Niet gierig, wel zuinig

Met de overname van de Belgische familiale elektroketen Krëfel krijgt de steenrijke Franse ondernemersfamilie Mulliez stevig voet aan de grond in ons land. De pater familias van de Noord-Franse familie is de tachtiger Gérard Mulliez, de stichter van de warenhuisketen Auchan.

Vorige week raakte bekend dat de Belgische familie Poulet haar elektroketen Krëfel verkoopt aan Boulanger, de elektrogroep van de bekende zakenfamilie Mulliez. De takken van die Noord-Franse familie hebben prominente retailkanalen in handen waaronder Auchan (supermarkten), Leroy Merlin (doe het zelf), Decathlon (sportartikelen), Kiabi (mode), Saint-Maclou (interieur) en Norauto (auto-onderhoud). De architect van het internationaal vertakte distributie-imperium is Gérard Mulliez, de 88-jarige pater familias van de heel katholieke en ondernemende familie. Haar retailrijk draait met 600.000 werknemers wereldwijd een omzet van bijna 100 miljard euro. De clan behoort tot de rijkste vijf families van Frankrijk. Het fortuin van de Mulliez wordt geschat op 40 miljard euro.

Geboren commerçant

Gérard Mulliez leerde het vak in het textielbedrijf Phildar van zijn vader in Roubaix. Hij begon er als meestergast en klom op tot productie- en verkoopdirecteur. Eind jaren vijftig trok hij naar de Verenigde Staten om zich te verdiepen in het opkomende fenomeen van de supermarkten. Mulliez, een geboren commerçant met een kapitaalkrachtige textielfamilie achter zich, kwam er in contact met Bernardo Trujillo. De theorieën van die marketingpaus zouden later ook bij de Franse keten Carrefour ingang vinden.

In 1961 opende de 30-jarige Mulliez zijn eerste winkel in een oude Phildar-fabriek in de wijk Hauts Champs in Roubaix. Het was de geboorte van Auchan. Maar de zaken liepen niet zoals verwacht. Vader Mulliez riep zijn zoon na drie verlieslatende jaren bij zich. “Of jij doet iets fout, of je business zit fout”, luidde zijn analyse. De zoon had geen zin om zijn winkelpersoneel, 30 mensen, te ontslaan en gooide het over een andere boeg. Hij werd een prijzenbreker. Zo verlaagde hij de prijs van de Whisky Black & White in zijn winkel en de mannelijke klanten stroomden toe. Minder marge en meer verkoop, zo kon het ook.

Muliez kreeg de winkel rendabel en opende een paar jaar later een tweede Auchan-filiaal in het naburige Roncq. De rest is geschiedenis, al is het niet al goud wat blinkt. Vandaag sputtert de machine. Auchan maakte vorig jaar een verlies van 997 miljoen op een omzet van 51 miljard euro.

Kapitaalkrachtige kruidenier

“In de wereld van de familiebedrijven is de familie Mulliez het grote voorbeeld”, zegt expert Jozef Lievens. “Ze hebben een governancemodel waar heel de wereld naar kijkt.” De basis van het succes werd vastgelegd in een familiepact in 1955. “De familie hield toen een seminar in het Thermae Palace in Oostende. De Kortrijkse hoogleraar Stephan Cambien legde de principes vast om het familiale kapitaal samen te houden”, vertelt Lievens. Het motto van het pact was Tous dans tout: iedereen zit in alles. De Association Familiale Mulliez (AFM), een feitelijke vereniging in onverdeeldheid, investeert in alle bedrijfsonderdelen. Gérard Mulliez had de touwtjes van de AFM in handen tot in 2006 – de leeftijdsgrens ligt op 75. De vereniging groepeert 1200 erfgenamen van de familie, van wie 700 aandeelhouders.

Jozef Lievens omschrijft de familieleden als echte ondernemers die kansen zien. “Hoe groot de verschillende bedrijven ook worden, ze blijven ondernemen.” Hoe rijk Gérard Mulliez ook is, hij blijft een kruidenier die op de kleintjes let. “Ik ben niet gierig, ik ben zuinig”, liet hij optekenen in een Franse krant. De patriarch is er trots op dat hij het geld niet door ramen en deuren gooit. Hij vindt de toplonen in de CAC40-bedrijven aberrant. De familie Mulliez hanteert in haar bedrijven een maximale loonspanning van 1 op 20, en alle werknemers kunnen aandeelhouder worden.

Gérard Mulliez onderneemt met beide voeten op de grond. Hij hoeft geen duur appartement in Parijs. De ondernemer woont in Croix, op een boogscheut van de hoofdzetel van Auchan. Hij rijdt naar verluidt met een wagen die tien jaar oud is. “Waarom een wagen vervangen als hij nog prima rijdt?” Mulliez heeft naar eigen zeggen noch een jacht, noch een kunstcollectie. Met ministers en zakenlui gaat hij steevast eten in een lokaal Flunch-filiaal, de keten van zelfbedieningsrestaurants van de familie. “Dat is een goed signaal voor ons personeel. Het scherpt het kostenbewustzijn aan”, zegt de miljardair, die zweert bij confectiepakken.