Overname van Londense beurs kan slecht aflopen

Vinden de Britten Euronext of Deutsche Börse de beste partij voor hun London Stock Exchange? En is de creatie van een dominante Europese superbeurs wel een goede zaak?

De Londense City houdt normaal gezien wel van een stevig potje mergers & acquisitions. Maar de eigen beurs, de Londen Stock Exchange (LSE), dreigt in buitenlandse handen te vallen en dat is een ander kopje thee. De biedoorlog om LSE tussen Euronext en Deutsche Börse lijkt op dit moment misschien een louter economisch spel tussen bedrijven die in naam van de efficiëntie een sectorgenoot willen overnemen. Maar, zegt baron Paul Buysse, die jarenlang in de Londense salons toefde: “De impact van dit overnameverhaal is van nationaal belang. In de finale beslissing zullen er ook politieke en emotionele elementen meespelen. En op dat vlak ziet het er ook slecht uit voor Deutsche Börse. Een Duitse overname ligt toch gevoeliger.”

De nationalistische Britten bekijken echter ook Euronext met argusogen. “Euronext wordt gekoppeld aan het Franse establishment, dat dicteert dat Euronext in de Franse invloedssfeer moet blijven,” zegt Karel Lannoo, chief executive officer van de denktank Centre for European Policy Studies. “Jean-François Théodore, de Franse topman van Euronext, is genoemd als mogelijke Franse minister van Financiën. Vergeet ook niet dat Euronext naar Nederlands recht is opgericht, wat meer bescherming biedt tegen vijandige overnames.”

Euronext en Deutsche Börse riskeren dus niet alleen veel cash op tafel te moeten leggen om LSE over te nemen, maar ook veel water bij de wijn te moeten doen. Misschien moeten ze bijvoorbeeld de belofte doen om het hoofdkwartier van de fusiebeurs naar Londen te verhuizen. De overname krijgt dan mogelijk het karakter van een reversed takeover, zeker omdat de Britse toezichthouder, de Financial Services Authority (FSA), ook na een overname de wet blijft dicteren op de LSE. “Velen besteden geen aandacht aan de mogelijkheid dat de FSA wel eens eisen zou kunnen stellen in dit hele overnameverhaal,” vindt Jos Peeters, die nog aan de wieg stond van Easdaq. “Komen de potentiële aandeelhouders van het nieuwe geheel daarmee bijvoorbeeld onder het toezicht van de FSA? Er is ook de overnamestrijd: verloopt die volgens de Engelse overnamerichtlijnen?”

De LSE mag dan een Brits kroonjuweel zijn dat niet makkelijk verpatst wordt, Peeters schat de kans toch hoog dat het tot een deal komt: “De LSE is geen coöperatie meer, maar een vennootschap op aandelen. De grote financiële instellingen die daarin vertegenwoordigd zijn, zijn alleen geïnteresseerd in een maximale return. De overnameprijs speelt de hoofdrol in de discussie. Daarom geloof ik ook dat er uiteindelijk een transactie zal plaatsvinden. Grote spelers zoals Goldman Sachs en Lehman Brothers willen zo min mogelijk fragmentatie in het beurslandschap.”

Monopolie in de maak?

Misschien is het zelfs een goede zaak als het Kanaal nog te diep blijkt. “Onze grootste zorg is dat er één dominante speler op het Europese beurstoneel zou overblijven,” zegt Karel Lannoo. “We dreigen de sterkte van het Europese beursmodel te verliezen, namelijk de concurrentie, die zorgt voor efficiëntere beurssystemen. Er is in de jaren negentig veel gepleit voor een Europese New York Stock Exchange, om de transactiekosten te verlagen en de aandelenmarkten meer liquide te maken. Maar de economie telt maar heel weinig natuurlijke monopolies. Aandelenhandel is géén natuurlijk monopolie. Kritische massa is belangrijk, maar vandaag laat de technologie toe om concurrentie te behouden én de transactiekosten fors te verlagen en de liquiditeit te garanderen. In vergelijking met Amerika telt Europa wel nog meer tussenpersonen, maar de impliciete transactiekosten zijn hier lager.”

Een dominante beurs boezemt ook schrik in, omdat het karakter van de beurzen veranderd is. Paul Buysse: “Vroeger bestonden de beurzen ter ondersteuning van de genoteerde bedrijven. Nu zijn de beurzen zuiver commerciële bedrijven geworden, die eigen belangen te verdedigen hebben.” Een financieel directeur getuigt: “Euronext gedraagt zich nu al zeer zelfzeker in het kader van bijvoorbeeld een tweede notering.” Waartoe een monopoliepositie van Euronext kan leiden, weten ze intussen ook bij Barco, Bekaert, Cofinimmo, D’Ieteren en Omega Pharma. Eind vorig jaar besliste de Euronext-directie unilateraal om de vijf Bel20’ers uit de nationale index te bonjouren. Na felle kritiek moest Euronext wel op zijn stappen terugkeren.

D.K., P.D., D.V.T.

De Britse toezichthouder zal ook na een overname de wet blijven dicteren op de London Stock Exchange.