Meer dan tienduizend bouwprofessionals gebruiken ArchiSnapper dagelijks voor de werfopvolging en hun communicatie. Het bedrijf besloot te groeien zonder kapitaal op te halen. “De vrijheid en de onafhankelijkheid zijn onbetaalbaar.”
Al sinds 2006 kunnen particulieren met een win-winlening geld verstrekken aan bevriende starters, in ruil voor een fiscaal voordeel. Tijdens de coronacrisis werden de voorwaarden versoepeld. Tegelijk lanceerde de Vlaamse regering het vriendenaandeel en het Welvaartsfonds. Ook daarmee kunnen vrienden en familie kapitaal verschaffen aan start-ups en innovatieve bedrijven. Voor nogal wat bedrijven is dat het opstapje naar zaaikapitaal van externe investeerders, maar er zijn ook start-ups die op eigen kracht groeien. Zij kiezen voor wat in het start-upjargon bootstrapping heet. Ze vermijden risicokapitaal en bankfinanciering zo lang mogelijk. Multinationals als Apple en Amazon gingen ooit zo van start.
“Bootstrapping betekent dat een onderneming wordt opgericht en gerund met eigenaar-gerelateerde middelen”, zegt Eddy Laveren, professor financieel management en ondernemerschap aan de Universiteit Antwerpen. “Eerst met eigen spaargeld en de hulp van family, friends and fools, daarna met eigen inkomsten. De focus ligt dan op het maximaliseren van de omzet en het beperken van de kosten. Alle winsten worden opnieuw geïnvesteerd in het bedrijf. De ondernemer draait elke euro drie keer om. Zichzelf een loon uitkeren is de eerste jaren vaak niet aan de orde.”
Werfsoftware
In 2013 begonnen Pieter Eerlings en Jeroen De Paepe met de ontwikkeling van ArchiSnapper. Dat is een app met bijbehorende onlinesoftware voor werfverslagen, werfopvolging en communicatie in de bouw. Onder andere architecten, bouwbedrijven, projectontwikkelaars en veiligheidscoördinatoren gebruik de tool. “Kortom, iedereen die met de bouw in aanraking komt”, zegt Pieter Eerlings. “De app maakt het mogelijk op de werf allerlei gegevens te verzamelen. Die zijn dan op ons onlineplatform toegankelijk voor alle betrokkenen.”
Voor Eerlings en De Paepe was bootstrapping een bewuste keuze. “Geen enkele euro werd hier extern opgehaald”, zegt Eerlings. “In de voorafgaande periode maakten we maatsoftware voor klanten. Een deel van de opbrengsten staken we systematisch in de ontwikkeling van ArchiSnapper. Toen we merkten dat de oplossing aansloeg, is onze focus steeds meer daarnaartoe verschoven.” Na een paar jaar was ArchiSnapper al winstgevend, puur op basis van de recurrente winsten. De jaaromzet van het bedrijf, dat acht werknemers telt, tikt vandaag al tegen een miljoen euro aan.
Geen verwatering
Bootstrapping biedt een aantal voordelen. “Door alles zelf te financieren, behoud je de volledige controle”, zegt Eddy Laveren. “Er zijn geen afbetalingsverplichtingen tegenover banken. Je moet geen verantwoording afleggen aan externe investeerders. Je kunt alle aandacht besteden aan de groei van je onderneming, en je hoeft je geen zorgen te maken over det verwatering van je eigendom. Bootstrapping stelt je ook in staat te focussen op je kernactiviteiten en te experimenteren met je product, zonder druk van investeerders die onmiddellijk resultaten willen.”
“Die vrijheid en onafhankelijkheid zijn onbetaalbaar”, bevestigt Pieter Eerlings. “Zodra je extern geld ophaalt, heb je je lot niet meer volledig in eigen handen. Je werkt dan deels voor de kapitaalverschaffers. Die willen bovendien mee kunnen beslissen over wat je doet, en over hoe je dat doet. Een durfkapitalist investeert ook in meerdere bedrijven. Je hebt als starter geen enkele garantie dat die na de eerste ronde nog bij zal investeren. Take Eat Easy, een ter ziele gegane Brusselse start-up (een maaltijdbezorger per fiets, nvdr), is daar het slachtoffer van geworden.”
“Als bootstrapper werk je voor slechts één partij: je klanten. Wij moeten niet vergaderen met aandeelhouders en geen uren besteden aan het verantwoorden en verdedigen van onze beslissingen. Al die bespaarde tijd gaat al jaren rechtstreeks naar onze business en het bouwen van een goed product. Een bijkomend voordeel van bootstrapping is dat je in een latere fase, wanneer je onderneming voldoende eigen middelen heeft opgebouwd, alsnog kunt aankloppen bij banken en investeerders. Dan sta je veel sterker in je schoenen.”
Kosten
Een essentieel onderdeel van bootstrapping is de bedrijfskosten zo laag mogelijk te houden. Dat vergt discipline. “Vooral in de opstartfase moet je elke uitgave wikken en wegen”, stelt Pieter Eerlings. “Je moet proberen zo snel mogelijk break-even te draaien. Jarenlang hebben we hard gewerkt voor een heel bescheiden loon. In het begin deden Jeroen en ik letterlijk alles zelf: sales, support, ontwikkeling, testen, marketing, en facturen uitschrijven en opvolgen. Geld voor extra personeel was er niet. Daardoor beseften we trouwens al snel het belang van de automatisering van onze administratie.”
“Je moet als bootstrapper creatief omgaan met het weinige geld dat je hebt. Starters die meteen extern kapitaal ophalen, weten niet altijd goed hoe ze dat verstandig moeten besteden. Daardoor vloeit er vaak geld naar niet-essentiële zaken. Wij leerden veel van 37signals, de makers van de de projectmanagementtool Basecamp. Hun no-nonsense en hun down-to-earth visie hebben ze neergeschreven in hun boek Rework. Verplichte lectuur voor al onze werknemers. De focus op eenvoud, gezond verstand, onafhankelijkheid, vrijheid, winstgevendheid en zelfs ietwat tegendraads denken is uniek.”
‘Je mag geen groot ego hebben’
Ondernemers die kiezen voor bootstrapping, moeten rekening houden met risico’s. Het gebrek aan extern kapitaal beperkt aanvankelijk de groei en maakt het bedrijf minder bestand tegen opdoffers. “Het is ook belangrijk onafhankelijk te blijven denken”, waarschuwt Pieter Eerlings. “Wie alle succesverhalen over durfkapitaal en beursintroducties leest, vraag zich soms af of hij wel goed bezig is. Je kunt ook niet zomaar vergelijken met andere start-ups die financiële steun van buitenaf krijgen. Ook het advies en de ervaring van de investeerders krijg je er niet bij.”
“Je mag hoe dan ook geen groot ego hebben. De media hebben vooral aandacht voor succesverhalen die sterk tot de verbeelding spreken. ‘Bedrijf x haalt een miljoen euro op’ klinkt nu eenmaal impressionanter dan ‘Bedrijf a haalt zijn duizendste abonnement van 50 euro per maand binnen’. De buitenwereld hecht belang aan een groot kantoor, massale aanwervingen en een uitgebreid wagenpark. Dat zijn net de kostenposten die je bewust vermijdt bij bootstrapping.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier