Pensioencommissie wil deel van uw pensioenreserve nationaliseren

“Onontvankelijk en geen basis voor gesprek”, noemt de PS het rapport van de Commissie Pensioenhervorming. Nochtans bevat de studie een voor socialisten aantrekkelijk voorstel: een hogere belasting op het kapitaal van pensioensparen.

Laat het duidelijk zijn: het rapport van de Commissie Pensioenhervorming is geen tegenstander van pensioensparen via kapitalisatie (je eigen spaarpotje aanleggen met eigen bijdragen en stortingen) als aanvulling op het wettelijk pensioen. Zo bepleit de Commissie een eerste pijler bis voor de contractuele ambtenaren. Naast hun wettelijke repartitiepensioen – de huidige werkenden betalen voor de huidige gepensioneerden – zouden contractuele ambtenaren via kapitalisatie aan pensioensparen doen.

In het rapport van de Commissie Pensioenhervorming is ook geen voorstel terug te vinden om het aanvullend pensioen (tweede pijler) of het individueel pensioensparen (derde pijler) af te schaffen. Wel wil de Commissie de opbrengst van dat zelfgespaarde pensioen extra belasten. In het rapport lezen we het volgende: “Er kunnen vraagtekens worden geplaatst bij het lineaire karakter van de fiscaliteit op de uitgekeerde kapitalen (10 %, 16,5 %, 18 % en 20 % in de personenbelasting, afhankelijk van de leeftijd). Doordat geen rekening wordt gehouden met de omvang van de kapitalen, is er een onvoldoende herverdelend effect. Een progressieve invulling naargelang de leeftijd én de omvang van de kapitalen is dus aan te bevelen.”

Dat betekent dat de belasting op het gespaarde pensioenkapitaal aanzienlijk omhoog moet wanneer het wordt uitgekeerd. En hoe hoger het pensioenkapitaal, hoe hoger de belasting, vinden de pensioenexperts. Hoeveel procent belasting geheven moet worden, wordt door de Commissie niet vermeld. Moet hier een progressiviteit worden ingevoerd zoals in de personenbelasting met een marginaal toptarief van 50 procent? Dat blijft onduidelijk.

De bedoeling van de Commissie is wel zonneklaar: de extreme herverdeling die nu al in het wettelijk pensioen bestaat ook naar het aanvullend pensioen doortrekken. In het wettelijk pensioen worden de bijdragen die een werknemer betaalt niet geplafonneerd, maar de uitkeringen wel. Wie een bruto-jaarinkomen boven de 52.760 euro heeft, betaalt daar sociale bijdragen op, maar dat bedrag wordt niet meegeteld bij de pensioenberekening. Dat is eigen aan het sterk herverdelend effect van het wettelijk pensioen.
Het fiscaal aantrekkelijke pensioensparen compenseert dat financieel verlies voor midden- en hogere inkomens enigszins. Maar als de fiscale behandeling wordt bijgestuurd, verandert dat het plaatje aanzienlijk.

Geert Noels stelde op Twitter terecht dat “de spaarvarkentjes van de mensen met het kleinste pensioen worden geslacht om de vette staatspensioenen te financieren”. Een progressieve belasting op pensioensparen komt eigenlijk neer op het nationaliseren of aanslaan van pensioenspaarpotten door de overheid. De vorige regering zette al stappen in die richting door het optrekken van de taks op de liquidatiebonus van 10 naar 25 procent.

En dat is nog niet alles. De voorstellen van de Commissie hebben betrekking op de wettelijke pensioenen (eerste pijler) en de aanvullende pensioenen (tweede pijler). Wat dan met de derde pijler, het individueel pensioensparen? In het rapport lezen we het volgende: “De Commissie beschouwt beleid m.b.t. de derde pijler niet als een intrinsiek deel van het pensioenbeleid maar mogelijkerwijze als een zinvolle vorm van spaarbeleid. Een gunstige fiscale behandeling van de derde pijler kan alleen verantwoord worden op basis van argumenten over het spaarbeleid, niet op basis van argumenten over het pensioenbeleid.” Kortom: individueel pensioensparen is eigenlijk louter beleggen en moet de fiscale aftrekbaarheid die hier bestaat dus op de schop.

De linkerzijde staarde zich bij haar reactie op het rapport blind op de terechte voorstellen om de wettelijke pensioenleeftijd te verhogen en de voorwaarden voor wettelijk pensioen te verstrengen. Maar de passages over de fiscale behandeling van pensioensparen zouden PS, sp.a én vakbonden op applaus moeten onthalen.