt de activiteit op het water niet. In 2020 en 2021 zijn de coronamaatregelen een deel van de verklaring, want ook de pleziervaart ging in lockdown. Maar het aantal stuurbrevetten daalde al van 2806 in 2018 naar 2778 in 2019. En het aantal waterwegenvergunningen was hoger in 2011 (7308) dan in 2019 (7073). Een achtste van die vergunningen gaat naar buitenlanders op Vlaamse waterwegen.

Naar cijfers over het aantal pleziervaartboten blijft het gissen. “Dat is het best bewaarde geheim van West-Europa”, lacht Ludo Janssens van Nautibel, de vereniging van ondernemingen in de pleziervaart. “Alles samen zijn er ongeveer 100.000 vaartuigen voor de pleziervaart, maar daar zijn bijvoorbeeld ook waterskiboten bij.”

Steven Vanlancker van het vakblad Varen schat het aantal grotere pleziervaartboten op 3000 tot 3500. Dat cijfer bleef de voorbije jaren stabiel en stemt overeen met de maximale capaciteit van de ligplaatsen in jachthavens.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content