Mestrallet wil Tractebel

De lokale kapitalisten worden macho’s. Nooit werd bij de Vlaamse participatie- maatschappijen zo gecijferd met miljarden. Wie gokt mee in de rush naar groot geld van Generale Maatschappij ? Een kanttekening, in zeven lemma’s.

BUITENLANDERS.NRW en Southern Electric waren twee buitenlandse energiebedrijven met belangstelling voor het kwart van de aandelen- Tractebel dat baron Frère op 17 september verkocht aan Generale Maatschappij tegen 14.500 frank per stuk. Noch de Duitse, noch de Amerikaanse onderneming deze laatste ageert in het Verenigd Koninkrijk voor de overname van elektriciteitsbedrijven braken binnen. Dat is goed voor de Belgische consumenten. Een NRW of Southern Electric in het aandeelhouderschap van Tractebel leidt tot een verschraling van het potentiële aanbod voor Belgische bedrijven en particulieren. De liberalisering van de Europese elektriciteitsmarkt brengt mee dat zij langs andere wegen en als concurrent van Tractebel/Electrabel kunnen opduiken in België. De huidige outsiderpositie van voornamelijk NRW is een voorwaarde voor latere manoeuvres.

EUFORIE. Dromen is vrij. We noemen niet zijn naam, maar X bestaat. Hij is een prominente en niet naïeve Vlaamse ondernemer. In het debat over de greep naar een participatie in het kapitaal van Tractebel leverde hij een opmerkelijke bijdrage. Hij stelde namelijk voor om dat participatiescenario te verwerpen voor een nog gedurfder plan : waarom geen 8 % kopen van Suez, de moeder van de moeder van Tractebel ? Met 8 % zou onze man en zijn verbondenen meteen de grootste aandeelhouder zijn van Suez (de tweede grootste participatie is 7 %).

GUILLOTINE. Het is sneu. Maar weinigen twijfelen eraan dat in Parijs de guillotine wordt opgesteld voor burggraaf Davignon en baron Bodson. Het republikeinse moordwapen zal de structuur van Suez mee bepalen. De eerste executie is de verwijdering van Generale Maatschappij. Niemand betwijfelt dat dit nog slechts een kwestie van enkele jaren is. De toegevoegde waarde van Generale Maatschappij voor Suez is nihil na het vertrek van Steve Davignon. Het Belgische tussenniveau kost geld en compliceert de eenvoudige concernstructuur die Gérard Mestrallet van Suez nastreeft. De tweede etappe is de grotere rechtstreekse greep van Suez/ Lyonnaise des Eaux (partner en rivaal) op Tractebel. Gérard Mestrallet ziet zichzelf als het gedroomde hoofd van een franco-belgische ingenieursonderneming in de internationale dienstensector. Hoe meer Tractebel-dochter Powerfin koopt en groeit in het buitenland, hoe sterker Mestrallet zijn eetlust wordt.

INTERCOMMUNALES. De intercommunales hebben de spaarsok van baron Frère goed bedacht. Het akkoord tussen de Vlaamse regering, Intermixt en Electrabel van 19 september over de derdegeneratiestatuten van de gemengde intercommunales en de duurtijd van 15 jaar van de leveringscontracten tussen Electrabel en de intercommunales een feitelijke bevestiging van een principiële overeenkomst hebben de waarde van een participatie in Tractebel nog voor een reeks jaren gebetonneerd. Zonder dit akkoord zou baron Frère geen 14.500 frank hebben kunnen vragen voor zijn stukken. Die prijs is afhankelijk van de gegarandeerde en hoge dividenden van Electrabel richting Tractebel (75 % van de resultaten van Tractebel).

MESTRALLET. Voor 1 % van het kapitaal van Tractebel is 2 miljard frank nodig. Wie mee wil spelen aan het Troonplein moet diepe zakken hebben. Daar staat tegenover dat een significante minderheidsaandeelhouder automatisch een belangrijke positie verwerft in het beleid van de onderneming. Waar een dominerende grootaandeelhouder bestaat, is het de natuurlijke neiging van een zelfstandig denkend management om tegenmacht te zoeken bij de minderheidsaandeelhouders. Deze algemene regel geldt nog sterker bij Tractebel, omdat de vete tussen Gérard Mestrallet van Suez en Philippe Bodson van Tractebel toegedekt maar niet verdwenen is. De eventuele Vlaamse minderheidsaandeelhouders zijn de natuurlijke bondgenoten van Philippe Bodson tegen de ambities van Gérard Mestrallet. Deze laatste is de eerste om dat te beseffen.

NOORD-BRABANT. De provinciale energiebedrijven van Noord-Brabant werken aan hun schaalverruiming. De onderneming Energie Zuid-Nederland, een jonge koepel, grenst aan Vlaanderen. EZN sloot vóór drie weken een contract met Distrigas om aardgas te tappen van de VTN-pijpleiding in Zelzate (gas dat vanuit het Verenigd Koninkrijk aangevoerd wordt door de Interconnector). EZN bouwt een nieuwe pijpleiding naar Sluiskil en plannen bestaan voor een uitbreiding naar Ossendrecht, vijf kilometer ten noorden van de Antwerpse chemienijverheid. EZN ontdekt de zuiderbuur en formuleert binnenskamers de eerste ideeën over de rechtstreekse verkoop eventueel met Vlaamse partners van gas, elektriciteit en milieudiensten aan Belgische klanten.

VAN ROMPUY. Eric Van Rompuy, Vlaams minister van Economie, bond op 12 september in Tweespraak van Trends de kat de bel aan. Zijn voorstel om de Gimv als bindmiddel te gebruiken voor een greep naar het kapitaal, het directiecomité en de raad van bestuur van Tractebel bracht de tongen en de pennen in beweging. Hij schoof prompt uit de schaduw naar het voorplan. Eric Van Rompuy is geen verankeraar. Zijn oproep werd dus met des te meer ongeloof en scepsis ontvangen. Minder door de kandidaat-geldschieters dan door de commentatoren. Onder meer De Tijd en De Standaard schrijven dat het gevaarlijk tot zinloos is om duur Vlaams geld in te zetten voor het verlengen van een energiemonopolie en dat het prestige van de Vlaamse financiers niet gebaat is met een figurantenrol.

Dé hamvraag waarom Eric Van Rompuy de intrede van Vlaams geld in Tractebel bepleit is niet beantwoord. Zijn oproep klinkt gedurfd en flink. Heeft zijn voorstel om op deze wijze Vlaamse groeibedrijven in het buitenland aan een stevige partner te helpen echter werkelijkheidszin ? De minister kijkt naar de Tractebel-dochter Powerfin en haar expansie op alle continenten als vehikel voor ondersteuning van de internationale groei van kmo’s uit Vlaanderen.

F. CR.

GERARD MESTRALLET (SUEZ) Een eenvoudige structuur en een sterkere band met Tractebel, dat wil Parijs.