‘NIEMAND ZEGT WANNEER JE FONDSEN MOET VERKOPEN. WIJ WEL’
Een hoger rendement op beleggingen halen begint bij het beperken van de verliezen. Op dat idee is de start-up Soli-Safe gebouwd. De oprichters zijn geen jong aanstormend geweld, maar twee economen en een IT’er die een rijkelijk gevulde carrière achter zich hebben.
Het idee begon enkele jaren geleden te rijpen. “Wij stelden vast dat er een gat in de markt is”, legt professor emeritus Jef Vuchelen uit. “Er is geen enkele bank die je zal zeggen wanneer je een fonds moet verkopen, tenzij ze je een ander fonds wil verkopen waarop ze opnieuw instapkosten kan aanrekenen. De bank heeft er geen enkel belang bij dat je je geld veilig op een spaarboekje zet, want daar verdient ze veel minder aan dan wanneer je geld in een beleggingsfonds zit.”
Vuchelen weet waarover hij spreekt. Hij zetelde de voorbije jaren in verscheidene raden van bestuur van beleggingsfondsen. Ook zijn compagnon de route Mark Scholliers kent de fondsenwereld op zijn duimpje. Scholliers: “Er zijn fondsen met een bodembewaking of kapitaalbescherming op de markt, die binnen een bepaalde periode het verlies voor beleggers beperken. Maar als de markten weer opveren, blijven beleggers met zulke fondsen aan de kant staan. Dat werkt niet goed.”
Vuchelen en Scholliers vinden het ook onzin om het gewicht van aandelen in de portefeuille te verminderen uit schrik voor een beurscrash. Die strategie volgen de beheerders van gemengde fondsen, zoals pensioenspaarfondsen. Vuchelen: “Als er een crash dreigt, wil je niet een beetje uit de markt. Dan wil je er volledig uit.”
Scholliers vindt dat beleggers hun fondsenportefeuille het beste zelf actief beheren in plaats van het beheer uit handen te geven aan een professional. “De beheerder van een beleggingsfonds, of de private bankier die honderden miljoenen euro’s beheert, kan nooit alle beleggingen van al zijn klanten in één keer verkopen. Hij zou gewoonweg niet genoeg kopers vinden, zeker als het aandelen van kleine of middelgrote bedrijven zijn.”
Volgens Vuchelen en Scholliers kunt u uw rendement vervijfvoudigen door telkens als er een beurscrash dreigt volledig uit fondsen te stappen en er weer in te stappen als de dreiging voorbij is. Ze zijn niet de eerste die dat zeggen, maar de kunst is natuurlijk te weten wanneer een terugval van de beurzen meer is dan een tijdelijke dip. “In de moderne portefeuilletheorie is er nog altijd een rotsvast geloof in de buy-and-holdstrategie”, zegt Scholliers. “Wij vinden dat er voldoende bewijs is dat buy and hold niet de beste strategie is.”
Aan- en verkoopsignalen
De twee economen ontwikkelden met de hulp van IT’er Johan Marivoet een algoritme dat aan- en verkoopsignalen “uitspuwt” op basis van een heleboel risicomaatstaven. Sommige van die datareeksen zijn publiek beschikbaar, andere data worden aangekocht. De magische toverformule willen de drie oprichters van Soli-Safe niet prijsgeven, maar ze gingen na via back- testing van elf aandelenindexen, twee vastgoedindexen en één grondstoffenindex – dus op basis van historische data – wanneer hun algoritme de voorbije vijftien jaar verkoop- en aankoopsignalen zou hebben gegenereerd.
Het algoritme leverde van 1 januari 2000 tot vandaag bijvoorbeeld 22 verkoopsignalen op voor de EuroStoxx50, waardoor fondsenbeleggers voor korte of lange periodes aan de kant moesten blijven. Wie die aan- en verkoopsignalen heeft gevolgd, zou grotendeels gevrijwaard zijn gebleven van de crash in 2001 en het grootste deel van de crash in 2008-2009. Daar is het Vuchelen en Scholliers om te doen. “Als je toevallig op de top van de markt hebt gekocht, kun je met ons systeem nog altijd geld verliezen. Maar wij willen beleggers vooral helpen de ergste verliezen te vermijden, want die zijn moeilijk goed te maken”, zegt Vuchelen.
Beleggers zouden de aan- en verkoopsignalen ook kunnen gebruiken om te weten wanneer ze individuele aandelen uit hun portefeuille moeten gooien. Maar Vuchelen en Scholliers geven de voorkeur aan aandelenfondsen. “Op een aandelenfonds kun je niet verliefd worden, op een aandeel wel”, legt Vuchelen uit. “Je moet zo veel mogelijk je emoties uitschakelen om aan- en verkopen te timen.”
Het licht staat momenteel op rood voor de MSCI BRIC- en de MSCI Emerging Markets-index, en voor de twee vastgoedindexen die Soli-Safe volgt. Dat betekent dat u voorlopig het beste geen deelbewijzen koopt van beleggingsfondsen die zich meten met een van die indexen. Voor alle andere staat het licht op groen. U kunt dus gerust deelbewijzen kopen van fondsen die in de Verenigde Staten of in Europa investeren. “Wij verkopen eigenlijk informatie die beleggers gemoedsrust moet geven”, vindt Scholliers.
In- en uitstappen
Zelfs rekening houdend met de taks op beursverrichtingen (TOB) en de soms hoge instapkosten voor fondsen bij de traditionele banken, zijn beleggers volgens Vuchelen en Scholliers nog altijd beter af als ze in- en uitstappen op de momenten dat het brandt. Scholliers: “Ten eerste beperken beleggers hun verliezen door tijdig alles te verkopen. Ze hebben dan minder achterstand goed te maken. Ten tweede kunnen ze met de opbrengst van de verkoop meer deelbewijzen terugkopen, zodra het licht weer op groen staat.”
De aan- en verkoopsignalen van Soli-Safe kunt u voor iets minder dan 120 euro per jaar aankopen. Dat is het goedkoopste abonnement van de start-up. Als u op uw smartphone een verkoopsignaal krijgt, is het de bedoeling dat u zo snel mogelijk uw verkooporders doorgeeft aan uw bank of broker. U weet dan niet op voorhand tegen welke koers uw order wordt uitge-oefend. De koers wordt bij de meeste fondsen aan het eind van de dag berekend en pas een of meer dagen later gepubliceerd. Afhankelijk van het tijdstip waarop u uw order hebt doorgegeven, wordt die dezelfde of de volgende dag verwerkt. “Deelbewijzen kun je gespreid in de tijd kopen, zolang het signaal op groen staat. Deelbewijzen verkopen moet je onmiddellijk doen, om een optimaal rendement te behouden”, zegt Vuchelen.
Lage kosten en geen belasting
Scholliers voegt eraan toe dat het systeem natuurlijk het beste werkt als de kosten laag zijn. Daarom ging hij voor elk fonds in het universum van Soli-Safe op zoek naar de banken en de brokers waar beleggers dat product tegen de laagste kosten kunnen kopen. Bij de Belgische banken of de Belgische bijkantoren van buitenlandse banken worden de namen BinckBank, Deutsche Bank, Fortuneo, MeDirect, Keytrade Bank en Rabobank.be het vaakst genoemd in de lijstjes met goedkoopste banken. Dat zijn weinig verrassende internetbanken die een fatsoenlijk fondsenaanbod hebben.
Boven op de instapkosten die u betaalt op elke storting, krijgen de distributeurs een kwart tot de helft van de beheersvergoeding van de beleggingsfondsen teruggestort. “In Nederland zijn die zogenoemde retrocessies al enkele jaren verboden”, legt Mark Scholliers uit. “De meeste grote fondsenhuizen hebben daarom varianten van hun fondsen ontwikkeld voor de Nederlandse markt, met beheerskosten die half zo laag zijn. Je kunt als Belg perfect klant worden bij een Nederlandse bank of broker, en die fondsen daar goedkoper kopen. Nederlandse banken houden bovendien geen beursbelasting in. Je wint dus twee keer.” Scholliers raadt beleggers aan een rekening te openen bij Nederlandse internetspelers zoals BinckBank Nederland of Rabobank Nederland.
Zo’n buitenlandse rekening moet u natuurlijk wel aangeven aan het Centraal Aanspreekpunt (CAP). En het voordeel van de ontweken beursbelasting zou misschien weleens kunnen vervallen. Minister van Financiën Johan Van Overtveldt (N-VA) heeft gezegd dat hij de buitenlandse banken zal dwingen die beursheffing te innen, al is het nog niet duidelijk hoe hij dat zal doen.
Beste fondsen
Soli-Safe biedt nog andere abonnementsformules aan. Voor 216,59 euro krijgt u boven op de koerssignalen ook nog acht modelportefeuilles met actief beheerde beleggingsfondsen die consequent beter scoren dan de indexen. Scholliers: “Er wordt weleens gezegd dat 80 procent van de actief beheerde beleggingsfondsen niet beter presteert dan de indexen, en dat je evengoed een goedkopere tracker kunt kopen die de index schaduwt. Er zijn veel indexklevers onder de zogenoemd actief beheerde beleggingsfondsen. Als je die eruit filtert, kun je gemakkelijk die 20 procent detecteren die beter presteert. Vooral de verhouding tussen het risico en het rendement is belangrijk.”
De modelportefeuilles gaan van ‘conservatief’ tot ‘avontuurlijk’, volgens een risicoschaal van 1 tot 7. En dan is er nog ‘contrair’: een fondsenportefeuille gevuld met goud en vastgoed, voor wie gelooft dat het monetaire experiment van de centrale banken faliekant gaat aflopen. Scholliers en Vuchelen raden iedereen af obligaties of obligatiefondsen te kopen. “Of je nu een defensieve of een dynamische belegger bent, op dit moment hebben kleine beleggers niets te zoeken op de obligatiemarkten”, reageert Vuchelen. “Wij vinden alle beleggingen in obligaties ‘speculatief’ door de acties van de centrale banken.” Wie niet volledig in aandelenfondsen wil zitten, moet dus cash op een spaarrekening aanhouden.
Voor wie kiest voor ‘avontuurlijk’, raden Vuchelen en Scholliers een portefeuille aan met vijftien fondsen, onderverdeeld in vijf categorieën (bluechips wereld, bluechips Europa, smallcaps, opkomende landen en grondstoffen). Bij de fondsen die wereldwijd in bluechips beleggen, zitten MFS Meridian Global Concentrated, Aphilion Q en Vector Fund Navigator. Die laatste twee selecteren aandelen op basis van kwantitatieve modellen. “Ze presteren consistent beter dan de markt”, zegt Scholliers. Hij voegt er wel aan toe dat hij die en andere fondsen onmiddellijk zou verkopen als het beheerteam zou wijzigen.
Scholliers reikt ook telkens alternatieven aan voor de fondsen in de modelportefeuille. Want misschien is niet elk fonds te verkrijgen bij de internetbank waar u klant bent, of misschien wilt u alle beleggingen concentreren bij één bank of bij enkele banken. Het duurste abonnement van Soli-Safe kost 361,79 euro en geeft toegang tot software die het makkelijker maakt uw fondsenbeleggingen bij verschillende banken op te volgen en te analyseren.
Vuchelen en Scholliers hopen tegen eind 2017 een duizendtal abonnees te verzamelen. Als dat lukt, gaan ze door en overwegen ze hun dienstverlening nog uit te breiden.
ILSE DE WITTE
“Op een aandelenfonds kun je niet verliefd worden, op een aandeel wel”
“Beleggers kunnen hun rendement vervijfvoudigen door telkens als er een beurscrash dreigt volledig uit fondsen te stappen”
“Belgen kunnen perfect klant worden bij een Nederlandse bank of broker, en fondsen daar goedkoper kopen”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier