De Vlaamse regering schroeft haar klimaatambities terug en dat doet heel wat stof opwaaien. Kurt Deketelaere, hoogleraar klimaat- en energierecht aan de KU Leuven en oprichter van het Sustainability College Bruges, is sceptisch. “Wat mij stoort, en onze ministers wekken graag die indruk, is dat het lijkt alsof Europa een Vlaams plan vraagt. Dat is niet zo.”
Het Vlaams Energie- en Klimaatplan mikt op een vermindering van de CO2-uitstoot met 32,6 procent tegen 2030. Dat is minder dan de 35 procent die Europa vraagt.
KURT DEKETELAERE. “Europa vraagt geen Vlaams plan, wel een Belgisch. Europa wil een geïntegreerde aanpak van België voor de periode 2021-2030. Hoe België de inspanningen intern verdeelt, is niet de zorg van Europa. Helaas hebben de federale en gewestelijke overheden gekozen voor plakwerk van vier niet op elkaar afgestemde plannen.
“Als Vlaanderen zegt dat het iets minder zal doen, moeten niet onmiddellijk alle alarmen afgaan. De vraag is vooral wat dat betekent voor het in te dienen Belgische plan. Wallonië en Brussel hebben hun ambities verhoogd; misschien kunnen ze helpen het Vlaamse gat te dichten. Normaal moeten de regeringen in België nu samenzitten, een sluitend plan afronden, en dat voorleggen aan Europa.
“Er wordt al veel gesproken over boetes en ingebrekestellingen, zonder te weten waarover het gaat. Dit plan gaat over hernieuwbare energie, energie-efficiëntie, en de niet-ETS-sectoren (sectoren die niet vallen onder het Europese handelssysteem voor uitstootcertificaten, zoals landbouw, transport en gebouwen, nvdr). Voor die sectoren zijn er per lidstaat bindende doelstellingen voor de periode 2021-2030. Voor hernieuwbare energie en energie-efficiëntie zijn die alleen bindend voor de Europese Unie.”
De eerste versie van het Belgische Klimaat- en Energieplan kreeg een zware onvoldoende omdat het veel te weinig geïntegreerd was. Verwacht u nu beter?
DEKETELAERE. “Niet echt. Als zinloze maatregelen zoals 100 in plaats van 120 per uur op de Brusselse ring opduiken, dan ben ik weinig hoopvol. Daar kan je alleen ‘s nachts tussen 2 en 4 u. zo’n snelheid halen. Nochtans was de Europese commentaar op het Belgische ontwerpplan zeer gedetailleerd en keihard. De Commissievoorzitter Ursula von der Leyen zet volop in op een Green Deal en presenteert deze week haar plannen. Ze zal zich weinig tolerant tonen voor falende lidstaten. Zodra de deadline van de klimaatdoelstellingen voor 2020 is gepasseerd, zal ze de lidstaten die hun doelen niet hebben gehaald, snel voor het Hof van Justitie willen brengen.
“Al blijft er een angel. De Green Deal zal veel Europees geld kosten, terwijl Nederland, Duitsland en andere rijke lidstaten een kleiner Europees budget willen voor de periode 2021-2027. Zonder dat geld zal de Green Deal kelderen. Europa moet zich politiek consistent tonen, en niet om de haverklap de doelstellingen wijzigen.”
Wat vindt u van de Vlaamse maatregelen? De regering wil alles vooral betaalbaar houden. DEKETELAERE. “Er is veel cijferfetisjisme, en merkwaardig veel geloof dat initiatieven van particulieren en bedrijven, en vrijwillige maatregelen veel reducties zullen realiseren. Terwijl iedereen weet dat er ‘bijtende’ maatregelen nodig zijn, die ingrijpen in de portemonnee. Niemand gelooft toch dat je zonder kosten van een ‘ecologische uitdaging’ een ‘economische opportuniteit’ kunt maken?”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier