Marvel-moeheid bezorgt Disney kopzorgen: ‘Zowel Star Wars als Marvel bereikt een kantelpunt’
Raakt de bioscoopganger stilaan uitgekeken op de Marvel-films? De ticketverkoop van de jongste films, net als de reactie op Marvel-series, laat dat wel uitschijnen. Tegelijk stort de verkoop van Star Wars-speelgoed in, terwijl Disney enorme investeringen heeft gedaan in beide franchises. Media-expert Stijn Joye (UGent) ziet dat zowel Star Wars als Marvel voor een kantelpunt staat.
De overname van Marvel door Disney wordt beschouwd als een van de grootste successen in Hollywood. In 2009 betaalde Disney 4 miljard dollar voor de bekende stripuitgever en sindsdien genereerden superhelden als Iron Man en de Hulk meer dan 30 miljard omzet. Veel van dat applaus is voor Kevin Feige, de producer achter veel verfilmingen van Marvel-strips.
De jongste jaren is er echter veel veranderd. Er werd een reeks films met nieuwe personages uitgebracht en de Marvel-superhelden zijn ook alomtegenwoordig geworden in series op Disney+. Alleen zijn de recente producties een stuk minder succesvol dan wat Disney van Marvel gewend is. Disney+ verloor eeder dit jaar abonnees, ondanks positievere resultaten in het derde kwartaal (lees verderop). Veel van de nieuwe Marvel-series werden slecht onthaald. CEO Bob Iger maakte daarom al bekend dat er een besparingsoperatie zit aan te komen voor de series op Disney+.
Maar het Marvel-probleem ziet dieper, getuigde de recente gebeurtenissen. De film The Marvels, die onlangs in première ging, kostte Disney 200 miljoen dollar om te maken, los van de miljoenen voor marketing. Maar The Marvels brengt volgens prognoses in zijn openingsweekend minder dan de helft op dan zijn succesvolle voorganger Captain Marvel, die 157 miljoen dollar in het laatje bracht. Dat blijkt uit cijfers van Bloomberg. Captain Marvel was wereldwijd goed voor 1 miljard dollar aan bioscoopkaartjes, maar dat lijkt nu al onbereikbaar voor The Marvels.
Overdaad en minder kwaliteit
Raken de Marvel-helden hun superkrachten kwijt? “Er zijn een aantal oorzaken”, zegt media-expert en professor aan de UGent Stijn Joye. “Er is de overdaad aan content. Marvel brengt meerdere films per jaar uit, met daarnaast een groot aantal series achter de betaalmuur van Disney+. Mensen hebben niet de tijd om alles te zien en daardoor raken ze de band met het verhaal en met de personages kwijt. Sinds kort komen personages van de Disney+-series ook voor in de films, terwijl ze voor veel kijkers die geen Disney+-abonnement hebben onbekend zijn.”
Maar er is meer. “De creativiteit en de kwaliteit van het verhaal zijn ook minder. Met Avengers Endgame is er lang toegewerkt naar een hoogtepunt en dat missen de huidige films. In Endgame gebeurden veel fictieve zaken, maar het verhaal kende een realistische inbedding en het speelde zich hoofdzakelijk af in New York. Veel van de jongste films daarentegen, zoals Ant-man and the Wasp: Quantumania, spelen zich grotendeels af in een volledig fictieve omgeving.”
Uitgespeeld
Marvel is niet het enige zorgenkind voor Disney. In 2012 kocht het Lucasfilm, de producent achter onder meer Star Wars en Indiana Jones, eveneens voor 4 miljard dollar. Vijf Star Wars-films later en de franchise heeft Disney 1,3 miljard dollar opgebracht aan bioscoopkaartjes. Traditioneel zijn voor Star Wars niet de films maar wel de verkoop van speelgoed de belangrijkste bron van inkomsten. Wired heeft in 2012 berekend dat Lucasfilm, net voor de overname door Disney, 15 miljard dollar heeft verdiend aan de verkoop van Star Wars-speelgoed, vergeleken met 4,7 miljard dollar aan videogames en 4,5 miljard dollar aan films.
Alleen slaagt Disney er niet in om die speelgoedtrein op de rails te houden. Inmiddels zijn we een kleine vier jaar na de laatste Star Wars-film, maar in de tussentijd zijn er verschillende series verschenen op Disney+. Volgens cijfers die de entertainmentanalist WDW Pro in september deelde, daalde de verkoop van Star Wars-speelgoed met 65 procent vergeleken met een jaar eerder.
“Het traject van Star Wars is gelijkaardig aan dat van Marvel”, vindt Joye. “Er is een overdaad aan content en daardoor daalt de interesse. Dat resulteert in de dalende verkoop van speelgoed. De Star Wars-serie die in de afgelopen jaren het beste scoorde, was The Mandalorian en die had ook veel potentieel voor merchandise dankzij het schattige personage Grogu, ook wel bekend als ‘baby Yoda’. En ook bij Lucasfilm zijn de creatieve problemen duidelijk, want ook de laatste Indiana Jones was dit jaar een teleurstelling.”
Grote uitgaven
De vraag is wat de tegenvallende cijfers voor gevolgen hebben. Hoewel CEO Bob Iger al besparingen aankondigde voor content op Disney+, zijn er al enorme investeringen gemaakt door het conglomeraat. Verschillende van Disney’s pretparken worden uitgebreid met nieuwe gedeeltes die helemaal in het teken staan van Disney en Marvel. Alleen al in Disneyland Parijs gaf het entertainmentbedrijf 2 miljard uit aan een parkuitbreiding rond Marvel, Disney en Frozen.
Toch maakt Joye zich niet meteen zorgen. “Films of series van Marvel of Star Wars zijn misschien minder succesvol, maar het zijn geen grote flops. Het idee om populaire franchises naar themaparken te brengen is ook niet verkeerd. Dat is een aloude strategie die we ook bij Studio 100 in België zien. Zelfs al vermindert het succes tijdelijk, dan nog kan Disney nog lang verder met het succes dat de oude content heeft gebracht.”
Tanker keren
De vraag is voornamelijk ‘hoe lang?’, maar daar kan Joye geen exact antwoord op geven. “Disney bereikt met Star Wars en Marvel wel stilaan een kantelpunt, nu de sterke daling in de box office en verkoop van merchandise duidelijk wordt. Het wordt tijd dat de franchises zichzelf heruitvinden met nieuwe verhaallijnen, die toch nog nog net herkenbaar genoeg zijn. Het kan een goed idee zijn om kritisch te kijken naar de series en films die de voorbije jaren wél goed hebben gescoord, en die als kapstok te gebruiken voor het grotere verhaal.”
Star Wars heeft een nieuwe filmreeks gepland, dus daar liggen nog alle kansen, zegt Joye. Voor Marvel zal het moeilijker worden om de tanker te doen keren. “Marvel plant content veel verder vooruit. De titels van aankomende films en series zijn al bekend tot en met 2027. Dat legt een enorme druk op, want in zo’n verschroeiend tempo blijf je zitten met een systeem van meerdere creatieve processen die tegelijk worden gevoerd.”
De film The Marvels is vanaf 8 november in de Belgische bioscopen te zien.
Disney+ wint 7 miljoen abonnees in derde kwartaal
Disney deelde woensdag zijn kwartaalresultaten en daarbij kwam ook voor het eerst dit jaar weer positief nieuws over zijn streamingdienst. Het afgelopen kwartaal steeg aantal abonnees bij Disney+ met bijna 7 miljoen tot 112,6 miljoen abonnees. Met name buiten thuismarkt Noord-Amerika is het aantal afgesloten abonnementen toegenomen, meldt het bedrijf bij de presentatie van zijn kwartaalcijfers. De afgelopen kwartalen liep het aantal abonnees nog terug.
In totaal hebben de streamingdiensten van het mediaconcern, waar naast Disney+ ook Hulu en Disney+ Hotstar onder vallen, ruim 5 miljard dollar (4,7 miljard euro) opgebracht. Dat is 12 procent meer dan in hetzelfde kwartaal vorig jaar.
In het derde kwartaal heeft Walt Disney een omzet van 21,2 miljard dollar (19,7 miljard euro) geboekt, een stijging van 5 procent vergeleken met hetzelfde kwartaal vorig jaar. Overige inkomsten zijn afkomstig uit de pret- en themaparken, maar ook uit sportzender ESPN en de filmdivisie, met studio’s als Pixar Animation, Lucasfilm en Marvel Studios. Onder de streep bleef een winst over van 694 miljoen dollar, tegenover 254 miljoen dollar in hetzelfde kwartaal vorig jaar.
Lees ook:
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier