MOERDIJK. Logistiek te koop

Na jarenlang palaveren besloot

de Vlaamse regering enkele maanden terug de plannen voor

het Logistiek Park Zandvliet definitief

op te doeken.

Intussen bouwt het havenbestuur van het Nederlandse Moerdijk samen met een Engelse projektontwikkelaar wél zo’n park uit.

België en Nederland hebben als lage landen aan de zee allebei sterke troeven om zich als “distributieland” te positioneren. De wereldwijde goederenstromen zoeken immers hun weg langs landen met een efficiënt werkende vervoersekonomie. Met hun zeehavens, hun dichte autowegen- en spoornetten en hun binnenvaart-verbindingen vormen België en Nederland dan ook gedroomde “landingsplaatsen” van waaruit de distributie naar de rest van het kontinent georganizeerd kan worden. Om grote internationale concerns te overhalen hun distributie-aktiviteiten voor (West-)Europa met bijhorende jobs en toegevoegde waarde in Nederland te koncentreren, haalden onze bovenburen jaren geleden een fiskaal gunstig statuut voor “distributiecentra” uit hun hoge hoed. De Belgische kopie daarvan (anno ’89) was niet zo geslaagd, maar na grondige aanpassingen ervan (november ’94) is België op dat vlak nu gelukkig even aantrekkelijk als Nederland.

Ander element in de strijd om zoveel mogelijk distributie-aktiviteiten naar zich toe te halen, is het ontwikkelen van “logistieke parken” waar expeditie-, transport-, en distributie-aktiviteiten gekoncentreerd worden op knooppunten van excellente verbindingen langs land-, water- en luchtwegen. Eind vorig jaar besliste de Vlaamse regering op voorstel van minister Theo Kelchtermans om het door de GOM Antwerpen fel bepleite projekt voor het Logistiek Park Zandvliet (LPZ) ten noorden van Antwerpen na jarenlang studie- en diskussiewerk tóch af te voeren, voornamelijk omdat het te milieubelastend zou zijn. In de plaats daarvan worden nu plannen gemaakt om in het Waasland zo’n park te ontwikkelen (passend in de reconversie van die streek). Vraag is maar hoeveel tijd daar weer over heen zal moeten gaan ?

Rond dezelfde periode waarin LPZ uiteindelijk definitief werd afgeschoten, tekende het Nederlandse Industrie- en Havenschap Moerdijk (IHM, het havenbestuur) kontrakten met de Britse projektontwikkelaar Pan Europe Logistics Ltd. (Pan Eurolog) voor de aanleg van een 55 hektare groot logistiek park in Moerdijk, tussen Antwerpen (op 75 km) en Rotterdam (op 35 km).

Peter J.F. Robinson, algemeen direkteur van Pan Eurolog : “Moerdijk, zelf een haven met een diepgang van 8,40 meter, is ideaal gelegen, met de zeehavens van Antwerpen en Rotterdam op geringe afstand. En het ligt aan het Hollands Diep, met toegang tot de Rijn. Verder lopen de A17 en de A16 van Antwerpen naar Rotterdam er pal langs. En er is een aansluiting op het spoorwegennet. “

KONKURRENT VOOR ANTWERPEN ?

Gerard Rodewijk, managing director van IHM, benadrukt dat het Eurolog-park in Moerdijk geen konkurrent zal worden van Antwerpen (of Rotterdam) : “Een mammoettanker kan bij ons niet terecht, daarvoor is Moerdijk niet diep genoeg. Op die doelgroep richten wij ons dan ook niet. Verder zie ik niet snel gebeuren dat bedrijven verhuizen vanuit Antwerpen en Rotterdam naar Moerdijk. Met Pan Eurolog Park richten wij ons voornamelijk op bedrijven die gebruik willen maken van het weg- en railtransport. Natuurlijk zullen sommigen ook gebruik maken van de haven, maar dat wordt niet de primaire funktie. Wel is het zo dat een bedrijf dat nu puur “droog” distribueert (nvdr – over land), bij ons de uitbreiding naar nat vervoer (nvdr – langs waterwegen) makkelijk kan maken, gezien de ligging aan het Hollands Diep. “

De ontwikkeling van Moerdijk, een van de meest inwaarts gelegen havens van Nederland (zie kaartje) als multifunktioneel bedrijvenpark werd in 1973 gestart. Op dit moment bedekken reeds 815 hektare industrie- en kantoorgebouwen de Moerdijkse grond die in het totaal 1150 hektare beslaat, en opgedeeld is in : een industriepark, een ecopark, de seaport, de distri-boulevard, een service point (postkantoor, hotelakkommodatie enz.), en nu dus het Pan Eurolog Park. De ondernemingen die er zich reeds vestigden, lopen uiteen van elektronikabedrijven tot chemieconcerns (Shell tekent voor meer dan de helft van de oppervlakte).

De gronden van het te ontwikkelen Pan Eurolog Park zijn eigendom van het Industrie- en Havenschap, de marketing en verkoop is in handen van Pan Eurolog. Zodra een ondernemer heeft toegezegd naar Moerdijk te komen, koopt Eurolog de benodigde grond van IHM. De verdere invulling ligt aan de wensen van de onderneming zelf. Een gebouw kan gekocht of geleased worden ; wie wil, kan ook zelf iets neerzetten. Pan Eurolog verwacht echter de meeste panden op turnkey-basis (“sleutel-op-de-deur”) te leveren (daar haalt het ook zijn winst uit).

KOSTENBESPAREND.

Gerard Rodewijk wijst op de stijgende vraag naar distributiecentra in Europa, door de groeiende intra-Europese én wereldwijde handel. Als tweede faktor ziet hij een gedragsverandering van de ondernemingen. “Er is op dit moment een trend om de distributie-aktiviteiten van een onderneming te koncentreren. Het liefste wil men alle logistieke handelingen voor een zo groot mogelijk gebied vanuit één plaats verrichten. Op die manier kan het transport van goederen efficiënter gebeuren. Dat werkt kostenbesparend. Als je voorraden hebt op tien verschillende plaatsen, moet je zorgen dat die voorraden kontinu worden aangevuld. Die extra transportkosten worden nu teruggevoerd naar één niveau. Verder is het niet meer nodig om dure eindprodukten bijvoorbeeld van Amerika naar Nederland te vervoeren. Men kan volstaan met halffabrikaten en de assemblage in Moerdijk laten plaatsvinden. “

Hoeveel werkgelegenheid het nieuw te bouwen park gaat bieden, kan Gerard Rodewijk niet zeggen. “Het ligt eraan welk soort bedrijven zich hier gaat vestigen. Ik schat dat het om ongeveer vijfhonderd nieuwe banen zal gaan. Maar dat blijft een gokje. “

Van het eventuele uitgraven van de Schelde en de aanleg van de Betuwelijn (spoorverbinding van Rotterdam westwaarts naar Nijmegen, en van daar verder naar Duitsland) verwacht men voor Moerdijk geen direkte konsekwenties. Rodewijk : “Wij zijn aangesloten op de Brabantlijn (de spoorlijn via Roosendaal over Breda naar Tilburg en verderdoor richting Duitsland). Als de Betuwelijn er komt (nvdr – over de noodzaak daarvan en over de negatieve impact op het grote natuurgebied de Betuwe wordt reeds lang gebakkeleid bij onze noorderburen), dan wordt het op de Brabantlijn vermoedelijk wat minder druk. Des te beter : dan gaat het transport vanuit Moerdijk nóg wat sneller. “

Peter Robinson heeft er alvast een goed oog in : “Momenteel voeren we gesprekken met verschillende bedrijven. Over drie maanden verwachten we ons eerste kontrakt. Ik denk dat het allemaal erg snel zal gaan, want Moerdijk is een goede lokatie. “

MANON DOHMEN

GERARD RODEWIJK (INDUSTRIE- EN HAVENSCHAP MOERDIJK) “Pan Eurolog Park beantwoordt aan de trend tot kostenbesparing door koncentratie op vlak van logistiek en distributie. “