Peter De Graef verrast

Na het succes van zijn monoloog ‘Henry’ was het uitkijken welke weg theatermaker Peter De Graef zou inslaan. Met ‘De Drie Mannen van Ypsilanti’ geeft hij een verrassend antwoord.

Peter De Graef schreef de tekst en voert samen met Arne Lievens de regie, maar laat het spel ditmaal aan drie jonge Nederlandse acteurs, die, het mag gezegd, van de voorstelling een belevenis maken.

‘De Drie Mannen van Ypsilanti’ is een coproductie tussen De Graefs eigen De Stichting en De Werf uit Brugge, maar komt tevens uit onder de vlag van Theatergroep Hollandia. Niet dat er artistiek zoveel raakpunten zijn tussen De Graef en Hollandia : De Graef werd door hen uitgenodigd om een voorstelling te maken in het kader van het project Noordpunt Zuidpunt, waarin aan vier regisseurs de vraag werd gesteld om in Noord-Holland op locatie een eigen wereld te komen creëren. De Graef liet zijn oog vallen op drie acteurs die hij had leren kennen aan de Toneelacademie Maastricht, en schreef speciaal voor hen een stuk “waarin hij drie dolende zielen in een verlaten Noord-Hollands landschap opvoert”. Die situering is er wat met de haren bij gesleept : ‘De Drie Mannen van Ypsilanti’ is immers een universeel verhaal over drie broers die zich niet realiseren dat ze elkaars broer zijn.

Zoiets kan slechts voortvloeien uit de pen van De Graef, op wiens fantasie eens te meer geen maat staat. De voorstelling wordt ingeluid met een lezing door Felix, een wijsneus die zichzelf tot filosoof heeft gekroond en een boom opzet over de “kenmerkende eigenschappen van bewustzijn”. Blijkt dat hij niet in het openbaar staat te spreken, maar in zijn eigen woonkamer, waar hij bruusk wordt onderbroken door Wim, een werk- en dakloze marginaal, en Riemer, een tandarts die na de dood van een patiënt het noorden is kwijtgeraakt en naar zijn verdwenen familieleden is gaan zoeken. Hij is het die de touwtjes in handen heeft en het rendez-vous tussen de drie mannen heeft opgezet onder het mom van een psychologisch experiment.

Anders dan ‘Henry’ is ‘De Drie Mannen van Ypsilanti’ geen mooi afgerond geheel, waarin verschillende verhaallijnen samenkomen. De Graef blijft de toeschouwer voortdurend op het verkeerde been zetten, maar biedt geen pasklare oplossing. Dat prikkelt de verbeelding, zeker met extraverte en energieke acteurs als Fedja van Huêt (te zien in de film ‘Karakter’), Marcel Hensema en Stijn Westenend. Een belangrijke rol is ook weggelegd voor lichtontwerper en co-regisseur Arne Lievens, die vaak met één enkele spot een totaal nieuw decor lijkt te creëren. ‘De Drie Mannen van Ypsilanti’ is een verfrissende voorstelling, die een belangrijke stap lijkt voor een jong gezelschap als De Stichting.

P. Anthonissen

‘De Drie Mannen van Ypsilanti’ speelt van 15 tot 26 oktober op locatie in het Nederlandse Zaandam. Nadien op tournee door Vlaanderen.

De Drie Mannen van Ypsilanti’ Een verfrissende voorstelling.