NOBELPRIJS EKONOMIE. De laatste duizendpoot

Trends enquêteerde het Vlaamse ekonomenvolk. En dat wees William Baumol aan als de man die de Nobelprijs Ekonomie verdient. Een Amerikaans ekonoom met Europese, en zelfs Antwerpse, roots. Kandidaat nummer twee is de eigen Jacques Drèze.

Op het moment dat deze lijnen u onder ogen komen, hebt u al vernomen wie de Nobelprijs Ekonomie (en de bijbehorende miljoenen) echt toegewezen heeft gekregen. Luidde de naam William Baumol, dan zit het Nobelprijskomitee in Stockholm op juist dezelfde golflengte als de Vlaamse ekonomen. Trends stelde immers aan 28 Vlaamse ekonomen de vraag wie volgens hen de Nobelprijs verdient te krijgen (wat niet hetzelfde is als hen vragen wie volgens hen de uitverkorene van dit jaar zal zijn).

Die 28 Vlaamse ekonomen werden zorgvuldig geselekteerd zodat de diverse instellingen met een fakulteit ekonomie en ook de verschillende deelgebieden van de ekonomische wetenschap op een evenwaardige wijze aan bod kwamen in de enquête. Elk van de 28 kon drie namen opgeven. Elke vermelding telde voor één punt. William Baumol verzamelde aldus 17 punten, van nabij gevolgd door onze eigen Jacques Drèze (13) (zie tabel).

UITSTERVEND RAS.

De 73-jarige William Baumol, emeritus van Princeton University en New York University, heeft nadrukkelijk Europese roots : vader en moeder Baumol huwden wel in New York maar vader was van Poolse origine en bracht zijn jeugd door in Boedapest, terwijl de van Litouwse komaf zijnde moeder opgroeide in… Antwerpen. “Ik ben dan ook erg vereerd met die keuze van mijn Vlaamse kollega’s, al zou ik zelf de prijs toekennen aan de nummer vier van uw lijst, Edmond Malinvaud. Zijn werk op het vlak van algemene evenwichtsteorie is toch wel baanbrekend geweest, ” aldus William Baumol in een eerste reaktie.

William Baumol behoort tot een uitstervend ras, namelijk dat van de op een groot aantal diverse terreinen werkende ekonomen. Ook in ekonomenland geldt immers het principe van de specializatie : hedendaagse ekonomen, zo kan men enigszins simplifiërend stellen, weten steeds meer over een steeds beperkter terrein. De maatschappelijke relevantie van de ekonomische research dreigt daardoor steeds meer in het gedrang te komen.

Baumol publiceerde boeken en artikelen over de meest uiteenlopende onderwerpen gaande van welvaartsekonomie, milieuproblemen en industriële organizatie over monetaire ekonomie, groeiteorie en ondernemingsgedrag tot (de)regulering en ekonomische aspekten van kunst. Baumol doceerde trouwens verschillende jaren een kursus houtskulptuur aan Princeton. Voor verschillende van de entertainment houses op het Newyorkse Broadway fungeert hij nog geregeld als advizeur.

POLITICI GEBUISD.

Als ekonoom en als intellektueel is William Baumol vandaag een bezorgd man. Baumol : “Zowel in Europa als in de Verenigde Staten tikt een sociale tijdbom. In Europa is dat die van de strukturele werkloosheid en in de VS die van de steeds verder toenemende inkomensongelijkheid. Daardoor ontstond zowel in Europa als in de VS een groeiende groep van mensen die kompleet gemarginalizeerd raken. Ik ben het wel volkomen met mijn kollega Paul Krugman eens als hij stelt dat die twee zaken ten gronde twee zijdes van eenzelfde medaille zijn. Eén ding is absoluut duidelijk : met geld naar die problemen gooien, lost absoluut niks op. “

In België, zo geven we Baumol mee, zijn drie op vier werkzoekenden reeds langer dan één jaar werkloos. “Dit gegeven, ” zo reageert een zachtjes tussen de tanden fluitende William Baumol, “zal politiek extremisme steeds meer in de hand werken. De gevolgen van de zeer hoge overheidsschuld die België plaagt, zal die tendens nog versterken. De bewindvoerders van de jongste jaren schoten op een ontstellende manier tekort. “

Niet alleen Belgische politici krijgen weinig appreciatie van William Baumol. Als het bijvoorbeeld met de hervormingen in Rusland en de rest van Oost-Europa toch nog fout zou lopen, dan is dat omdat er politieke blunders begaan werden. William Baumol : “De politici, met de Duitse kanselier Kohl op kop, verzwegen volkomen welke moeilijke periode er voor de mensen uit het vroegere Sovjetblok in het verschiet lag toen het kommunistisch systeem in elkaar klapte. Hierdoor ontstonden verwachtingen die nooit voldaan konden worden. “

Toch is hij met name voor die vroegere Oostbloklanden optimistisch. William Baumol : “Het heeft er alle schijn van dat zelfs voor een land als Rusland het ergste van die aanpassingsperiode achter de rug ligt. Als die tendens bevestigd wordt, dan is dat een merkwaardige prestatie na amper vijf jaar. Vergeet niet dat de Japanners bijna twintig jaar nodig hadden om hun ekonomisch mirakel echt van de grond te krijgen. “

JVO

WILLIAM BAUMOL “Een sociale tijdbom tikt. “