Pina Bausch: Palermo Palermo

Palermo Palermo, door Tanztheater Wuppertal, in een regie van Pina Bausch: op woensdag 24/8, donderdag 25/8, vrijdag 26/8 en zaterdag 27/8, 20.00 uur in deSingel, Desguinlei 25, 2018 Antwerpen. Info:tel. 03 248 28 28, www.desingel.be

Mijn herinneringen aan Palermo Palermo zijn nog niet vervaagd. Sommige beelden kan ik zo weer afspelen en de gevoelens van melancholie en agressie in een alles overspannende schoonheid scheuren nog steeds door mijn zintuigen, alsof ik de voorstelling pas gisteren zag. Benieuwd of ik nu, veertien jaar later, opnieuw dezelfde extase zal ervaren.

Het stuk dateert van 1989 en – toeval of niet – bij de aanvang van de voorstelling scheidt een muur de kijker van het podium. Zodra de lichten doven, valt de muur volledig naar beneden. BAM! De val van de muur – letterlijk.

Pina Bausch is wel Duits, maar woont niet in Berlijn en Palermo Palermo gaat niet over de val van de Berlijnse muur. Niet dat de creaties van Pina Bausch geen voeling hebben met de Duitse natuur en de Duitse samenleving. Natuurlijk wel. In elk stuk geeft de koningin van het Europese danstheater haar dansers de vrijheid om persoonlijke ervaringen, die steevast verankerd zijn in de Duitse maatschappij, naar voor te brengen. Maar Pina Bausch maakt geen politiek danstheater. Haar bekommernissen behelzen gevoelens, liefde en – vooral – het gebrek aan liefde, de vervreemding en de schreeuw om aandacht en affectie.

Het stuk werd gecreëerd in samenwerking met het Teatro Biondo Stabile di Palermo en is wel degelijk zuiders getint. Palermo Palermo, ondanks (en dankzij) zijn weemoed met beelden uit dorpsfeesten, ceremonieën en liturgie, gaat over rouw en eenzaamheid. Het is een zoektocht naar de oorsprong van verdriet en verlatenheid en terzelfder tijd een zoektocht naar geluk. Bausch bespeelt steeds de twee uitersten. Uit haar stukken gaan exuberante levenslust hand in hand met doordrongen melancholie.

In Palermo Palermo komt het conflict tussen de rijken en de armen in de Mezzogiorno duidelijk naar voor. Het is zoals een tekening van Egon Schiele: een bepaalde wulpsheid en openheid met strepen en lijnen die elk welbehagen aan stukken rijgen. Concreet: liefde en verlangen resulteren in ontgoocheling en mislukking. En omgekeerd. Vandaar ook de hevige fysieke ontladingen en de zuiver poëtisch geladen intimistische taferelen. Pina Bausch forever!

Piet Goethals