Opera voor het volk

Het historische Mechelse stadsplein alias de Piazza Margaretha vormen het decor van een al even historische opera : Don Giovanni van W.A. Mozart.

TEKST : MILO DERDEYN

Het lijkt erop alsof in de jaren ’90 niets meer ‘gewoon’ kan of mag zijn. Of het nu gaat om doordeweeks waspoeder of een auto, een snelle hap tussendoor of een pintje pakken met vrienden : er wordt steevast een spektakel rond gevoerd, zodat primo de omzet stijgt (dat is althans de bedoeling) en secundo bij de bezadigde burger een gevoel van ik-hoor-er-niet-meer-bij aangekweekt wordt.

Ook de muziek (of wat daar soms moet voor doorgaan) ontsnapt niet aan die rage van ‘spektakelitis’. Over Jean-Michel Jarre en ander klank-en-licht vertoon, willen we het hier niet hebben. Maar dat geen Aïda van Verdi meer kan zonder olifanten of geen Ouverture 1812 van Tsjaikovski zonder echte kanonnen, vinden we maar al te kras.

Het motto

luidt : opera voor het volk. Geen bezwaar ! En waarom zou dergelijke productie niet kunnen in een historisch en/of natuurlijk kader in plaats van in de beslotenheid van een theater met al of niet geslaagde, maar vaak zo betoverende decors ? Het kasteel van Ooidonk als ‘toneel’ voor De Barbier van Sevilla of Don Giovanni op de Grote Markt van Mechelen. Waarom niet eigenlijk ? Omdat daardoor het wegdromen, een essentieel deel van de wonderlijke magie die opera teweegbrengt, verijdeld wordt. Om een idee te krijgen van een storm op zee in Der Fliegende Holländer van Wagner moet ik mij niet op een schip bevinden (het liefst niet zelfs) en evenmin het meerschuim van mijn snor hoeven te vegen. Een namaakbalustrade en dito dreigende hemel erachter zijn ruim voldoende om weg te dromen in een esthetische roes bij het aanhoren van de muziek.

Het verhaal dat operatickets onbetaalbaar zouden zijn of dat de voorstellingen in ‘klassieke’ theaters permanent uitverkocht afficheren, is sterk overdreven. Dankzij een goed uitgekiend systeem van abonnementen krijgen zowel de Munt als de Vlaamse Opera of de Opéra de Liège inderdaad goed gevulde zalen, maar dat is slechts zelden voor honderd procent. Bovendien zijn sommige voorstellingen in ‘vrije verkoop’ maar voor de helft volzet.

Geen haar

op ons hoofd nochtans dat eraan denkt initiatieven als Piazza Margaretha in Mechelen of waar dan ook af te keuren. Op voorwaarde dat men ons geen drie-tenoren-achtige show in de maag splitst of een drama dat met overvloed aan toeters en bellen ingekleed (of uitgekleed ?) wordt. Het zal dus zeer veel goeie smaak vergen van de organisatoren om niet ‘om het even wat om het even waar’ te produceren.

Ondanks de elektronische versterking noodzakelijk in open lucht en de inherente problemen qua balans bijvoorbeeld, heeft initiatiefnemer Henk Lauwers het volste vertrouwen in de kwaliteit van zijn product : “In de eerste plaats zijn de klanktechnici maniakaal bezig om een zo goed mogelijk klankbeeld te creëren, ook in open lucht. Ondanks het monumentaal, maar gelukkig niet té groot decor blijft een intimiteit bewaard zoals in een theater. De drie gebouwen waaruit het Stadhuis bestaat, vormen bovendien het decor waarin het verhaal zich afspeelt. Het neogotisch paleis is de woning waar de legendarische vrouwenverleider Don Giovanni bandeloze feesten organiseert. In het strengere belfort wonen de Commendatore en zijn dochter Donna Anna. En na een lange reis neemt Donna Elvira haar intrek in de herberg… waarvoor de Mechelse lakenhalle dienst doet. Ten tweede is er de fantastische cast (orkest en zangers) en dito regie. Ik verklap u geen geheim als ik u zeg dat enkele coups de théâtre worden ingelast die alleen mogelijk zijn in open lucht.”

Toch geen olifanten zeker ?

Don Giovanni op de Grote Markt van Mechelen : 10, 11, 12, 13 en 14 juli. Tickets : 1500 en 2000 fr. Reservering : Ticket Club (070) 344.111 of aan de kassa van de Stadsschouwburg, Theaterplein 1, 2000 Antwerpen (elke weekdag behalve maandag van 11 tot 16 uur, zaterdag en zondag van 11 tot 14 uur). Inlichtingen : Piazza Margaretha : (015) 21.90.14.

Don Giovanni, met het Mechels stadhuis als decor.