‘Ook op je 85ste kan je nog rock-‘n-roll zijn’

Met haar productiehuis Zie Ze Doen maakte Geertrui Coppens warme tv-programma’s zoals Week van liefde. Nu bedenkt ze concepten om het leven in woon-zorgcentra aangenamer te maken. “Een woon-zorgcentrum moet iets zijn om naar uit te kijken.”

“Ik heb altijd een zwak gehad voor oude mensen en hun verhalen. Dat ik mijn moeder vrij vroeg verloren ben, heeft die fascinatie nog versterkt”, vertelt Geertrui Coppens. “Niet toevallig heb ik kort na haar dood Week van liefde gemaakt, een reeks waarin oudere vrouwen openhartig vertelden over hun liefdesleven.”

“Toen mijn zoon nog een baby was, leerde ik Paula kennen, een buurvrouw met wie het meteen klikte. Voordat ik het goed en wel besefte, had ik een soort grootmoeder voor mijn zoon gevonden en een moederfiguur voor mezelf. Paula kwam elke week eten. Dan zat ze ineens mijn rozen te snoeien. Ze miste een eigen tuin en vond het zalig dat ze bij mij thuis mocht zijn.”

Het zette Geertrui Coppens aan het denken. “Hoe zou ik op Paula’s leeftijd willen wonen? Iedereen fantaseert er op café weleens over met vrienden: ‘Later kopen we samen een groot huis en we delen de kosten voor een verpleegster.’ De volgende generaties zullen nog meer in die richting denken, want die zijn vertrouwd met het fenomeen cohousing. Tussen droom en daad staan uiteraard nog praktische bezwaren, maar ik kan het niet laten creatief na te denken over manieren om de levenskwaliteit van ouderen te verbeteren.”

Geen betutteling

Coppens vond partners in Trui Beyens en Thierry Fievez, de eigenaars van woon-zorgcentra in West- en Oost-Vlaanderen. Zij maakten tijd en middelen vrij om een en ander uit te proberen. “We doen dat onder de noemer Old’s Cool. Het is niet vreemd ouderdom als cool te benaderen. Oud zijn is de normaalste zaak van de wereld. Het overkomt iedereen, met wat geluk.”

“Met Old’s Cool kunnen we in principe om het even wat doen. Het uitgangspunt is wat we zelf prettig zouden vinden, op die leeftijd. Voorts is er maar één criterium: geen betutteling.”

Old’s Cool is gestart met een laagdrempelige actie in het Woon-zorgcentrum Groenhof in Menen: kamertuinieren. “Veel ouderen hebben hun hele leven getuinierd. Sommigen kunnen hun kamer niet meer uit, maar hebben wel nog groene vingers.” Die kunnen ze nu botvieren op een minituintje op hun kamer, met een selectie van kruiden. Ze kunnen er hun eten mee kruiden, of thee mee maken. En de kok van het rusthuis doet graag zijn ronde langs de kamers, op zoek naar verse kruiden. Op die manier is het ook een sociaal project geworden.”

“Het is een klein, eenvoudig en betaalbaar initiatief, maar wat een verschil in huiselijkheid maken de geuren in die kamers en dat uitzicht op die weelderige bloemenweide.

Old’s Cool Comedy

“Voor de ouderen van Groenhof en twee andere woon-zorgcentra in de buurt zijn we onlangs met een gospelkoor begonnen, met een breed repertoire, van populaire meezingers tot pittige gitaarnummers. Want ook op je 85ste kan je nog rock-‘n-roll zijn.”

Van samen zingen was het een kleine stap naar samen filmpjes opnemen. “In WZC Wilgendries Voorde in Ninove maken we De groetjes van, een reeks waarin bewoners de groeten doen aan vrienden of familie. Stel je geen zielige smeekbedes voor van oma’s die zitten te wachten op bezoek. Integendeel, het zijn erg enthousiaste en aanstekelijke boodschappen, die gretig worden gedeeld op sociale media.”

Het nieuwste paradepaardje is Old’s Cool Comedy. “Niets is minder betuttelend dan humor. Gunter Lamoot beet de spits af. De bewoners brachten hun hele familie mee. Dat is zoveel mooier dan familieleden die op bezoek komen uit plichtsbesef of schuldgevoel.” Ook Piv Huvluv en Sebastien Dewaele staan op de planning. Piet De Praitere en Zoe Bizoe staan op het verlanglijstje.

“Er vallen nog veel boeiende activiteiten te bedenken. Worskhops sterren kijken, bier brouwen of kefir maken. De drang om bij te leren stopt niet bij de drempel van het woon-zorgcentrum.”

One Night Sleep

Maar niet alle bewoners zijn gezond genoeg om van al die activiteiten te genieten. “Daarom moeten we genoeg aandacht besteden aan de basis: dat een rusthuis een thuis wordt, voor ieder individu”, zegt Coppens. “Niet makkelijk voor een plek waar mensen in vele gevallen naartoe móéten, omdat er geen alternatief is. Ook daar zit het in kleine dingen. We lanceren dit jaar het O.N.S.-bed. O.N.S. staat voor One Night Sleep, of onenightstand, zo je wilt” ( lacht).

De bewoners kunnen een slaapzetel op hun kamer zetten als een zoon, partner of kleindochter wil blijven slapen. “Waarom zou dat enkel kunnen wanneer iemand aan het sterven is?”

Kleine stapjes zijn het, maar wel stapjes die van een woon-zorgcentrum een aantrekkelijkere plaats maken, vindt Coppens. “Geen plaats waar zielige oudjes worden weggestopt, afgezonderd van de rest van de maatschappij, als waren het gevangenissen, maar bruisende ontmoetingsplekken, waar ook mensen van buitenaf graag over de vloer komen. Rusthuizen hebben het potentieel fijne cohousingplekken te worden, waar het fijner wonen is dan alleen in dat grote huis of appartement. Hoe mooi zou het zijn als mensen naar die verhuizing zouden uitkijken, in plaats van tristesse en eenzaamheid te voelen bij die stap?”

Tussenstap naar Utopia

Coppens hoopt dat wat ze in Menen en Ninove doen, ook andere woon-zorgcentra zal inspireren. “Ik besef dat er op sommige plaatsen weerstand zal zijn in de zin van ‘we hebben al te veel werk en te weinig personeel’. Niet alle directies zullen er meteen de noodzaak van inzien. Maar Old’s Cool heeft bij de teams van Wilgendries en Groenhof wel een bruisende dynamiek en een creatieve vibe heeft doen ontstaan. Als tv-maker ben ik het gewoon te brainstormen met mensen die van creativiteit hun beroep hebben gemaakt, maar de medewerkers in die rusthuizen moeten daar niet voor onderdoen.”

Voor Coppens is Old’s Cool een soort tussenstap op weg naar Utopia. “Ik blijf nadenken over die alternatieve woonvormen voor ouderen, en ik ben ook van plan op prospectie te gaan in het buitenland. Onder meer in Scandinavië lopen interessante experimenten.”

“Maar ik blijf een tv-maker. Als klein productiehuis met één vaste medewerker kan ik me wel beperken tot de programma’s die ik echt de moeite waard vind. Die afwisseling met acties los van het scherm is fijn en inspirerend. Ik droom stiekem van een kruisbestuiving met de tv-projecten van Zie Ze Doen. We maken nu heel mooie content, die we zouden kunnen delen met een ruimer publiek. Cultuurcentra hebben al interesse getoond voor onze comedyshows. Dat bewijst dat er vraag is naar dat soort content. Wie weet, zit daar ook een tv-format in. Tv blijft een prachtig medium om warmte te verspreiden en mensen te laten lachen.”