‘Mijn medewerkers moeten soms denken: hij heeft zeker weer een boek gelezen’

“Mijn eerste managementboeken kocht ik toen ik me na mijn studie burgerlijk ingenieur inschreef aan Vlerick. Daar heb ik een andere wereld ontdekt. Ik begon te lezen over wat me als ondernemer van pas kon komen: macro-economische trends, strategie, cultuurveranderingen, digitalisering, marketing, sales, human resources. Die interesse is gebleven. Ik weet niet precies hoeveel boeken ik intussen heb. Lang geleden heb ik ze eens geteld. Ik kwam uit op vijfhonderd. Later zat ik aan zevenhonderd. Nu moeten het er tegen de duizend zijn.

“Ik lees vaak op het vliegtuig. Ik vlieg meer dan honderd keer per jaar. Een boek komt dan van pas. De meeste boeken koop ik ook in de luchthaven. Op vakantie neem ik altijd een tiental nieuwe aanwinsten mee. Daarvan lees ik er doorgaans vier. Ik kan me ontspannen met een managementboek.”

Heel veel te leren

“Een boek is voor mij interessant als het gebaseerd is op de praktijk, als het gaat over concrete situaties en concrete ondernemingen. Daar probeer ik ideeën uit te halen voor het bedrijf. Ik ben nu bijna achttien jaar bij Cartamundi, maar ik vind dat ik nog altijd heel veel te leren heb.

“Een boek waar ik veel aan heb gehad, is Built to Last van Jim Collins en Jerry I. Porras. De auteurs vergelijken daarin succesvolle bedrijven met concurrenten die het niet hebben gemaakt — bijvoorbeeld Boeing en McDonnell Douglas, IBM en Burroughs, HP en Texas Instruments of Philip Morris en RJR Nabisco. Op zeker moment waren ze even groot, maar het ene bedrijf werd marktleider, het andere bleef achter. Het boek gaat over de gelijkenissen tussen die topbedrijven, en hoe ze het verschil hebben gemaakt.

Samenvattingen

“Zo’n boek moet je tegelijk kunnen relativeren. Je mag niet denken dat je de Bijbel hebt gevonden en dat je een goed manager bent als je al die inzichten nauwgezet toepast. In The Black Swan gaat Nassim Nicholas Taleb in tegen Collins en Porras, hij trekt hun ideeën een beetje in het belachelijke. Ook daar kun je iets van opsteken.

“Geregeld maak ik samenvattingen van boeken, die ik voorstel op een presentatie in het bedrijf. We bekijken dan wat we daarvan kunnen gebruiken. Soms geef ik boeken door aan medewerkers, als ik denk dat ze er iets aan kunnen hebben.”

Hard labeur

“Ik heb nog nooit een boek weggedaan. Een goed managementboek veroudert niet. Neem De weg naar doorbraak van Karel Vinck. Dat verscheen in 1996, maar het is nog altijd actueel. Vinck beschrijft daarin vanuit zijn ervaring hoe een bedrijf het roer kan omgooien en doorbraken kan realiseren. Vandaag zouden we dat ‘disruptie’ noemen. De termen veranderen, maar het idee erachter is hetzelfde.

“Ook daar heb ik inspiratie uit gehaald. Als ondernemer moet je je medewerkers uitdagen, je moet doelen stellen om je grenzen te verleggen. De productiviteit verdubbelen bijvoorbeeld, of in een land marktleider worden. Je mag dan niet denken waarom het niet kan, je moet nadenken over hoe het wel kan. Dat maakt mensen creatief, heb ik al vaak gemerkt. Als ik aan zo’n oefening begin, moeten mijn medewerkers soms denken: hij krijgt het weer, hij heeft zeker weer een boek gelezen.

“Ooit wil ik zelf eens een managementboek schrijven. Maar daar heb ik nu de tijd niet voor. Ik heb in mijn leven al vijf eindverhandelingen gemaakt, ik weet wat een hard labeur schrijven is.”

WIM VER ELST, FOTOGRAFIE PAT VERBRUGGEN