PIONIER

DE STRIJD VAN PIERRE GEVAERT.

Op 23-jarige leeftijd velt een zware beenderziekte Pierre Gevaert (°1928). Deze kleinzoon van de Vlaamse beeldhouwer George Minne (Latemse School) en telg uit de Oudenaardse textielgroep Gevaco ziet zijn kinderdroom in duigen vallen: landbouwer zijn. De klassieke geneesheren schrijven hem af.

Maar in 1956 woont zuster Marie Gevaert, zelf getroffen door een levercrisis, in Londen een lezing bij van George Oshawa. Gefascineerd door diens ideeën nodigt zij de Japanse macrobioticus uit om hen de technieken van yin en yang te leren. Talrijke familiebezoeken volgen. Dankzij een dieet van Oshawa geneest Pierre Gevaert op enkele maanden tijd volledig. Hij keert – dolgelukkig – terug naar zijn boerderij van 25 ha in Sint-Martens-Latem. Ondertussen wordt Oshawa voorzitter van de beweging voor een wereldparlement, opgericht door vader Edgard Gevaert en enkele prominente intellectuelen (zoals Albert Einstein en Thomas Mann).

In de zomer van 1957 vraagt Oshawa aan Pierre alles te laten vallen om zijn leer in Europa te verkondigen. Gevaert: “Dat was een vreselijke schok. Ik was immers dolgelukkig op mijn hoeve. Na enige aarzeling heb ik de opdracht toch aanvaard, op voorwaarde dat ik 4 ha grond mocht behouden om verder te blijven bewerken. Ik wou de band met het bioboer zijn niet verliezen. Hoe kun je tenslotte theorie verkondigen zonder zelf in de praktijk te staan?”

Dat jaar start de familie thuis voor eigen gebruik met de productie van ecologische eetwaren. Gevaert: “Daar werden de fundamenten voor het latere Lima gelegd. In het begin noemden we ons ecobedrijf nog Sesam. In 1960 vond de naamsverandering plaats, naar de vrouw van Oshawa. Zij leeft trouwens nog. Ter gelegenheid van het 40-jarig jubileum is een delegatie van Lima deze 100-jarige vrouw in haar geboorteland gaan bezoeken.”

Nu zelfs het grote publiek de ecologische eerwaren begint te ontdekken, vreest Gevaert de supermarkten: “Vandaag verkopen ze al groene producten. Maar wie waarborgt de biologische controle? Dank zij hun financiële macht bestaat het gevaar dat zij de lastenboeken gaan versoepelen. Nu kopen malafide ondernemers zogenaamd natuurlijke granen tegen dumpingprijzen aan in Oost-Europa, die achteraf witgewassen worden in Nederland. Voor hen telt alleen het geld.”

WAANZIN.

Zelf gelooft Gevaert sterk in handel drijven in dienst van het leven. “De industrie kan zich even goed ontwikkelen zonder schade te berokkenen aan de natuur. De huidige agrobusiness is pure waanzin. Vandaag heb je twee ton petroleum – de basis voor kunstmest en brandstof – nodig om één ha tarwe te kunnen oogsten. Je verbruikt met andere woorden meer calorieën dan de productie oplevert. Economisch én ecologisch leidt zo’n systeem onherroepelijk tot een bankroet. De biolandbouw daarentegen hanteert alleen natuurlijke grondstoffen – onze tractoren rijden binnenkort allemaal op zonnebloemolie – en vervuilt niets.”

Anderzijds ligt de bioproductie wel de helft lager. Gevaert: “Toch is de keuze vlug gemaakt als je aan duurzame ontwikkeling wil doen. Maar dan moet je de boer zijn trots en verantwoordelijkheidsgevoel teruggeven door voor het voedsel dat hij produceert de juiste prijs te betalen. Een juiste toepassing van het vrije marktmechanisme – de afschaffing van alle subsidies aan de vervuilende agrobusiness en internalisering van de milieukosten – zou al vele problemen oplossen. Tenslotte is het de hoogste tijd terug te keren naar de rurale maatschappij (zie kader: Vier maatregelen), waarin plaats is voor beproefde overlevingsrecepten uit het verleden, geactualiseerd door een beheersbare, technische vooruitgang uit het heden. Als ik zie hoe gelukkig de mensen zijn die deze omschakeling maken, ben ik – ondanks alles – optimistisch voor de toekomst.”

Eric Pompen