Pilot Watch krijgt grondige make-over

Tachtig jaar na de lancering van zijn eerste Pilot’s Watch, knoopt IWC opnieuw aan met de meest markante stijlelementen van deze historische collectie. Het merk breidt ook zijn instapgamma uit om zo een nieuw publiek te veroveren.

In de horlogerie bestaan er hooguit een tiental echte iconen, en IWC is de gelukkige en trotse ontwerper van twee ervan. In 2015 verfijnde de Zwitserse manufactuur de vormgeving van haar Portugieser-model, dat dankzij de vele luxueuze varianten uitgroeide tot de meest lucratieve collectie. En dit jaar krijgen de Pilot’s Watches een grondige make-over.

“Tegenwoordig moet je als horlogemerk aan veel verschillende behoeften van de consument tegemoet-komen”, stelt Georges Kern, CEO van IWC, vast. Maar hij ziet in het huidige economische klimaat ook kansen om nieuwe marktaandelen te winnen. “De laatste tien jaar zijn de horlogeprijzen sterk gestegen, maar de sector verloor ook consumenten. Om die terug te winnen, moet je dus producten voor een meer redelijke prijs aanbieden. Die strategie hebben we aangevat met de Portofino, en we zetten die nu verder met de Pilot’s Watches. Maar we integreren ook complicaties in onze modellen, want dat is nodig om onze competentie te demonstreren.”

IWC breidde het instapgamma van de collectie uit. Zo kwamen er kleinere en elegantere Pilot’s Watches bij – een automatisch met een diameter van 36 mm en een Mark XVIII van 40 mm. Die moeten nieuwe horizonten openen : Azië, waar de mannen smallere polsen hebben, maar ook de vrouwen. Dit segment is ook het eerste waar twee nieuwe, eenvoudige, huisgemaakte gangwerken hun intrede doen (een automatisch en een chrono). De aspiraties zijn zichtbaar democratischer dan die van andere manufactuurkalibers.

Daarnaast blijft IWC een breed spectrum bestrijken met de uitgave van talrijke nieuwe modellen, die het merk verdeelt over de verschillende lijnen uit de collectie (Classic, Top Gun, Spitfire) en de exclusieve uitgaven (Le Petit Prince, Antoine de Saint-Exupéry). Maar de blikvangers van de nieuwe collectie zijn ongetwijfeld de Big Pilot’s Heritage Watches (55 en 48 mm diameter). Ze zijn rechtstreeks geïnspireerd op een ‘observation watch’ die IWC in de jaren 40 produceerde.

Ongeacht hun afmetingen of hun technische niveau werden alle nieuwe modellen uiterst verzorgd afgewerkt. Bijna alle-maal zijn ze getooid met bandjes in kalfsleder van het Ita-liaanse huis Santoni.

Enkele weken voor de officiële presentatie op het horloge-salon van Genève (SIHH) mocht Trends Style deze nieuwe vloot horloges ontdekken in een uitverkoren en voorbestemd kader : het Air Force Center van Dübendorf bij Zürich. Dat huisvest niet alleen een belangrijk luchtvaartmuseum, maar is ook de operationele basis van vier driemotorige Junkers Ju-52-vliegtuigen, tijdgenoten van het eerste piloot– horloge van IWC.

De actuele naam van de collectie, Pilot’s Watches, stamt af van het allereerste polshorloge dat IWC voor de luchtvaart ontwierp : de in 1936 gelanceerde ‘Special Watch for Pilot’s’. Dit polshorloge, het resultaat van de passie voor luchtvaart van de broers Ernst en Rudolf Homberger (de zonen van de laatste privé-eigenaar van het merk), bood toen al solide garanties voor het gebruik in een cockpit. Het was voorzien van bijzonder stevig glas, een draaiende lunette met een pijlpuntwijzer (om korte tijden te meten), bescherming tegen magnetische straling, en lichtgevende wijzers en cijferaanduidingen.

Aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog werd IWC een van de Zwitserse bedrijven waarop de Luftwaffe een beroep deed om observatiehorloges voor de bemanning van haar bommenwerpers te fabriceren. Al deze ‘Beobachtungsurh’-horloges hadden een standaarddiameter van 55 mm. Ze werden gedragen boven op het pilotenpak en vastgegespt met een dikke lederen polsband. Ze werden aangedreven door de gangwerken (van zakhorloges) van de respectievelijke fabrikanten. Kenmerkend was de mogelijkheid om de seconde-wijzer te stoppen en zo het horloge te synchroniseren met een radio-signaal of een referentie-uurwerk. Het gangwerk van het horloge 52 T.S.C. (Tirette Stop Seconde) van IWC werd geproduceerd op ongeveer duizend exemplaren. Het was 18 ‘Lignes’ groot (40,61 mm diameter), uitgerust met een Breguet-spiraal, en beschermd tegen magnetische stralingen dankzij een intern kastje in weekijzer.

Ironie van de geschiedenis : toen de Duitse luchtmacht zich in juni 1940 een weg door het Zwitserse luchtruim wilde banen om zo sneller de Franse basissen in Lyon en Saint-Etienne aan te vallen, werd ze geconfronteerd met de vastberaden Zwitserse piloten en leed ze zware verliezen. Door zijn onoverwinnelijkheid in deze luchtduels groeide onder meer Rudolf Homberger uit tot een nationale held in Zwitserland. De Zwitsers waren er dan ook voor beducht om hun neutraliteit te bewaren, en dat legde ook IWC geen windeieren. Hoewel IWC observatiehorloges fabriceerde voor de Duitsers, leverde het tegelijk ook polshorloges aan de Engelsen. Die laatste samenwerking zou in 1948 uitmonden in de creatie van de mythische Mark 11, die de piloten en navigators van de Royal Air Force tot in de jaren 80 droegen. Het horloge met zijn uitgepuurde wijzerplaat, bestand tegen druk, temperatuurverschillen en magnetische stralingen, werd het archetype van de pilot’s watch, zoals IWC die vandaag nog blijft ontwerpen.

IWC zet het genetische erfgoed van deze historische modellen speciaal in de kijker in de actuele collectie, verduidelijkt creatief directeur Christian Knoop. “We willen de authentieke look van de pilot’s watches opnieuw tot leven brengen : de helderheid van de wijzerplaat, de tijdloze soberheid, een zeker minimalisme. Onze hele lijn Pilot’s Watches staat in het teken van het oorspronkelijke model. Om diezelfde reden besloten we om ook het cijfer ‘9’ te herintroduceren. Dat was van de wijzerplaat van de Big Pilot’s Watch verdwenen, toen die in 2002 zijn eerste rentree maakte. Ook het bekende driehoekje is weer van de partij, op zijn vertrouwde plaats, ter hoogte van de ’12 uur’.

Het verlangen naar authenticiteit komt in het bijzonder tot uiting in de realisatie van twee gelimiteerde ‘Heritage’-uitgaven van de Big Pilot’s Watch. De eerste is met zijn diameter van 55 mm exact even groot als het model 52 T.S.C. uit 1940 en richt zich op een publiek van verzamelaars (honderd exemplaren). De tweede, van slechts (!) 48 mm, is beter geschikt voor dagelijks gebruik (duizend exemplaren). Dankzij de kastjes in titanium zijn ze allebei zeer aangenaam om te dragen.

Maar deze modellen blinken niet alleen uit door hun buitengewone afmetingen. Ze bezitten ook tal van historische details, de verzamelaars zullen hun geluk niet op kunnen. “Voor de Heritage-horloges wilden we vanaf de start trouw blijven aan het originele design – vanaf het ontwerp van de wijzerplaat of de kleur van de lichtgevende cijfers, over de wijzers in de vorm van luchtschroeven tot de kalfsleren bandjes met klinknagels”, legt Christian Knoop uit. “Het is alsof we teruggaan naar de tijd van de luchtvaartpioniers, terwijl we tegelijk ook profiteren van de laatste technologieën.” Van dat laatste getuigen, behalve de gangwerken van de IWC-manufactuur, ook de glijdende koppeling (die het mechanisme van de manuele opwinding beschermt tegen een overdreven gebruik), het kastje in titanium, of de interne kast in weekijzer die de bescherming tegen magnetische velden garandeert.

Ten slotte en naar jaarlijkse traditie presenteert IWC in 2016 ook de exclusieve collecties ‘Antoine de Saint-Exupéry’ en ‘Le Petit Prince’ – deze laatste met blauwe wijzerplaten die naar verluidt een groot succes zijn. De jonge held van het beroemde verhaal van piloot en dichter Antoine de Saint-Exupéry troont ook op de gouden massa van een Big Pilot’s Watch Annual Calendar – de eerste verschijning van deze complicatie in deze collectie. ?

TEKST PATRICK DELAROCHE