Nieuwe wijn in oude zakken?

S abena heeft een nieuwe raad van bestuur (zie blz. 16). Hip hip hoera. In de portefeuille bestuursmandaten van voorzitter Fred Chaffart zitten met pakweg Agfa-Gevaert, Xeikon en Icos Vision Systems sowieso al een paar bedrijven die het momenteel niet echt onder de markt hebben, maar met de nationale luchtvaartmaatschappij krijgt hij er een bedrijf bij dat in een strijd op leven en dood is verwikkeld.

Volgens minister van Overheidsbedrijven Rik Daems (VLD) is de raad nu een stuk slagkrachtiger. “Als het met deze mensen niet lukt, dan weet ik het niet meer,” liet hij zich in De Morgen ontvallen. Maar of het hen kan lukken, zal in niet geringe mate afhangen van de regering.

De overheid heeft de nieuwe bestuurders gekozen wegens hun financiële expertise of hun kennis van de luchtvaartsector. Precies dezelfde motivering waarmee destijds onder meer Valère Croes (AG), Jan Huyghebaert (KBC) en Jacques Moulaert (BBL) (zie blz. 122) in de raad werden gedropt. Die verkregen wel kwijting voor hun bestuursdaden van de afgelopen jaren, maar hun collectieve vervanging kan moeilijk worden geïnterpreteerd als een blijk van appreciatie voor hun prestaties.

Is er veel veranderd sinds het aantreden van Croes en co.? Het aantal vervoerde passagiers is verveelvoudigd, de Boeings werden vervangen door jongere – maar dure – Airbussen. De concurrentie is verscherpt met de komst van eerst Virgin Express en recentelijk Ryanair. Maar vooral financieel liep het stevig mis. Vorig jaar werd 13 miljard verlies geboekt. De recente kapitaalverhoging met 10 miljard bracht tijdelijk soelaas. Andere maatregelen die geld in het laatje moesten brengen, zoals de verkoop van enkele divisies aan de SAirGroup, zijn tot nader order uitgesteld.

De vorige bestuursploeg kwam tot het besluit dat Sabena toenadering moest zoeken tot een andere speler. Dat werd Swissair. Ook de nieuwe ploeg zoekt voorlopig haar heil bij de Zwitsers, al heeft hun gedelegeerd bestuurder Mario Corti nog niet uitgemaakt of hij wel verder wil met de Belgen, laat staan of hij alsnog naar een 85%-belang in Sabena wil.

Veel meer dan van Corti zal het succes of de mislukking van de nieuwe bestuursploeg afhangen van de houding van de Belgische regering. In dat opzicht is het wellicht een gelukkig toeval dat een flink deel van de Sabena-werknemers in de electorale achtertuin van Leuvenaar Daems wonen. Zijn commentaar bij het aantreden van de nieuwe bestuursploeg was de eerste officiële blijk van interesse van premier Guy Verhofstadt (VLD) in Sabena, weet men bij de luchtvaartmaatschappij.

Indien ook de regering-Verhofstadt, zoals die van Jean-Luc Dehaene (CVP), het beleid zal laten uitstippelen door de minderheidsaandeelhouders – en dus de Belgische bestuurders aan hun lot overlaat – dan ziet het er somber uit. Hoe zwaar kan een bestuurder wegen op een bedrijf, wanneer hij of zij niet wordt gesteund door de aandeelhouder die hij wordt geacht te vertegenwoordigen?

Luc Huysmans