OPSMUKKEN, BRADEREN EN DAN VERKOPEN. De Gimv flatteert
Twee jaar na de KS-affaire blaakt de Gimv opnieuw van zelfvertrouwen. Vorige zomer pakte de publieke investeringsmaatschappij uit met stevige resultaten. Een eerste pakketje aandelen voor de privé ging vlot over de toonbank. De Gimv laat echter geen financiële engineering onbenut om de plaat op te poetsen.
De tandem Raynier van Outryve d’Ydewalle – Gerard Van Acker kan de jongste maanden weer lachen. Een paar jaar terug gaven weinigen nog een cent om de overlevingskansen van de voorzitter en de direkteur-generaal van de Gimv. In het oog van de storm rond het wanbeheer bij de Kempense Steenkoolmijnen (KS) zaten beiden bibberend op het beklaagdenbankje. Op de stijlvolle viering vorige maand van 15 jaar Gimv was dit nog slechts een “kwade droom” uit een ver verleden.
De Gimv moest wel terugkeren naar de roots : risicokapitaalfinanciering. Exit milieu-investeringen, bedrijfsparticipaties in ex-nationale sektoren of Limburgse rekonversiehulp. Tot een radikale privatizering, waartoe gewezen CVP-voorzitter Herman Van Rompuy toentertijd opriep, kwam het echter bijlange niet. Enkel de Limburgse winkel ondergebracht in de Limburgse Participatiemaatschappij werd in de etalage gezet. Die staat daar nog steeds te blinken. Voor de Gimv werd de afspraak gemaakt tegen het jaar 2000 een kwart van het kapitaal open te stellen voor partikuliere investeerders. Een eerste stap werd in juli jl. gezet met de onderhandse plaatsing van 490.000 aandelen bij institutionele beleggers, wat de privé-inbreng in het Gimv-kapitaal op 10 % bracht. Voor de resterende 15 % wordt een beursgang voorbereid.
BRADEREN.
De Gimv-aandelen waren een koopje, zo was het vrijwel unanieme oordeel van de marktwaarnemers. De prijs (4143 frank het stuk) zou 38 % onder de intrinsieke waarde liggen, een toch wel zeer ruime “décote”. Bovendien kregen de beleggers een dividendrendement van 7 % bruto gegarandeerd. Het aandelenpakket vloog op amper tien dagen de deur uit, ook al was er voor de plaatsing een volle maand uitgetrokken.
Als gewiekst marketeer effende de Gimv-top de weg naar dit sukses door midden juni uit te pakken met sterke jaarresultaten over het boekjaar 1994 : een courante winst van 940 miljoen frank een stijging met bijna 8 % goed voor een rendement op eigen vermogen van meer dan 8 % (9 % als het eigen vermogen van het voorgaande boekjaar wordt genomen). De hoofdaandeelhouder de Vlaamse overheid was allerminst gecharmeerd door dit offensief van de Gimv naar de privé toe (zie kader Charme-offensief).
OPSMUKKEN.
Een gedetailleerde analyse van de Gimv-resultaten leert dat die goede resultaten van het jongste boekjaar een stuk minder suksesvol zijn dan op het eerste gezicht lijkt. Minstens een derde van de courante nettowinst van 940 miljoen frank volgens onze berekeningen precies 382 miljoen komt voort uit aktiviteiten die niets te maken hebben met risicokapitaalfinanciering, maar alles met interne kasverrichtingen.
Deze winststroom wordt zorgvuldig verstopt achter een web van financieringsmaatschapijen (zie schema), met helemaal op de achtergrond een klein goudmijntje : het Gimv Coordination Center. De Gimv verwierf in 1991 een erkenning voor haar koördinatiecentrum. Het fungeert sindsdien als bank voor de grote Gimv-familie, met alle fiskale voordelen vandien.
Het Gimv Coordination Center keerde vorig jaar 497 miljoen frank aan dividenden uit. Een groot deel daarvan kwam uiteindelijk in de koffers van de Gimv terecht, voornamelijk via haar dochters Vlaamse Investeringsmaatschappij (VIM) en Gimfin.
Intussen heeft de Gimv op 21 september jl. een miljard frank toegeschoven aan het koördinatiecentrum, zodat ze voortaan ook een belangrijke rechtstreekse participatie heeft. Tegelijk heeft ook de VIM nog eens een half miljard ingebracht. Het kapitaal van het koördinatiecentrum is daarmee opgelopen tot 10,8 miljard.
De VIM leverde de Gimv vorig jaar 302 miljoen frank aan dividenden en is daarmee de belangrijkste financier. De VIM fungeert niet enkel als sluis tussen de Gimv en het koördinatiecentrum. De maatschappij staat ook in voor de recyclage van een stuk van Barco, de parel in de Gimv-portefeuille.
Een belangrijk deel van de Gimv-participatie in Barco wordt aangehouden via de VIM. In 1994 werd een pakketje van de VIM-aandelen in Barco verkocht, voor twee miljard frank. Dat leverde een meerwaarde op van 1,7 miljard. De VIM kan dit potje de komende jaren gebruiken om een extra-dividendenstroom naar de Gimv op gang te houden. Eens dat opgebruikt, kan VIM nog de resterende 5,6 % van Barco die ze in portefeuille heeft, verzilveren.
Gimfin leverde de Gimv vorig jaar 44 miljoen op. Deze Gimv-dochter is een vrijwel lege doos, waarin enkel de participatie in het koördinatiecentrum schittert.
Verder zijn er nog de twee vastgoeddochters : Habifin en Immo-Vlan. Habifin is de maatschappij waarlangs de Gimv een kwart van het kapitaal van Domus Flandria aanhoudt. Domus Flandria staat in voor het urgentieprogramma in de sociale huisvesting dat voormalig minister Norbert De Batselier lanceerde, én heeft een belangrijke participatie in het Gimv Coordination Center. Habifin bezorgde de Gimv vorig jaar een dividend van 29 miljoen.
Immo-Vlan beheert het vastgoedprojekt “Punt aan de lijn” in Antwerpen (een nieuwe stelplaats voor de bussen van De Lijn, gekombineerd met shopping en rekreatie). Dat leverde de Gimv vorig jaar 7 miljoen frank op, bescheiden maar allicht pas een begin.
De vier dochters VIM, Gimfin, Habifin en Immo-Vlan brachten vorig jaar dus samen 382 miljoen frank in het Gimv-laatje. De winsten van het koördinatiecentrum en de meerwaarden op Barco leverden daarvan het leeuwedeel.
Die Barco-meerwaarde kan je nog toeschrijven aan de kernaktiviteit van de Gimv. Alleen wordt die meerwaarde dusdanig uitgesmeerd dat ze de resultaten in lengte van jaren opsmukt. Daardoor blijft het gissen wat de Gimv buiten Barco aan track record kan voorleggen.
DUBBELE MORAAL.
De winsten uit het koördinatiecentrum hebben niets meer te maken met risicokapitaal, evenmin een vastgoedoperatie als Domus Flandria waar de rendementen verzekerd zijn. Dat de Gimv over dergelijk centrum beschikt, is op zich al niet evident. Was het daaraan verbonden fiskaal gunstregime niet bedoeld om grote multinationale groepen naar ons landje te lokken ? Maar goed, ook de Waalse gewestelijke investeringsmaatschappij SRIW en de vorig jaar geprivatizeerde Nationale Investeringsmaatschappij (NIM) kregen dit fiskaal speeltuig, lang voor de Gimv.
Het zegt allemaal wel iets over de dubbele moraal die bepaalde overheidskringen er op nahouden : enerzijds hard schimpen op de fiskale engineering bij bedrijven, anderzijds zelf in overheidsaktiviteiten het onderste uit de fiskale kan halen ; enerzijds de regels inzake transparantie verscherpen en anderzijds in de eigen bedrijvigheid een waas ophangen.
Mogen we ook even demagogisch zijn ? De Gimv-moeder betaalde vorig jaar op haar winst slechts 5 % belastingen, het koördinatiecentrum droeg van zijn winst 0,1 % af.
JAN VAN DOREN
RAYNIER VAN OUTRYVE D’YDEWALLE EN GERARD VAN ACKER (GIMV) Gewiekste marketeers.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier