Marktstrateeg Philippe Gijsels over conflict Iran-Israël: ‘Op lange termijn blijft onrust de markt domineren’

De drone-aanval van Iran op Israël heeft het al tientallen jaren durende proxygevecht tussen de twee landen tot een directe confrontatie gebombardeerd. Lonkt een nieuw regionaal conflict? “Als je dit breder bekijkt, dan is dit het zoveelste asymmetrische risico in korte tijd”, ziet Philippe Gijsels (BNP Paribas Fortis).

Er wordt nog maar eens op de oorlogstrom geslagen in het Midden-Oosten. Toch zien we de olieprijs amper stijgen. Op de beurs is geen sprake van abnormaal sterke prijsschommelingen.

PHILIPPE GIJSELS. “In een breder perspectief waren de financiële markten al voorzichtig. We hebben een zeer sterke stijging gezien in november en december vorig jaar. We hebben een heel sterk eerste kwartaal gehad, met een markt die fel inzet op het Goudlokje-scenario (geen verhitte economie, maar ook geen recessie, nvdr). Nu vallen de inflatiecijfers ineens toch wat tegen en stijgt ook de rente wat. De kans dat de aandelenmarkten hier heel snel nog 15 procent stijgen, is veel kleiner dan de komst van een correctie. De situatie in het Midden-Oosten heeft zeker niet aan die situatie bijgedragen.

“Belangrijk is dat markten al aan het zoeken waren naar een excuus om wat geld van de tafel te kunnen halen. Vorige vrijdag zag je heel fel dat de markt redelijk ‘overkocht’ is. Iran had aangekondigd dat er iets ging gebeuren. Iedereen wou voor het weekend een deel van de winsten veiligstellen.”

Koelen zonder blazen

Niettemin is de aanval ongezien: het is de eerste directe charge die Iran op ‘kleine satan’ Israël heeft uitgevoerd.

GIJSELS. “De aanval is zeker niet zonder belang. Tot nu toe waren er alleen proxyoorlogen. Eerder liet Iran de wapens spreken via Hezbollah, of bombardeerde Israël in Irak plaatsen van belang voor Iran. Dat verandert nu. Maar ik wil niet zo ver gaan als dit een klank- en lichtspel te noemen, al is dat wel een beetje de commentaar die in de pers is verschenen. De aanval was breed aangekondigd en uitgevoerd op een manier die niet te veel schade berokkende en zeker niet te veel slachtoffers maakte. Als je effectief wilt toeslaan om pijn te doen, dan kondig je dat niet aan en vertrekt je wapentuig ook veel dichter bij het doelwit. Iran heeft raketten vanop duizenden kilometers afgevuurd. Die zie je van heel ver aankomen en kun je relatief gemakkelijk onderscheppen, en al zeker met de sterke Israëlische luchtafweer.

“Het gevolg is dat de impact relatief beperkt is. Dat is ook de reden waarom de beurzen tot nu toe relatief weinig reageren. De goudprijs stijgt niet meer verder; die was vrijdag redelijk zwaar opgelopen. De olieprijs is redelijk stabiel. Op een bepaald moment werd het idee van een blokkade van de Straat van Hormuz, de slagader van de wereldwijde oliehandel, geopperd. Dat zou de olieprijs ver boven 100 dollar doen uittorenen, met alle gevolgen van dien.

‘We gaan naar een wereld met een structureel hogere inflatie en hogere rentes’

Philippe Gijsels (BNP Paribas Fortis)

“Toch moeten we de olieprijs goed in de gaten houden. Het risico dat ze zal stijgen, is groot. Dat zou twee gevolgen hebben. Een hogere olieprijs drukt de groei, maar duwt ook de inflatie omhoog. Als de Straat van Hormuz zou worden geblokkeerd, is dat zeer slecht nieuws voor de wereldeconomie en voor de inflatie, voor de rente en voor de financiële markten. In die zin zou het nog altijd een spannende zomer kunnen worden.

“Maar dat is voorlopig allemaal niet gebeurd. Israël heeft ook nog niet direct gereageerd, waarschijnlijk onder druk van de Verenigde Staten. De Amerikaanse president Joe Biden wil op dit moment absoluut geen gewapend conflict in het Midden-Oosten – of toch geen escalatie ervan – met de verkiezingen in zicht. Zowel Israël als Iran heeft gezegd geen escalatie te willen. Al bij al bestaat de kans dat deze situatie de komende dagen en weken toch wat koelt zonder blazen.”

Goudstieren

En op de lange termijn?

GIJSELS. “Als je dit breder bekijkt, dan is dit het zoveelste asymmetrische risico in korte tijd (wat olie betreft: het risico op fors hogere prijzen is beduidend hoger dan op fors lagere prijzen, nvdr). Dan kom je in het verhaal dat Koen De Leus en ik in ons boek De Nieuwe Wereldeconomie vrij uitgebreid gedocumenteerd hebben. Of in de wereld die geschetst wordt in het boek The Fourth Turning, een bron van inspiratie. Dat is een periode in de geschiedenis die gekenmerkt wordt door veel geopolitieke problemen, door populisme. Zo’n periode wordt ingeluid, aldus de theorie, iedere keer als een periode van tachtig jaar, een lang mensenleven, ten einde loopt. De redenering is dat iedere keer als er een heel erg conflict heeft plaatsgevonden – de Eerste en de Tweede Wereldoorlog, de Amerikaanse Burgeroorlog – iedereen zegt dat nooit meer te willen. Maar als alle mensen die zo’n conflict hebben meegemaakt, dood zijn, dan verdwijnt ook de ‘nooit meer oorlog’-mentaliteit. En dan worden conflicten weer dominant.

“Op korte termijn is de vrees wat overdreven. Dat bevestigt de markt ook wel op dit moment. Maar op lange termijn gaan die conflicten – denk ook aan Taiwan en Oekraïne – niet weg. De geopolitiek zal volatiliteit op de markt blijven veroorzaken, onrust blijft het dominante sentiment. We gaan naar een wereld met een structureel hogere inflatie en hogere rentes. Dat zal blijvende gevolgen hebben op de aandelenmarkten.

“Dat is ook een van de redenen waarom Koen De Leus en ik in ons boek schrijven dat de grondstoffenprijzen op termijn gaan stijgen, en waarom we bullish zijn op de goudprijs (een stijging verwachten, nvdr). Centrale banken van landen die Amerika niet goed gezind zijn – China, Iran en Rusland – blijven goud inslaan om zich los te maken van Amerikaans schuldpapier en de dollar.”

Bekijk hieronder de toelichting van Philippe Gijsels in de studio van Kanaal Z

Lees ook: