MESTVERWERKING

Als Vlaanderen tegen 2003 de Europese normen inzake waterkwaliteit wil halen, moet het een uitweg vinden voor 3,9 miljoen ton overtollige varkensmest. Zonder alternatieve oplossing, zoals mestverwerking, is een serieuze afbouw van de varkensstapel onvermijdelijk.

Dat staat in een rapport van The Boston Consulting Group, besteld door de VLM (Vlaamse Landmaatschappij), onder de hoede van Vlaams minister van Milieu Theo Kelchtermans (CVP). Op basis van de normen van de wetenschappers in de Stuurgroep Vlaamse Mestproblematiek, mag er immers nog 45 à 50 miljoen kilogram fosfaten over de Vlaamse bodem worden verspreid om de Europese normen te halen.

In 1997 produceerde de totale Vlaamse veestapel 73,6 miljoen kg fosfaten, 25 tot 30 miljoen kg te veel dus. Dat surplus, vooral afkomstig van varkens, kan onmogelijk de eerstkomende jaren volledig worden verwerkt. Want industriële verwerking van varkensmest staat nog in de kinderschoenen. En de opbouw van de nodige verwerkingscapaciteit voor dat surplus is een enorme opdracht. Alleen al het vinden van gepaste locaties en het bijeenkrijgen van de nodige vergunningen zouden jaren vergen. Afbouw van de varkensstapel is dan nog het enige alternatief.

Verwerking van pluimveemest daarentegen is haalbaar. Bovendien kan onze verwerkte pluimveemest worden geëxporteerd naar Wallonië en Frankrijk, want er is interesse van de Waalse en Franse boeren (wat helaas niet kan worden gezegd van de Waalse en Franse overheid).

Ook rundvee is niet echt een probleem, wegens zijn grondgebondenheid: melk- en vleesvee grazen vaak in de weide. Daarbij is rundermest voor bepaalde teelten nogal in trek.

The Boston Consulting Group moest vooral nagaan of mestverwerking financieel haalbaar is voor onze varkensbedrijven. Het initiatief van de West-Vlaamse veevoederproducent Danis, dat aan het proefdraaien is, krijgt een positieve beoordeling. Danis zal aan de varkensboeren 350 frank per ton mest aanrekenen, transport inbegrepen. Het rapport heeft twijfels over het project van BioPower, dat nog in de studiefase verkeert en uitgaat van de WVEM (West-Vlaamse Elektriciteitsmaatschappij), de VMH (Vlaamse Milieuholding) en twaalf veevoederproducenten (waaronder Aveve en Vanden Avenne). BioPower zal 600 frank per ton mest aanrekenen. Als alles zou tegenzitten – onvoldoende mestaanvoer, verstrenging van uitstootnormen… – kan dat oplopen tot 1000 frank per ton.

Waarnemers hebben nogal wat kritiek op het feit dat het rapport op amper één maand klaar moest zijn, wat de diepgang niet zal hebben bevorderd. Overigens mag dit rapport niet worden verward met de nakende sociaal-economische evaluatie van de verstrenging van het MAP (Mestactieplan). Die evaluatie is een taak van de ALT, de Vlaamse Administratie Land- en Tuinbouw. Pittig detail: de ALT gebruikt daarvoor knowhow van onze noorderburen, meer bepaald een econometrisch model van het Nederlandse LEI (Landbouw-Economisch Instituut). Nederland besliste vorige maand nog om zijn varkensstapel substantieel af te bouwen…