OUD EUROPA, NIEUW GM

General Motors is opnieuw winst-gevend in Noord-Amerika. Maar het oude Opel blijft op de sukkel.

Een bedrijfsverlies van 1,7 miljard dollar tegenover een bedrijfswinst van 4,9 miljard dollar in de eerste negen maanden van 2010. Ziedaar het verschil tussen General Motors in Europa en in Noord-Amerika. Want de beide markten zijn elkaars spiegelbeeld.

De overheid speelt daarbij wel degelijk een rol. De Noord-Amerikaanse overheden sprongen massaal in de bres met 63 miljard dollar subsidies in anderhalf jaar tijd. In ruil verwierven de VS (61 %) en Canada (11,7 %) een controlebelang over de wagenbouwer. Die investering wordt nu – deels – verzilverd via een versnelde en succesvolle beursgang. En het Oude Continent? Na bijna twee jaar palaveren kwamen de Europese overheden uiteindelijk tot de vaststelling dat ze toch geen staatssteun zouden geven.

Veel overheidsgeld, en toch speelt die Noord-Amerikaanse overheid niet de allesoverheersende moeial? General Motors meldt in zijn prospectus voor de beursgang wel dat het risico bestaat, maar dat het in de praktijk tot op heden niet aan de orde was. Niet dat de VS een halfzachte administratie zijn die blanco cheques rondstrooit. Het overheidsmanna ging samen met een beenharde sanering. Het aantal fabrieken daalt van 71 eind 2008, naar 31 eind 2012. Van het werknemersbestand werd in twee jaar tijd een derde weggesnoeid. En ondertussen in Europa? Daar wordt moeilijk gedaan over de sluiting van één fabriek: Opel Antwerpen. Het leidde in Europese media tot een scheldtirade over kille en koude managers. Opel-baas Nick Reilly is aangeschoten wild.

Een ander verschil zijn de soepele vakbonden. In Noord-Amerika beloofden de werknemers een staking-stop tot in 2015. In Europa gaat geen week voorbij zonder de zoveelste vakbondsactie. Bovendien ging het voetvolk bij GM akkoord met forse looninleveringen. De lonen zijn voortaan gelijk aan die van de Amerikaanse assemblagefabrieken van buitenlandse autoproducenten, zoals de Aziatische producenten Hyundai, Nissan en Toyota. Bij het Europese Opel is er nog steeds geen akkoord over verminderde personeelslasten.

De beursgang van GM is als een Zilverfonds. De Amerikaanse werknemers denken nog verder. Zij moesten een kruis maken over hun historisch opgebouwde pensioenrechten en ziekteverzekeringen. In ruil verwierven zij een substantieel belang van circa 17 procent in de nieuwe onderneming. Dat percentage wordt verder verhoogd, via de uitoefening van warrants en het bezit van bevoorrechte aandelen. Het is een gewaagde investering. Indien alles weer goed gaat met het nieuwe GM, kunnen ook de werknemers hun belang de volgende jaren verzilveren en hun pensioen veiligstellen.

Inmiddels weifelt en twijfelt het Oude Continent verder. Met als resultaat een onduidelijke toekomst voor Opel. Met een faillissement als risicofactor in het prospectus. Nochtans worden de nieuwste Opel-modellen aangeprezen door autokenners. Voorlopig enkel door die kenners. Want Opel maakt zich met zijn getalm overbodig. Consumenten hebben een hekel aan onduidelijkheid.

Lees Gesmeerde beursmotor, blz.17

Visie

DOOR WOLFGANG RIEPL, redacteur Trends

Het Oude Continent weifelt en twijfelt. Noord-Amerika snoeit beenhard en blikt vooruit.