Philips Dendermonde. De slimme fabriek

Bijna een kwart miljoen auto-luidsprekers voor Japan én een dochter in Hongarije ? Philips Dendermonde ontdekt de efficiëntie.

Jef Van Houdt (49 j.), plant manager van Philips Car Systems, rijdt elke dag van Mol, waar hij woont, naar Dendermonde, waar hij werkt. Maar de 12 nieuwste medewerkers van de Dendermondse Philips-vestiging kloppen hem alvast in aantal kilometers, zij het slechts voor 2 weken. Ze komen uit Hongarije. Om hier de stiel te leren. Op 1 april 1995 worden zij de kern van een Philips-vestiging in Shekesfehervar, 60 km bezuiden Boedapest. Via een joint venture met het Hongaarse Videoton wil Philips dat via de Oostenrijkse dochter 80 % bezit er jaarlijks miljoenen low end luidsprekers fabriceren.

“De betere luidsprekers blijven hier, ” verzekert Van Houdt. “De produktie van goedkope luidsprekers, die vroeger in sub-contracting gebeurde in Maleisië, gaat nu naar Shekesfehervar. Hongarije biedt vandaag immers dezelfde lonen als Maleisië. Shekesfehervar moet goedkopere én nieuwe types luidsprekers produceren, dingen die we nog niet maken. Maar de ontwikkeling blijft hier. Onze onderzoeksafdeling gaat, dankzij Hongarije, nog beter renderen. ” In ’95 moet Hongarije tot 2 miljoen luidsprekers halen, binnen de kortste keren tegen ’97 6 à 7 miljoen. Toch verdwijnen in Dendermonde geen jobs en blijft de produktie op minstens 10 miljoen luidsprekers.

“Vijfhonderd is het minimum waarmee deze fabriek kan draaien, ” heet het matematisch. In een bedrijf dat amper 2 jaar geleden statistisch al overleden leek, draait vandaag alles rond efficiency en just in time.

“Met 20 % minder personeel van 700 naar 497 produceren we vandaag 10 % meer, ” weet Van Houdt die in augustus 1992 Dendermonde kwam reorganizeren. Twee jaar en een staking verder heeft hij zijn zin gekregen. “Dankzij de openheid waarmee alles gebeurde, ” heet het.

TOWN MEETINGS.

Van Houdt gooide niet enkel op de ondernemingsraad alle registers open, maar hield én houdt in de stad van Norbert De Batselier (SP) ook regelmatig town meetings, waar groepjes werknemers worden ingelicht over de toekomst van hun bedrijf.

Uit een enquête onder de 9500 werknemers van Philips Belgium bleek alvast dat de motivatie van de werknemers van België én van die van Dendermonde in het biezonder behoort tot de allerbeste van Philips. Worldwide.

Op anderhalf jaar tijd steeg de efficiëntie in Dendermonde met 30 %. Dat maakte veel middenkaders overbodig.

Zegt Van Houdt : “Sinds ’92 zeggen we onze mensen dat ze hun hersenen niet moeten achterlaten bij de portier. Het gevolg ? De mensen zijn zelf problemen beginnen oplossen. ” De resultaten zijn er. Alle personeelsleden hebben dagelijks recht op een kwartier om, in groepen van 8 tot 15, de vorige dag te bespreken. Na twee jaar is de balans positief : elk groepje realizeert per jaar gemiddeld 70 kleine verbeteringen. “De techniekers mogen zelf experimenteren. Kontrolerende, dure ingenieurs zijn overbodig geworden. “

NIEUWE KLANTEN.

Tegelijkertijd heeft Philips Dendermonde ook nieuwe klanten gezocht én is het die anders gaan bedienen. Vroeger een kwasi louter interne leverancier, opererend voor binnen- en buitenlandse Philips-zusters, zoekt Dendermonde nu vooral buiten de eigen organizatie klanten. En houdt het bedrijf zich ook liefst ver van de konsumenten-elektronika.

“Aan auto-luidsprekers verdienen we nog iets, ” geeft Van Houdt grif toe. “De sektor van de consumer-electronics, met in 1994 prijsdalingen van 3 tot 10 %, lijdt zwaar aan prijserosie. “

Vorig jaar was de markt van de auto-luidsprekers goed voor 50 % van de omzet van Dendermonde. De after sales-markt glijdt af, zo heet het. Steeds meer autokonstrukteurs verkopen hun produkten mét luidspreker. Het is die markt waarop Philips Dendermonde zich gooit. Citroën, BMW, Saab, Rover of Volvo : zowat alle automerken zijn reeds klant in Dendermonde. Dé sukses-story is de samenwerking met Toyota Motor Manufacturing Ltd uit het Britse Burnaston Derbyshire, goed voor meer dan 5 % van de Dendermondse omzet. Alle wagens die in Burnaston van de band rollen, dragen een Philips-luidspreker, ontwikkeld samen met de Japanners én geleverd just in time. De relatie met de Britse-Toyota-vestiging zorgde nu voor een doorbraak in Japan zelf. Dendermonde produceert 240.000 luidsprekers voor de in Japan vervaardigde én verkochte Toyota Corona. De euforie is groot : de Japanse konkurrenten zijn op eigen veld geklopt.

“We werken nu al met de prototypes voor eind 1996, ” stelt Van Houdt tevreden. “De meeste autoproducenten brengen hun prototypes naar hier in een gesloten vrachtwagen. Wij werken eraan in ‘t geheim. “

En, zegt Van Houdt, met sukses. Konkrete cijfers geven kan hij niet. “Eindhoven” houdt daar niet van ; zelfs Philips Belgium blijkt cijferloos. Philips Industrial Activities, de familietak waaronder 7 Belgische fabrieken ressorteren, verloor in 1993 2,2 miljard frank op een omzet van 24,6 miljard. Van Houdt houdt het voor Dendermonde voor 1994 op een licht verlies en voor 1995 op een break even, mede dankzij Hongarije.

Want, zoveel is duidelijk : in Hongarije wordt enkel geproduceerd ; het management en de verkoop gebeurt van aan de Dender.

“De eerste 5 jaar verandert er hier niets. Geen verlies van jobs, zeker, ” weet Van Houdt. Maar efficiëntie blijft het sleutelwoord. Moeten evenveel mensen straks dus nog meer luidsprekers maken ? “Ja. “

R.H.

JEF VAN HOUDT (PHILIPS CAR SYSTEMS) Doorbraak in Japan en Hongarije, zekerheid voor Dendermonde.